Title Author Imprint Collection Url Annotation
ชาวเขาเผ่ากะเหรี่ยงกับการทอผ้า ศริญญา นาคราช เชียงใหม่ : คณะวิจิตรศิลป์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, [254-?] SAC Library- Books-DS570.ก6ศ46 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00045084           นำเสนอวัฒนธรรมการทอผ้าของกะเหรี่ยง ตั้งแต่วิวัฒนาการของเครื่องทอผ้ากะเหรี่ยง ส่วนประกอบหลักของเครื่องทอแบบ การเตรียมด้ายและการขึ้นเครื่องทอ วิธีการปลูก การเก็บ และการปั่นฝ้าย การย้อมสีและลาย วิธีทอผ้า การตัดเย็บ และวิธีการเก็บรักษาผ้าของกะเหรี่ยงในภาคเหนือของประเทศไทย โดยการทอผ้าของกะเหรี่ยงแบ่งได้เป็น การทอธรรมดา และการทอลวดลาย กล่าวถึงการประดิษฐ์ลวดลายบนผืนผ้าขณะที่ทอ ซึ่งประกอบไปด้วย ลายเส้นในเนื้อผ้า ลายสลับสี ลายจก ลายขิด และการทอลายโดยการแทรกวัสดุอื่นประกอบ นอกจากนี้ยังอธิบายการแต่งกายของชาวกะเหรี่ยงบ้านภูเหม็นบน จังหวัดอุทัยธานี และบ้านห้วยฮ่อมนอก จังหวัดลำพูน เอาไว้อีกด้วย
กะเหรี่ยงที่บ้านเลโคะ ต.แม่ยาม อ.แม่สะเรียง จ.แม่ฮ่องสอน เมืองพล เมฆเมืองทอง [กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 2518] SAC Library-Research and Thesis-DS570.ก6ม82 2518 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00033962             ศึกษาเชิงชาติพันธุ์วรรณนาโดยบรรยายถึงประวัติความเป็นมา ลักษณะทางกายภาพของกะเหรี่ยง สภาพทางการเมืองการปกครอง เศรษฐกิจ การนับถือศาสนา การศึกษา รวมถึงสังคมวัฒนธรรม โดยศึกษาจากบ้านเลโคะ ต.แม่ยาม อ.แม่สะเรียง จ.แม่ฮ่องสอน มี 44 หลังคาเรือนมีประชากรรวม ราว 260 คน เริ่มศึกษาเมื่อเดือนสิงหาคม พ.ศ. 2517 ถึง เดือนมีนาคม พ.ศ. 2518 เพื่อทำความเข้าใจสภาพทางสังคมและวัฒนธรรมของชุมชน และยังทำให้ทราบถึงปัญหาต่างๆในหมู่บ้านแห่งนี้ ซึ่งประกอบไปด้วย ปัญหาด้านการเมือง ปัญหาด้านอนามัย ปัญหาด้านการประกอบอาชีพ โดยทำการศึกษาเพื่อเป็นแนวทางในการปรับปรุงแก้ไขให้หมู่บ้านแห่งนี้ดีขึ้นในทุก ๆ ด้าน รวมถึงมีการศึกษาขนบธรรมเนียมประเพณีตามแบบฉบับของกะเหรี่ยงบ้านเลโคะที่ว่าด้วยเรื่องการแต่งกายที่แตกต่างกันระหว่างผู้ชายกับผู้หญิง
“Upland-Lowland Relationship: The case of the S' kaw Karen of Central upland western Chiang Mai” Ethnic group of Thailand : a collected Article V.2. Marlowe, David H [S.L : S.N., 1995?] SAC Library-Books-GN635.T4E85 V.2 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00041688             ความสัมพันธ์ระหว่างกะเหรี่ยงกับกลุ่มชาติพันธุ์นั้นต่างมีความสัมพันธ์ที่หลากหลายระหว่างกัน และแต่ละกลุ่มชาติพันธุ์ต่างเป็นส่วนหนึ่งของสังคมเป็น ที่เชื่อมโยงความสัมพันธ์ด้วย เศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรมและสภาพภูมิประเทศของพื้นที่ ไม่มีกลุ่มใดที่สามารถอยู่อย่างไม่สัมพันธ์กับกลุ่มได้  ดังนั้นเมื่อมีการเปลี่ยนแปลงหรือเกิดปัญหาขึ้น จะส่งผลกระทบกับโครงสร้างทางสังคมของทุกกลุ่มชาติพันธุ์ ในบทความนี้แสดงให้เห็นถึงโครงสร้างความสัมพันธ์ของกะเหรี่ยงสะกอบนพื้นที่สูงกับกลุ่มคนบนพื้นที่ราบ ในจังหวัดเชียงใหม่ และการสร้างความสัมพันธ์กับกลุ่มชาติพันธุ์อื่น ๆ ในเขตพื้นที่ใกล้เคียงภายใต้สถานการณ์ต่าง ๆ โดยทำการศึกษาที่ตำบลบ่อแก้ว อำเภอสะเมิง และตำบลบ้านหลวง อำเภอจอมทอง จังหวัดเชียงใหม่ ผู้ศึกษาได้กล่าวถึงประวัติของกะเหรี่ยงสะกอในประเทศไทย การแลกเปลี่ยนผลผลิต ค่าแรงและการแลกเปลี่ยนแรงงาน รวมไปถึงมุมมองของกะเหรี่ยงที่มีต่อกลุ่มชาติพันธ์อื่น ๆ
 
ต่า เอาะ เลอะ คึ : อาหารในไร่หมุนเวียน = Taj Auf Le Quv : Cooking in the Rotational Farming สมาคมปกาเกอะญอเพื่อการพัฒนาอย่างยั่งยืน กรุงเทพฯ : อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง, 2561 SAC Library-Books-S602.87 .ส46 2561 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00094522             คนปกาเกอะญอใช้ชีวิตอยู่ร่วมกับป่ามาอย่างยาวนาน จึงมีเรื่องราวมากมายเกี่ยวกับการพึ่งพาป่า โดยเฉพาะเรื่องราวที่เกี่ยวกับอาหารการกิน ซึ่งการจัดการอาหารของปกาเกอะญอมีความเฉพาะในเชิงอัตลักษณ์ ที่กลมกลืนกันระหว่างการจัดความสัมพันธ์ของคนในชุมชน ธรรมชาติ และสิ่งเหนือธรรมชาติ (จิตวิญญาณ) โดยในหนังสือเล่มนี้ได้อธิบายเกี่ยวกับการทำไร่หมุนเวียน และนำเสนออาหารของปกาเกอะญอผ่านคนสองกลุ่ม คือคนทำอาหารทั้งจากในชุมชนและจากนอกชุมชน ซึ่งอาศัยผลผลิตไร่หมุนเวียนและป่าผืนเดียวกันของท้องถิ่นนั้น ๆ จาก 3 ชุมชน ใน 3 จังหวัดภาคเหนือ ได้แก่ หมู่บ้านห้วยหินลาดใน อำเภอเวียงป่าเป้า จังหวัดเชียงราย หมู่บ้านแดลอ-เขล่อคี (แม่ลายเหนือ) อำเภอสบเมย จังหวัดแม่ฮ่องสอน และหมู่บ้านแม่เหยาะคี อำเภอแม่แจ่ม จังหวัดเชียงใหม่
การเผชิญกับภาพแทนของกะเหรี่ยงโผล่ว ในเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า ทุ่งใหญ่นเรศวร = Encountering with the Pow Karen ethnic group’s representation in Thungyai Naresuan Wildlife Sanctuary บัณฑิต ไกรวิจิตร กรุงเทพฯ : บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 2559 SAC Library-Research and Thesis-DS570.ก6 บ632 2559 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00094855             นับตั้งแต่ทศวรรษ 2530 เป็นต้นมา ข้อถกเถียงทางการเมืองสิ่งแวดล้อมนิยมขององค์กรอนุรักษ์และหน่วยงานรัฐ ซึ่งวางอยู่บนแนวคิดความหลากหลายทางชีวภาพ และมีวิธีวิทยาที่เน้นให้มนุษย์เป็นศูนย์กลางของการศึกษา ได้อธิบายชาวโผล่วด้วยภาพแทนที่หยุดนิ่ง มองว่าชาวโผล่วเป็นผู้ที่ไม่สามารถเข้าใจการเผชิญหน้าระหว่างชีวิตป่าได้ ภาพแทนดังกล่าวได้เข้ามาปะทะแบบพัวพันกับปฏิบัติการระหว่างชาวโผล่วเอง และชีวิตป่าของพวกเขา จนท้ายที่สุดกดให้ชาวโผล่วมีสถานะ “เบี้ยล่าง” เมื่อผ่านเวลาไป 30 ปี ชาวโผล่วได้สร้างสรรค์ภาพแทนผสม ที่รวมเอาภาพแทนทั้งจากองค์กรภายนอก และภาพแทนชีวิตป่าของพวกเขา ทำให้ชีวิตป่าเข้าสู่การต่อรองทางการเมือง และการสร้างภาพแทนชีวิตป่า วิทยานิพนธ์เล่มนี้จึงจัดทำขึ้นเพื่อศึกษาภาพแทน ที่ถูกสร้างขึ้นให้แก่กลุ่มชาติพันธุ์กะเหรี่ยงโผล่ว ในพื้นที่ป่าทุ่งใหญ่นเรศวร จังหวัดกาญจนบุรี ระยะเวลาศึกษาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2555-2559 แสดงให้เห็นถึงจักรวาลวิทยาของชาวโผล่วว่าเป็นผู้สร้างความรู้เกี่ยวกับป่า
การรวมเข้าและกีดกันในกระบวนการเปลี่ยนผ่านสู่การผลิตเชิงพาณิชย์: กรณีศึกษาชุมชนชาติพันธุ์ปกาเกอะญอ หมู่บ้านห้วยหอม จังหวัดแม่ฮ่องสอน ดรุณี สิงห์พงไพร เชียงใหม่ : บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 2559 Thai Digital Collection (TDC) - TDC-ThaiLIS https://tdc.thailis.or.th/tdc/browse.php?option=show&browse_type=title&titleid=529176             การศึกษากลุ่มชาติพันธุ์ปกาเกอะญอ บ้านห้วยห้อม ตำบาลห้วยห้อม อำเภอแม่ลาน้อย จังหวัดแม่ฮ่องสอน เพื่อทำความเข้าใจการเปลี่ยนแปลงและการปรับตัวในชุมชนหลังการเข้ามาของการพัฒนา โดยพบว่า ในราว พ.ศ.2500 การพัฒนาถูกนำเข้ามาโดยองค์กรภายนอกหรือการพัฒนาทำให้เกิดการก่อรูป ความสัมพันธ์ทางสังคมแบบใหม่ และทำการเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจและสังคมในด้านต่าง ๆ เพื่อมาทดแทนวิถีชีวิตดั้งเดิมของชาวปกาเกอะญอ เช่น มีการส่งเสริมการปลูกกาแฟ กาทำผ้าทอขนแกะ หรือแม้แต่การเข้ารับนับถือศาสนาคริสต์ของคนบางกลุ่ม การพัฒนาเหล่านี้ ได้สร้างกลุ่มชนชั้นใหม่ คือกลุ่ม “เส่โข่” หรือคนรวย สามารถยกระดับตนเองให้มีบทบาทในการจัดการชุมชนและสร้างความสัมพันธ์รูปแบบใหม่ ผ่านการจ้างงานสร้างอาชีพ รวมทั้งการเปลี่ยนแปลงคุณค่า ความเชื่อในวัฒนธรรมของชุมชน
การธำรงชาติพันธุ์ของคนทวายในพื้นที่ชายแดนไทย พม่า = The Dawei Ethencity in the The Thai Burmese ภูมิชาย คชมิตร ขอนแก่น : มหาวิทยาลัยขอนแก่น, 2558 SAC Library-Research and Thesis-DS570.ท9ภ74 2558 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00086843             ศึกษาถึงการธำรงชาติพันธุ์ของคนทวาย ในบ้านบ้องตี้บน และบ้านท้ายเหมือง ตำบลบ้องตี้ อำเภอไทรโยค จังหวัดกาญจนบุรี ในอดีตคนงานเหมืองแร่ที่เข้ามาทำงานเหมืองแร่ที่บ้านบ้องตี้บน และบ้านท้ายเหมือง เมื่อประมาณสี่สิบปีที่แล้ว กระทั่งเหมืองแร่ปิดกิจการ อดีตคนงานเหมืองแร่ก็ยังคงสร้างบ้านเรือนอยู่บริเวณที่เป็นเหมืองแร่เก่าต่อไป นับตั้งแต่ปี พ.ศ. 2538 หลังจากที่กองกำลังทหารพม่าตีค่ายกะเหรี่ยงอิสระที่ตั้งอยู่ตามเส้นแนวชายแดนฝั่งประเทศพม่า  ทางการไทยจึงได้มีนโยบายมอบสัญชาติไทยให้กับคนต่างด้าวจากประเทศพม่า  หลังจากที่มีการโอนสัญชาติให้คนต่างด้าวเป็นจำนวนมาก ทำให้ลูกของคนต่างด้าวและคนที่เกิดในประเทศไทยได้รับสัญชาติไทย ฉะนั้นแล้วเมื่อคนในหมู่บ้านได้รับสัญชาติไทยมีการแบ่งแยกกันเองสำหรับ คนไทย และคนไทยเชื้อสายกะเหรี่ยงที่มีสัญชาติไทยแต่เดิมจะเรียกตัวเองว่า “ไทยเก่า” หรือ “ไทยเดิม”ส่วน  คนพม่า คนมอญ คนมุสลิม และอื่นๆ ก็จะถูกเรียกว่า “ไทยใหม่”           
มาบุ๊โคะ บุญปีใหม่พิทักษ์โลก สุชาดา ลิมป์ กรุงเทพฯ : วิริยะธุรกิจ, 2557 วารสาร สารคดี ปีที่ 30 ฉบับที่ 355 (ก.ย. 2557) หน้าที่ 140-164 http://lib.sac.or.th/Catalog/ArticleItem.aspx?JMarcID=j00060714             ศึกษาพิธีกรรมศักดิ์สิทธิ์ที่เรียกว่างานบุญมาบุ๊โคะ ภายในเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า บ้านมอทะ ตำบลแม่จัน อำเภออุ้มผาง จังหวัดตาก โดยถูกถ่ายทอดเรื่องราวผ่านประสบการณ์ของทีมงานสารคดี แสดงให้เห็นถึงการดำรงชีวิตของชาวปกาเกอะญอที่ล้วนขับเคลื่อนชีวิตด้วยวิถีเกษตร งานบุญเจดีย์มาบุ๊โคะจึงเสมือนพิธีเฉลิมฉลองผลิตผลใหม่หลังฤดูเก็บเกี่ยว เพื่อแสดงความขอบคุณต่อธรรมชาติ ที่ช่วยดูแลพืชผลอย่างดีตลอดฤดูกาล รวมถึงการศึกษาวัฒนธรรมที่ชาวกะเหรี่ยงให้ความสำคัญอย่างมากคือวัฒนธรรมการกิน วัฒนธรรมพี่น้องชาติพันธุ์ผ่านการใช้ชีวิตในแต่ละวันของชาวกะเหรี่ยง
ล้านนาคดีศึกษา มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ โครงการล้านนาคดีศึกษา มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ เชียงใหม่: โครงการล้านนาคดีศึกษา มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 2557 SAC Library-Books-DS588.ห7 ล642 2557 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00093777             เนื้อหากล่าวถึงล้านนาตั้งแต่อดีต ตั้งแต่สมัยพญามังรายได้สถาปนอาณาจักรล้านนาขึ้น  ผ่านยุครุ่งเรือง และความเปลี่ยนแปรต่างๆมากมาย  แต่คนเมืองและกลุ่มชาติพันธุ์ต่างๆ เช่น ลื้อ กะเหรี่ยง อาข่า ม้ง และอื่น ๆ ยังมีเรื่องเล่าของตนเอง ผ่านภาษา วัฒนธรรม ประวัติศาสตร์ เศรษฐกิจและการเมือง โดยเนื้อหาได้แบ่งเป็น 4หมวดใหญ่  ได้แก่ หมวดที่ 1ปรัชญา ศาสนา ภาษาและวรรณกรรม, หมวดที่สอง ประวัติศาสตร์ โบราณคดี และอื่นๆ, หมวกที่สาม ที่อยู่อาศัย สถาปัตยกรรม ดนตรี และอื่นๆ , หมวดที่สี่เกี่ยวกับชาติพันธุ์  ประกอบด้วยหลายบทความที่กล่าวถึงล้านนา สะท้อนผ่าน วิถีชีวิตความเป็นอยู่ ของไทยวน หรือคนเมือง ที่เป็นกลุ่มชาติพันธุ์ส่วนใหญ่ของล้านนา และกลุ่มชาติพันธุ์อื่น ๆ ที่อยู่ในล้านนาเช่นเดียวกัน โดยผ่านบทบาทของมหาวิทยาลัยเชียงใหม่  ที่มีบทบาทสำคัญในการส่งเสริมความรู้ให้กับคนที่อยู่ในเชียงใหม่และจังหวัดใกล้เคียง มุ่งนำความรู้เผยแพร่สู่ชุมชน และยกระดับการศึกษา  เพื่อนำไปสู่การสร้างอัตลักษณ์ความเป็นผู้นำด้านล้านนาคดีให้กับมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ และสามารถที่จะอนุรักษ์ สืบสานพัฒนาต่อยอดองค์ความรู้ของท้องถิ่นให้คงอยู่ต่อไป
การเมืองวัฒนธรรมของหนุ่มสาวปกาเกอะญอ กุศล พยัคฆ์สัก ปทุมธานี : คณะสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 2555 วารสารสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา ปีที่ 31, ฉบับที่ 2 (ก.ค. - ธ.ค. 2555), หน้า 137-168 http://lib.sac.or.th/Catalog/ArticleItem.aspx?JMarcID=j00065264           กลุ่มผู้นำหนุ่มสาวปกาเกอะญอ เข้าร่วมขบวนการเคลื่อนไหวทางสังคม โดยพัฒนาตัวเองด้วยการสร้างอัตลักษณ์ของคนสองวัฒนธรรม จากการเรียนรู้วัฒนธรรมของตน นำมาปรับใช้ หรือโต้ตอบกับความเปลี่ยนแปลงที่มาจากภายนอก และความเป็นลูกหลานที่ดีของชาวปกาเกอะญอด้วยการทำงานอย่างเสียสละ
เพื่อผลักดันให้เกิดการเปลี่ยนแปลงเชิงนโยบาย และร่วมเรียนรู้กับกลุ่มต่าง ๆ บทความนี้มุ่งนำเสนอความเป็นผู้นำของหนุ่มสาวปกาเกอะญอภายใต้อัตลักษณ์ของคนสองวัฒนธรรม และความเป็นลูกหลานที่ดี รวมไปถึงการใช้การเมืองวัฒนธรรมเป็นเครื่องมือในการเคลื่อนไหวทางสังคม เพื่อเสนอแนวทางการจัดการทรัพยากรในรูปแบบต่าง ๆ โดยยกตัวอย่างการศึกษาจากผู้นำคนหนุ่มสาว 4 คน ประกอบด้วย ผู้ใหญ่บ้านกลาง ตำบลบ้านดง อำเภอแม่เมาะ จังหวัดลำปาง ผู้ประกาศศาสนาคริสตจักรที่ 19 (เชียงใหม่ ลำปาง แม่ฮ่องสอน) เจ้าหน้าที่สนามของมูลนิธิรักษ์ป่าไม้ และอาสาสมัครชุมชนของเครือข่ายกลุ่มเกษตรภาคเหนือ มาอภิปรายถึงสิ่งที่ทำให้กลุ่มชาติพันธุ์กะเหรี่ยงได้สร้างอัตลักษณ์ขึ้น

 
วิถีชีวิตชาวกะเหรียง อำเภอสังขละบุรี จังหวัดกาญจนบุรี ชนะพันธ์ รวีโชติภัคนันท์ [ขอนแก่น]: การศึกษาอิสระปริญญารัฐประศาสนศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการปกครองท้องถิ่น วิทยาลัยการปกครองท้องถิ่นมหาวิทยาลัยขอนแก่น, 2554 SAC Library-Research and Thesis-DS570.ก6 ช36 2554 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00092750             ศึกษารูปแบบวิถีชีวิตด้านต่าง ๆ ของกะเหรี่ยงที่อยู่ในอำเภอสังขละบุรี จังหวัดกาญจนบุรี พบว่ากะเหรี่ยงได้เข้ามาอยู่ในประเทศไทยตั้งแต่สมัยกรุงธนบุรี เนื่องมาจากภัยสงครามในสมัยนั้น โดยบอกเล่าผ่านบทเพลงพื้นบ้านกะเหรี่ยง กะเหรี่ยงเป็นกลุ่มชนที่รักความสงบ ดำรงชีพโดยการทำอาชีพเกษตรกรรมและรับจ้าง กะเหรี่ยงมีความเชื่อถือผู้นำและยึดมั่นต่องานประเพณีและช่วยเหลือเกื้อกูลกันในสังคม  เพื่อนำผลการศึกษาไปปรับใช้กำหนดยุทธศาสตร์ และแผนพัฒนาของเทศบาล เช่น ส่งเสริมคุณภาพชีวิตของชุมชนชาวกะเหรี่ยง อนุรักษ์ความเป็นอยู่ส่งเสริมวัฒนธรรมประเพณี ส่งเสริมและสนับสนุนด้านการเรียนรู้ชุมชนเช่นโครงการฝึกอบรมอาชีพด้านเกษตรกรรม ทอผ้า และส่งเสริมการแต่งกายพื้นบ้าน ตลอดจนสนับสนุนด้านความเป็นอยู่และสุขภาพเพื่อให้ชาวกะเหรี่ยงในชุมชนมีคุณภาพชีวิตที่ดี
 
วัยรุ่นชาติพันธุ์ชายขอบกับการปรับตัวในเมืองเชียงใหม่: กรณีศึกษาวัยรุ่นปกาเกอะญอ จุไรพร จิตพิทักษ์ เชียงใหม่ : บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 2553 Thailis https://tdc.thailis.or.th/tdc/browse.php?option=show&browse_type=title&titleid=100193           ศึกษาการปรับตัวของวัยรุ่นปกาเกอะญอในเมืองเชียงใหม่ ภายใต้บริบทของเศรษฐกิจและสังคม รวมไปถึงการศึกษาการปรับตัวทางวัฒนธรรม ความสัมพันธ์ของกลุ่มวัยรุ่นชายและหญิง การรวมกลุ่มหรือความเป็นชาติพันธุ์ของวัยรุ่นปกาเกอะญอ ที่ได้ถูกสร้างความเป็นชายขอบทั้งจากสังคมใหม่และครอบครัวเดิม ทำให้พวกเขาจำเป็นต้องมีการสร้างยุทธศาสตร์ในการปรับตัวขึ้น ภายใต้เงื่อนไขต่าง ๆ ของสังคม โดยแบ่งกลุ่มการศึกษาออกเป็น 4 กลุ่ม คือ กลุ่มนักเรียนนักศึกษา กลุ่มวัยรุ่นในองค์กรศาสนา กลุ่มวัยรุ่นในองค์กรNGOs และกลุ่มวัยรุ่นที่ทำงาน ซึ่งแต่ละกลุ่มมีเงื่อนไขและสถานการณ์ที่เผชิญแตกต่างกันไปตามลักษณะของพื้นที่และกิจกรรม แสดงให้เห็นถึงการตีความนิยามใหม่เกี่ยวกับชีวิตหรือโลกทัศน์ในการใช้ชีวิตของกลุ่มวัยรุ่นปกาเกอะญอ
พยาธิ กับ วัฒนธรรม และความเชื่อของชาวกะเหรี่ยง: กรณีศึกษาในชุมชน จังหวัดกาญจนบุรี นาถฤดี เด่นดวง นครปฐม : สำนักงานวิจัยและบริการวิชาการ คณะสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล, 2553 วารสารสหศาสตร์ ปีที่ 10, ฉบับที่ 1 (มี.ค./ส.ค. 2553), หน้า 87-115 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00061532             พยาธิเป็นปัญหาที่บั่นทอนสุขภาพของคนไทย โดยเฉพาะในพื้นที่ซึ่งห่างไกลจากความเจริญ และอยู่บริเวณแนวชายแดน เนื่องจากประชาชนเหล่านี้มักมีปัญหาสภาพบ้าน สิ่งแวดล้อม และสุขาภิบาลที่ทรุดโทรม ซึ่งเสี่ยงต่อปัญหาสุขภาพและความเจ็บป่วยจากพยาธิ ผู้ศึกษาจึงมุ่งศึกษาและอธิบายความเชื่อทางวัฒนธรรมเกี่ยวกับการป่วยเป็นของชาวกะเหรี่ยง ที่อาศัยอยู่บริเวณชายแดนไทยกับพม่าในจังหวัดกาญจนบุรี โดยอธิบายถึงแนวคิด ทฤษฎีต่าง ๆ ในการป่วยเป็นพยาธิ ชนิดของพยาธิที่พบ ความเชื่อของกะเหรี่ยงที่เกี่ยวกับสาเหตุและอันตรายของการเป็นพยาธิ อาการป่วยเป็นพยาธิที่กะเหรี่ยงสังเกตเห็น การรักษาแบบใช้ยาแผนปัจจุบันและใช้ยาสมุนไพร รวมไปถึงความเชื่อในการป้องกันการเป็นพยาธิซึ่งมีทั้งชาวบ้านที่เริ่มป้องกันและชาวบ้านที่ไม่สนใจป้องกัน
เครื่องดนตรีของชาวไทยกะเหรี่ยง ใน รวมบทความกะเหรี่ยงราชบุรี อาภรณ์ สุนทรวาท นครปฐม : เพชรเกษม พริ้นติ้ง, 2551 SAC Library-Books-DS570.ก6ม56 2551 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00086571           การใช้ชีวิตความเป็นอยู่เหมือนชาวไทย แต่ก็ยังมีความเป็นกะเหรี่ยงอยู่ ทำให้กลุ่มไทยกะเหรี่ยงอำเภอสวนผึ้ง พยายามฟื้นฟูวัฒนธรรมให้สามารถแสดงออกอย่างเป็นรูปธรรม มีรูปแบบชัดเจน โดยการเลือก
และการสร้างสรรค์เครื่องดนตรีในการรำกะเหรี่ยงเพื่อแสดงความเป็นอัตลักษณ์ของไทยกะเหรี่ยง บทความนี้
จึงได้นำเสนอเครื่องดนตรีของคนไทยเชื้อสายกะเหรี่ยง โดยสามารถแบ่งตามลักษณะได้เป็น เครื่องตี เครื่องเป่า และเครื่องดนตรีสากล เพื่อให้เห็นถึงลักษณะความโดดเด่น แสดงความเป็นอัตลักษณ์เฉพาะถิ่นของเครื่องดนตรีของคนไทยเชื้อสายกะเหรี่ยง อำเภอสวนผึ้ง จังหวัดราชบุรี

 
กะเหรี่ยงใน/นอก: ปฏิสัมพันธ์ทางชาติพันธุ์ ณ อาณาบริเวณชายแดน คมลักษณ์ ไชยยะ กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยศิลปากร, 2551 SAC Library-Research and Thesis-DS570.ก6ค44 2551 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00063989             การศึกษานี้เป็นการศึกษามิติทางชาติพันธุ์ของกะเหรี่ยงที่ชุมชนชายแดนบ้องตี้บน หมู่ที่ 1 ตำบลบ้องตี้ อำเภอไทรโยค จังหวัดกาญจนบุรี  ได้แบ่งออกเป็นสองกลุ่ม คือ กะเหรี่ยงใน หรือกะเหรี่ยงที่เกิดและอาศัยในฝั่งประเทศไทย และกะเหรี่ยงนอก หรือกะเหรี่ยงที่เคลื่อนย้ายมาจากฝั่งประเทศพม่า เนื่องจากว่าชาวกะเหรี่ยงเป็นกลุ่มชาติพันธุ์ท้องถิ่นดั้งเดิมที่มีจำนวนมากที่สุดในอาณาบริเวณนี้ จึงค่อนข้างมีบทบาททางสังคมที่โดนเด่นกว่ากลุ่มชาติพันธุ์อื่นที่มีขนาดเล็กกว่า เพื่อศึกษาปฏิสัมพันธ์ระหว่างกะเหรี่ยงในกับกะเหรี่ยงนอก และกระบวนการปรับตัวของกะเหรี่ยงพลัดถิ่นในบริบทของหมู่บ้านชายแดนไทย-พม่า จึงมุ่งความสนใจไปยังการปฏิสัมพันธ์ทางชาติพันธุ์ระหว่างกะเหรี่ยงทั้งสองกลุ่ม เพื่อทำความเข้าใจความสัมพันธ์ของผู้คนที่อาศัยอยู่ ณ อาณาบริเวณชายแดนแห่งหนึ่งของรัฐ-ชาติไทย
รายงานการวิจัยพื้นที่พรมแดนแม่น้ำเมยกับความสัมพันธ์ชาติพันธุ์กะเหรี่ยง-คนเมือง ขวัญชีวัน บัวแดง เชียงใหม่: คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม, 2551 SAC Library-Books- DS570.ก6ข563 2551 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00063815             ความสัมพันธ์ระหว่างกะเหรี่ยงกับคนเมื่อที่อยู่อาศัยบริเวณริมฝั่งแม่น้ำเมย อำเภอท่าสองยาง จังหวัดตาก กับที่อยู่บริเวณแม่น้ำเมย รัฐกะเหรี่ยง ประเทศพม่า  โดยเริ่มศึกษาตั้งแต่ 1 ตุลาคม 2545 ถึง          30 กันยายน 2548 ซึ่งมีลักษณะที่แตกต่างออกไปในแต่ละช่วงซึ่งเกิดจากการการปรับเปลี่ยนความสัมพันธ์เชิงอำนาจในพื้นที่ระหว่างกลุ่มอำนาจหลัก โดยมีการแบ่งความสัมพันธ์ออกเป็นสามยุค ได้แก่ยุคแรก ยุคก่อนเกิดรัฐสมัยใหม่ จนถึงพ.ศ. 2510 ซึ่งเป็นช่วงที่อังกฤษ ไทย และพม่ายังไม่เข้ามาจัดการพื้นที่ คนกะเหรี่ยง และคนเมืองค่อนข้างมีอิสระในการบุกเบิกที่ทำกิน ยุคที่สองเป็นยุครัฐกันชน ประมาณ พ.ศ. 2510-2530 เป็นยุคที่รัฐกะเหรี่ยงและรัฐไทยเข้ามามีส่วนในการควบคุมพรมแดนบริเวณแม่น้ำเมย ในช่วงนี้มีการพัฒนาสู่ความทันสมัย สุดท้ายยุคที่สามเป็นยุคที่รัฐกันชนล่มสลาย ทำให้กองกำลังเคเอ็นยูต้องเข้ามาอยู่ในค่ายอพยพในฝั่งไทย บริเวณชายแดนไทยพม่า มีความเข้มงวด มีกองกำลังหลายฝ่ายเข้ามาควบคุมพื้นที่ในฝั่งประเทศพม่า ส่วนรัฐไทยมีความเข้มงวด เรื่องคนข้ามแดนและสินค้า ทำให้เกิดวาทกรรม แรงงานข้ามชาติ ผู้อพยพที่เป็นภัยต่อความมั่นคงของชาติ
การจัดการความรู้ของหมอพื้นบ้านชาวเขาเผ่าปกาเกอะญอตำบลบ้านจันทร์ อำเภอแม่แจ่ม จังหวัดเชียงใหม่ สุรินทร วงศ์คำแดง เชียงใหม่: บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 2550 SAC Library-Research and Thesis -R611.ก6 ส74 2550 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00094561             วิทยานิพนธ์เรื่องนี้ได้ศึกษาถึงเรื่องการจัดการความรู้ของหมอพื้นบ้านชาวเขาเผ่าปกาเกอะญอ ตำบลบ้านจันทร์ อำเภอแม่แจ่ม จังหวัดเชียงใหม่โดยใช้ระยะเวลาในการวิจัย 1 ปี การวิจัยจะแยกออกเป็นกลุ่มหมอไสยศาสตร์ หมอสมุนไพร และหมอตำแย ที่อยู่ใน3หมู่บ้านคือ หมู่บ้านหนองแดง หมู่บ้านสันม่วง หมู่บ้านโป่งขาว อำเภอแม่แจ่ม จังหวัดเชียงใหม่ ซึ่งมีวิธีการเก็บข้อมูลโดยใช้วิธีการสัมภาษณ์แบบไม่เป็นทางการ หมอพื้นบ้านส่วนใหญ่ได้รับการถ่ายทอดความรู้จากบรรพบุรุษหรือผู้อาวุโส แต่ในการถ่ายทอดนั้นหมอพื้นบ้านจะไม่มีการรวมกลุ่มอย่างชัดเจน ไม่มีการถ่ายทอดความรู้อย่างเป็นระบบ แต่มีการแลกเปลี่ยนความรู้ระหว่างกัน โดยการรักษานั้นจะเน้นผสมผสานระหว่างความเชื่อ ประเพณี และวัฒนธรรมของแต่ละชนเผ่า
พิธีกรรมเกี่ยวกับความตายของกลุ่มชาติพันธุ์กะเหรี่ยง ใน หนังสือวัมนธรรม ความตาย กับความหลากหลายทางชาติพันธุ์ สมรักษ์ ชัยสิงห์กานานนท์ กรุงเทพฯ: สำนักวิจัยสังคมและสุขภาพ (สวสส.), 2550 SAC Library-Books-GT3286.ท9ว63 2550 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00057552             กะเหรี่ยงเป็นที่ยึดมั่นในประเพณีวัฒนธรรมของตนเป็นอย่างยิ่ง ซึ่งล้วนมากจากอิทธิพลของประเพณีวัฒนธรรมที่มีผลสืบเนื่องมาถึงระบบครอบครัวและการรู้ระเบียบสังคมเช่น ประเพณีการแต่งงาน พิธีศพ และค่านิยมทางสังคมในบางเรื่อง การศึกษาครั้งนี้จึงได้ศึกษาพิธีกกรมการไหว้ผีเพื่อขอให้ผีคุ้มครอง และให้เพาะปลูกได้ผลผลิตเป็นจำนวนมากโดยมี “ฮีโข่” หรือหัวหน้าหมู่บ้านที่เป้นทั้งผู้นำการเมืองและศาสนาตามจารีตประเพณีรับผิดชอบการประกอบพิธี โดยแบ่งเป็นพิธีกรรมตามวงจรชีวิต พิธีกรรมเกี่ยวกับการผลิต พิธีกรรมตามโอกาส นอกจากนี้ยังเน้นศึกษาพิธีกรรมความตายในช่วงก่อนจัดพิธีศพ ระหว่างจัดพิธีศพ หลังพิธีศพ และการเปลี่ยนแปลงศาสนาและความเชื่อที่ส่งผลกระทบในเกิดการเปลี่ยนแปลงในพิธีกรรมความตาย
 
ธรรมจาริกกับการสร้างจิตสำนึกความเป็นไทยของชาวเขา บัณฑิต บุญศรี เชียงใหม่: บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 2549 SAC Library-Research and Thesis-DS570.ช6 บ63 2549 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00090511             ศึกษาวิธีการนำพระธรรมจาริกที่นำหลักธรรมคำสอนของพระพุทธศาสนาไปประกาศ เผยแผ่ และอบรม แนะนำชาวเขาที่อาศัยอยู่ในเขตพื้นที่โครงการธรรมจาริกในจังหวัดทางภาคเหนือของประเทศไทยจำนวน 50 อาสรม ผ่านกิจกรรมต่างๆ ได้แก่ การจัดตั้งโรงเรียนสอนวิชาศีลธรรมวันอาทิตย์แก่เด็กชาวเขา จัดงานประเพณีต่าง ๆ ในวันสำคัญทางพระพุทธศาสนา วันสำคัญแห่งชาติ ให้การสงเคราะห์อนุเคราะห์เกื้อกูลด้านปัจจัยการดำเนินชีวิต และสาธารณสุขแก่ชาวเขาผู้ยากไร้ จัดตั้งสถานศึกษา อบรมอาชีพ เพื่อเป็นการปลูกฝังจิตสำนึกความเป็นไทยให้แก่ชาวเขา จากกระบวนการดังกล่าวทำให้ชาวเขาประพฤติตนเป็นพลเมืองดี และเป็นพุทธศาสนิกชนที่รู้จักบุญคุณแผ่นดินไทยที่อาศัยอยู่ใต้พระบรม-โพธิสมภาร พระธรรมจาริก ถือว่าเป็นส่วนที่สำคัญอย่างยิ่งในการสร้างความเป็นไทยห้แก่ชาวเขาดำเนินควบคู่ไปกับการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมของรัฐบาล
โครงการ “การฟื้นฟูความสัมพันธ์ผ่านเวทีแลกเปลี่ยนวัฒนธรรมของชาวปกาเกอะญอ ต.บ้านจันทร์ อ.แม่แจ่ม จ.เชียงใหม่”: รายงานวิจัยเพื่อท้องถิ่นฉบับสมบูรณ์ นิคม กิจฺจสาโร กรุงเทพฯ: สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย, 2548 SAC Library-Research and Thesis-DS570.ก6น624 2548 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00059842             การศึกษานี้ได้นำเสนอปัญหา วิถีชีวิต และความสัมพันธ์ของคนในชุมชนปกาเกอะญอที่เกิดการเปลี่ยนแปลง เยาวชนคนหนุ่มสาวไม่ได้ตระหนักถึงคุณค่าของภูมิปัญญาดั้งเดิม และดำเนินชีวิตตามกระแสสังคมสมัยใหม่ ดังนั้นจึงมีการฟื้นฟูความสัมพันธ์ผ่านเวทีแลกเปลี่ยนวัฒนธรรมของชาวปกาเกอะญอจำนวน 12 ชุมชนได้แก่ บ้านวัดจันทร์, บ้านหนองแดง, บ้านห้วยฮ่อม, บ้านโป่งขาว, บ้านเด่น, บ้านหนองเจ็ดหน่วย, บ้านห้วยบง, บ้านแจ่มน้อย, บ้านห้วยอ้อ, บ้านห้วยครก, บ้านดอยตุง และ บ้านสันม่วง ในตำบลบ้านจันทร์ อำเภอแม่แจ่ม จังหวัดเชียงใหม่ ระยะเวลาการศึกษาประมาณ 1 ปี 6 เดือน ซึ่งการศึกษาวิจัยมุ่งเน้นภูมิปัญญาปกาเกอะญอ ที่เป็นคำสอน สุภาษิต คำพังเพย ข้อห้าม ข้อปฏิบัติ เปรียบเทียบกับคำสอนทางพระพุทธศาสนา ตลอดจนวัฒนธรรมประเพณี
กะเหรี่ยงทุ่งใหญ่นเรศวร ฤาษีแห่งป่าตะวันตก ใน หนังสือหลังม่านต้นไม้ วีระศักดิ์ จันทร์ส่งแสง กรุงเทพฯ: สถาบันพัฒนาองค์กรชุมชน (องค์การมหาชน), 2548 SAC Library-Books-DS566.ว64 2548 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00044433             ศึกษาวิธีชีวิตตั้งแต่การเลือกที่ตั้งถิ่นฐานของชาวกะเหรี่ยง โดยศึกษาผ่านชุมชนกะเหรี่ยงที่ตั้งถิ่นฐานอยู่ทั้งหมด 6 หมู่บ้านภายใขเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าทุ่งใหญ่นเรศวรคือ บ้านสะเนพ่อง บ้านเกาะสะเดิ่ง บ้านไล่ดว่-สาละวะ บ้านกองม่องทะ บ้านทิไร่ป้า บ้านจะแก-วาจุคู้ ที่อำเภอสังขละบุรี จังหวัดกาญจนบุรี มุ่งเน้นศึกษามิติทางกายภาพก่อนและหลังกรมป่าไม้ประกาศให้ผืนป่าทุ่งใหญ่นเรศวรเป็นเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า ส่งผลให้กะเหรี่ยงที่ตั้งถิ่นฐานตั้งแต่สมัยอยุธยาต้องตกเป็นเป้าในการถูกอพยพออกจากป่า รวมถึงในด้านการศึกษาหลังการเข้าไปของระบบที่ใช้หลักสูตรจากส่วนกลางที่ไม่มีความสัมพันธ์กับวิถีการดำเนินชีวิตของชาวกะเหรี่ยง
 
ความรักในอ้อมกอดของขุนเขา สังคีต จันทนะโพธิ กรุงเทพฯ: มติชน, 2548 SAC Library-Books-DS570.ช65ส62 2548 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00044690             ผู้เขียนถ่ายทอดเรื่องราวผ่านประสบการณ์ให้อยู่ในรูปแบบของสารคดีที่บันทึกวิถีชีวิตของหญิงสาวชาวดอย และขนมธรรมเนียมประเพณีที่ควรศึกษาหรือดำรงไว้ ซึ่งถูกบันทึกไว้ตั้งแต่ปีพ.ศ. 2500 มุ่งเสนอชีวิตของหญิงสาวชาวดอยที่มีภาระทั้งงานบ้าน งานไร่ หรืองานทุกอย่างที่ต้องรับผิดชอบหลังแต่งงาน ผ่านหัวข้อต่าง ๆ เช่น ความงามความรักของสาวเผ่าลีซอ ล่องช่วงแลสาวไทยลื้อ แรกรักของกะเหรี่ยงแควใหญ่ เชกวาเส้นด้ายแดงพรหมจรรย์กะเหรี่ยงยางดอย สววรค์กลางดินของกะเหรี่ยงเล็งปอย จากที่กล่าวมาล้วนมีขนมธรรมเนียมประเพณีเข้ามาเกี่ยวข้องเสมอ
การรับมือกับปัญหาการเปลี่ยนแปลงด้านสิ่งแวดล้อมที่มีผลต่อสุขภาพในมิติหญิง-ชาย : ศึกษากรณีหมู่บ้านกระเหรี่ยงคลิตี้ล่าง จังหวัดกาญจนบุรี = Coping with environmental change affecting health from a gender perspective : a case study of Karen Village at Lower Kl จีระวรรณ์ บรรเทาทุกข์ กรุงเทพฯ : จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2547 คลังปัญญาจุฬาฯ - จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย https://cuir.car.chula.ac.th/bitstream/123456789/674/3/Jeerawan.pdf             ศึกษาและทำความเข้าใจองค์ความรู้เรื่องผลกระทบทางสิ่งแวดล้อมต่อสุขภาพของชาวกะเหรี่ยง ที่ได้รับผลกระทบจากเหมืองแร่ตะกั่ว การศึกษานี้ได้อธิบายในเรื่องที่เกี่ยวกับสุขภาพ และความเจ็บป่วยจากหญิง-ชาย ความทุกข์และปัญหาต่าง ๆ ผ่านมิติทางเพศ รวมทั้งศึกษากระบวนการปรับตัวและรับมือกับปัญหาการเปลี่ยนแปลงด้านสิ่งแวดล้อมที่มีผลต่อสุขภาพโดยเชื่อมโยงระหว่างระดับปัจเจก ครอบครัวและชุมชน รวมไปถึงการเรียกร้องต่อปัญหาที่เกิดขึ้น จากกลุ่มตัวอย่างกะเหรี่ยงหมู่บ้านคลิตี้ล่าง ในเขตพื้นที่หมู่ 4 ตำบลชะแล อำเภอทองผาภูมิ และหมู่ 3 ตำบลนาสวน อำเภอศรีสวัสดิ์ จังหวัดกาญจนบุรี
 
พิจารณาความเป็นกะเหรี่ยง จากการแสดง “จ่า” ใน วาทกรรมอัตลักษณ์ ขวัญชีวัน บัวแดง กรุงเทพฯ : ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน), 2547 SAC Library-Books-GN316.ศ731 2547 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00037109             การแสดงละคร จ่า เป็นการแสดงร่ายรำและเล่นละครของคนกะเหรี่ยงที่มีลักษณะเฉพาะแบบพม่า มักจะเริ่มแสดงหลังสองทุ่มจนถึงเช้า เริ่มจากการร่ายรำประกอบการร้องเพลง เพื่อไหว้ครู การบูชาเทพ รำเดี่ยวชาว รำเดี่ยวหญิง รำหมู่ การแสดงของตัวตลก และการแสดงละครหลายเรื่องทั้งที่เป็นชาดก นิทานพื้นบ้าน รวมทั้งเรื่องที่แต่งให้เข้ากับเหตุการณ์ปัจจุบัน โดยผู้เขียนได้ศึกษาการแสดงจ่าในพื้นที่อำเภอท่าสองยาง จังหวัดตาก ซึ่งเป็นอำเภอที่อยู่ติดกับชายแดนไทย – พม่า ในส่วนที่มีแม่น้ำเมยกั้นอยู่ ในช่วงกลางปี 2545 ในบทความนี้ได้กล่าวถึงความเป็นมาของละครจ่าในประเทศพม่า การตระเวนแสดงในพื้นที่ชุมชน คณะละครในพื้นที่ศึกษา การแสดงและการดูละครจ่า สมาชิกคณะละครไร้สัญชาติ รวมถึงมีบทพิจารณาอัตลักษณ์ของกะเหรี่ยงกับละครจ่า โดยตั้งคำถามว่าการแสดงละครจ่า เป็นการแสดงออกซึ่งอัตลักษณ์ของกะเหรี่ยงหรือไม่ ซึ่งมีคำตอบหลายประการที่เชื่อมกันอยู่
 
เพลงกะเหรี่ยง ใน รวมบทความวิชาการ เล่ม 1 กะเหรี่ยง สุริยา รัตนกุล กรุงเทพฯ : สหธรรมิก, 2547 SAC Library-Books-PL4209.4.ส74ร54 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00051771             กะเหรี่ยงโดยเฉพาะกะเหรี่ยงสะกอมีความสามารถในการร้องเพลง และการร้องเพลงของสะกอเป็นการร้องแบบมีแบบมีแผน มีการกำหนดชนิดของเพลงในแต่ละงาน บทความนี้จะชี้ให้เห็นถึงวิวัฒนาการวัฒนธรรมกะเหรี่ยงเกี่ยวกับเรื่องของเพลงกะเหรี่ยงสะกอโดยเฉพาะ เนื่องจากกะเหรี่ยงสะกอมีชื่อเสียงว่า
เก่งในเรื่องการร้องเพลงเป็นอย่างมาก โดยจะมีการกล่าวถึงภูมิหลัง เรื่องราวของชนเผ่ากะเหรี่ยงในประเทศไทย
ระบบเสียงของภาษากะเหรี่ยงสะกอ ทั้งพยัญชนะต้น เสียงพยัญชนะควบกล้ำ เสียงพยัญชนะท้าย เสียงวรรณยุกต์ ประเภทของเพลงกะเหรี่ยง รวมไปถึงตัวอย่างของเนื้อเพลงกะเหรี่ยง พร้อมด้วยคำแปล ผู้เขียนได้เรียบเรียงขึ้นหลังจากการทำงานวิจัยภาคสนามระหว่าง พ.ศ.2517 - พ.ศ.2524 ในบริเวณจังหวัดต่าง ๆ ที่มีชาวกะเหรี่ยง
ตั้งถิ่นฐานอยู่ ได้แก่ เชียงใหม่ เชียงราย ตาก แม่ฮ่องสอน ลำพูน และกาญจนบุรี
อาหารกะเหรี่ยง ใน รวมบทความวิชาการ เล่ม 1 : กะเหรี่ยง สุริยา รัตนกุล นครปฐม : คณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล, 2547 SAC Library-Books-DS570.ก65ส74 2547 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00083024             บทความนี้นำเสนอเรื่องเกี่ยวกับอาหารของกะเหรี่ยง ตั้งแต่หน้าที่ในครัว การตำข้าว ความเชื่อเรื่องวันพระที่เกี่ยวข้องกับการตำข้าว วัฒนธรรมการกินของกะเหรี่ยง รวมถึงนำเสนอสูตรอาหารกะเหรี่ยงที่สามารถนำไปปรุงได้จริง ทั้งน้ำพริก แกง และผัดต่าง ๆ หรือใช้ศึกษาในเชิงวิชาการจากสูตรอาหาร ให้ได้รับความรู้เรื่องความคิดรวบยอด (Concept) หรือทางอรรถศาสตร์ (Semantics) ของกะเหรี่ยงที่แตกต่างจากไทย ที่เห็นได้จากเรื่อง ชนิดของเนื้อสัตว์ ความคาว เครื่องแกง ชนิดของแกง เป็นต้น ในบทความนี้ยังสอดแทรกเคล็ดลับการปรุงอาหารกะเหรี่ยงให้อร่อย และมีเนื้อหาที่สะท้อนให้เห็นถึงความแตกต่างระหว่างอาหารไทยกับอาหารกะเหรี่ยง โดยความรู้ที่นำมาเขียนนี้ได้มาจากการทำวิจัยภาคสนามในหมู่บ้านกะเหรี่ยง ที่ตำบลห้วยบง อำเภอแม่แจ่ม จังหวัดเชียงใหม่ ในเดือนธันวาคม 2519 และในเดือนธันวาคม 2521 – มกราคม 2522 และจากการที่ผู้เขียนได้ใกล้ชิดกับชาวกะเหรี่ยงเป็นเวลากว่า 5 ปี
ว่าด้วยแนวทางการศึกษาชาติพันธุ์ ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน) กรุงเทพ ฯ: ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน), 2547 SAC Library-Books- DS570.ศ73 2547 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00037112             ศึกษากระบวนการและหน้าที่ในการดำรงความแตกต่างทางชาติพันธุ์ ความสัมพันธ์ทางชาติพันธ์ และการแสดงออกในเรื่องอัตลักษณ์ชาติพันธุ์ในการปฏิสัมพันธ์ข้ามกลุ่มชาติพันธุ์ แนวคิดคนพลัดถิ่น และอื่นๆ โดยแบ่งออกเป็น 3 สมัยคือ สมัยก่อนมโนทัศน์ชาติพันธุ์ธำรง สมัยนิยมศึกษาชาติพันธุ์ธำรง และสมัยหลังชาติพันธุ์ธำรงการธำรงชาติพันธุ์นั้น ไม่อยู่นิ่งตายตัว มีการเคลื่อนไหวข้ามพรมแดน รวมถึงการเปลี่ยนแปลงชาติพันธุ์ของแต่ละกลุ่มนั้นมีการปรับเปลี่ยนอัตลักษณ์ เพื่อความอยู่รอด อัตลักษณ์ของกลุ่มชาติพันธุ์นั้นที่มีการปรับเปลี่ยน ขึ้นอยู่กับสถานการณ์ ว่าอยู่ในเวลาใด นอกจากนี้เนื้อหางานเขียนยังเล่าถึง สิ่งที่เกี่ยวข้องกับกลุ่มชาติพันธุ์ต่างๆ ข้ามยุคสมัยที่เกี่ยวกับการศึกษาในสังคมไทย ซึ่งส่งผลต่อความเป็นอยู่ สังคม เศรษฐกิจการเมือง ประวัติศาสตร์ และการเดินทางข้ามพรมแดนไปประเทศที่ทำงาน และประเทศบ้านเกิดเมืองนอน 
พฤติกรรมการเปิดรับสื่อ ความต้องการใช้ประโยชน์จากสื่อและรูปแบบการดำเนินชีวิตของชนชาติกะเหรี่ยงบ้านคา จังหวัดราชบุรี = Media exposure behavior desire for media uses and lifestyle pattern of the Karen tribe in Baan Kar, Rajaburi ศิขริน เอกะวิภาต [กรุงเทพฯ : ม.ป.พ.], 2530 SAC Library-Research and Thesis- DS570.ก6ศ62 2546 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00044905             ศึกษาลักษณะทางประชากร การดำเนินชีวิต พฤติกรรมการเปิดรับสื่อ และความต้องการใช้ประโยชน์จากสื่อ รวมไปถึงรูปแบบการดำเนินชีวิต สภาพทั่วไปของสภาพทางภูมิศาสตร์ ที่ตั้ง อาณาเขตติดต่อของถิ่นที่อยู่อาศัย ตลอดจนประวัติชนชาติกะเหรี่ยงในประเทศไทย คติความเชื่อ ภาษา การแบ่งกลุ่ม ลักษณะถิ่นที่อยู่ ศาสนา ระบบเศรษฐกิจ วิถีและการเปลี่ยนแปลงวิถีชีวิต โดยทำการศึกษาจากชาวกะเหรี่ยงตำบลบ้านคา จังหวัดราชบุรี ในระหว่างเดือนกุมภาพันธ์ ถึงเดือนเมษายน พ.ศ. 2546
ลัทธิฤาษี : วาทกรรมของคนชายขอบ (กะเหรี่ยง) ภาพสะท้อนพลังชุมชนสู่สังคมอุดมคติ ใน รวมบทความทางวิชาการไทศึกษา ภาสกร ภูแต้มนิล มหาสารคาม : โครงการปริญญาเอกไทศึกษา คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์, 2546 SAC Library-Books-DS570.ท9ส64 2546 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00036255             กะเหรี่ยงเป็นกลุ่มชนที่มีความเชื่อเป็นกรอบในการดำรงและการสร้างอัตลักษณ์ทางวัฒนธรรมของกลุ่มชาติพันธุ์ โดยความเชื่อที่ยึดโยงสังคมกะเหรี่ยงคือ ลัทธิฤาษี ซึ่งเป็นความเชื่อที่ตกผลึกสั่งสมมายาวนานตั้งแต่บรรพบุรุษ กะเหรี่ยงจึงดำรงอยู่อย่างพึ่งพาธรรมชาติ เคารพธรรมชาติ มีข้อห้ามทางศาสนาเป็นเครื่องมือควบคุมทางสังคม โดยมีฤาษีเป็นผู้นำทางความเชื่อที่มีบทบาทในการปกครอง เมื่อความเจริญเข้ามามีความสำคัญ เกิดการพยายามเปลี่ยนแปลงโดยรัฐชาติ โดยเข้าไปจัดระบบการศึกษา ยกเลิกพิธีกรรมความเชื่อ และมองกะเหรี่ยงเป็นกลุ่มชนกลุ่มน้อย หรือคนชายขอบ ที่ก่อให้เกิดปัญหา เช่น ปัญหายาเสพติด ปัญหาแรงงาน ปัญหาการลักลอบเข้าเมืองผิดกฎหมาย บริเวณชายแดนไทย-พม่า โดยเป็นการมองที่ขาดความเข้าใจถึงรากของปัญหา ทำให้การแก้ไขปัญหาไม่สามารถสำเร็จลุล่วงไปได้ บทความนี้ได้ศึกษาการปรับตัวของกะเหรี่ยงบริเวณชายแดนไทย-พม่า ผ่านลัทธิฤาษีซึ่งถูกมองว่าเป็นวาทกรรมของคนกะเหรี่ยงที่กลายเป็นคนชายขอบ
การใช้ผลิตภัณฑ์จากป่าของชุมชนชาวพื้นเมือง ม้ง และกะเหรี่ยงในตำบลแม่วิน อำเภอแม่วาง จังหวัดเชียงใหม่ สุทัศน์ สุภาษี เชียงใหม่: บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 2546 SAC Library-Research and Thesis-DS570.ม8ส74 2546 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00056300             ศึกษาการใช้ผลิตภัณฑ์จากป่าของชุมชนพื้นเมืองชาวม้ง และกะเหรี่ยงในเขตพื้นที่อุทยานแห่งชาติดอยอินทนนท์ ตำบลแม่วิน อำเภอแม่วาง จังหวัดเชียงใหม่ ซึ่งเป็นพื้นที่ที่มีความขัดแย้งเรื่องผลประโยชน์ทางเศรษฐกิจสูง และความขัดแย้งในการแย่งชิงทรัพยากร เนื่องจากมีความหลากหลายทางชาติพันธุ์ มีความเชื่อ หรืออุดมการณ์สิ่งแวดล้อมที่แตกต่างอย่างชัดเจน จึงมุ่งศึกษาถึงปัจจัยต่างที่มีผลต่อการเข้าไปใช้ผลิตภัณฑ์จากป่าเช่น สถานภาพทางภูมิศาสตร์ สังคม และเศรษฐกิจ รวมถึงภูมิปัญญาชนเผ่าในการเข้าไปใช้ รักษา อนุรักษ์ การจัดกรป่า และการดำรงชีวิตที่อาศัยผลิตภัณฑ์จากป่าของชุมชนพื้นเมืองม้ง และกะเหรี่ยง เพื่อนำไปใช้เปรียบเทียบกับเส้นมาตรฐานความยากจนในชนบทเฉลี่ยทั้งประเทศ
การประเมินความต้องการของชุมชนบริเวณพื้นที่รองรับ: ผู้หนีภัยชายแดนไทย-พม่า: กรณีศึกษาอำเภอท่าสองยาง และอำเภอพบพระ จังหวัดตาก สุภาค์พรรณ ขันชัย กรุงเทพฯ: สถาบันเอเชียศึกษา จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2546 SAC Library-Research and Thesis-HV640.5 B9ส74 2546 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00039421             การศึกษาภูมิหลังและสถานการณ์การอพยพหนีภัยของผู้อพยพจากพม่า ศึกษาผลกระทบของการมีพื้นที่รองรับต่อชุมชนไทยในบริเวณใกล้เคียง รวมถึงศึกษาความต้องการของผู้อพยพจากพม่าที่อาศัยอยู่นอกพื้นที่รองรับผู้หนีภัยที่กระทรวงมหาดไทยจัดไว้ เนื่องมาจากมีผู้อพยพจากพม่าจำนวนมากที่ไม่เข้าไปอยู่ในพ้นที่รองรับที่จัดไว้ให้ แต่กลับอาศัยอยู่หลบ ๆ ซ่อน ๆ ตามหมู่บ้านใกล้เคียงกับพื้นที่รองรับ ลักษณะการอยู่อาศัยไม่เป็นหลักแหล่งของคนเหล่านี้ทำให้ไม่มีใครทราบจำนวนที่แน่นอน ส่งผลถึงการวางแผนช่วยเหลือในด้านต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นด้านความเป็นอยู่ สาธารณสุข และการศึกษาเป็นต้น การศึกษาครั้งนี้ได้เลือกพื้นที่ 2 แห่งคือ หมู่บ้านที่ใกล้กับพื้นที่รองรับผู้หนีภัยบ้านแม่หละ ตำบลแม่หละ อำเภอท่าสองยาง และหมู่บ้านที่อยู่ใกล้กับพื้นที่รองรับผู็หนีภัยบ้านอุ้มเปี้ยม ตำบลคีรีราษฎร์ อำเภอพบพระ จังหวัดตาก  โดยเริ่มทำการศึกษาสิจัยตั้งแต่เดือน มกราคม ถึง พฤษภาคม พ.ศ.2544
การปรับตัวของปกากะญอในการจัดการทรัพยากรตามแบบประเพณีภายใต้บริบทกฎหมายของรัฐ ศิริชัย พันธุ์เจริญ เชียงใหม่ : บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 2546. SAC Library-Research and Thesis-DS570.ก6ศ63 2546 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00038566             การศึกษาวิจัยนี้มุ่งค้นหาคำตอบให้กับกระบวนการปรับตัวในการจัดการทรัพยากรตามแบบประเพณีภายใต้บริบทกฎหมายของรัฐที่มีความเกี่ยวพันกับระบบกรรมสิทธิ์ หรือสิทธิในการใช้ทรัพยากรของชุมชนของปกากะญอ โดยมีกรอบแนวคิดในการศึกษาและวิเคราะห์ 2 ประการ คือ แนวความคิดในการควบคุมและจัดการทรัพยากรของชุมชนท้องถิ่น และแนวคิดเกี่ยวกับกรรมสิทธิ์และสิทธิ ผู้วิจัยศึกษาจากกลุ่มปกากะญอที่ บ้านห้วยหินลาดใน ตำบลบ้านโป่ง อำเภอเวียงป่าเป้า จังหวัดเชียงราย ในงานวิจัยนี้ยังมีการกล่าวถึงประวัติความเป็นมาของชาวกะเหรี่ยง การประกอบอาชีพ สภาพสังคม จารีต ประเพณี และความเชื่อของเผ่าพันธุ์ ซึ่งเป็นกลไกขับเคลื่อนวิถีปฏิบัติจากคนรุ่งหนึ่งไปสู่คนอีกรุ่นหนึ่ง
การถ่ายทอดภูมิปัญญาด้านนิเวศวิทยาของชาวกะเหรี่ยง ในพื้นที่อุทยานแห่งชาติดอยอินทนนท์ ทัศนีย์ หิรัญวงษ์ เชียงใหม่ : บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 2546 SAC Library-Research and Thesis-DS570.ก6ท65 2546 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00038621             กะเหรี่ยงเป็นกลุ่มชาติพันธุ์ที่ได้ชื่อว่ามีภูมิปัญญาในการอนุรักษ์ป่ามาช้านาน แต่ภายใต้กระแสการพัฒนาของรัฐ กะเหรี่ยงประสบปัญหาการถ่ายทอดภูมิปัญญาโดยเฉพาะอย่างยิ่งในเรื่องการศึกษาระบบนิเวศของป่า ผู้วิจัยจึงมุ่งศึกษาการถ่ายทอดภูมิปัญญาท้องถิ่นด้านนิเวศวิทยาของกะเหรี่ยงที่อยู่บนดอยอินทนนท์ ในหมู่บ้านแม่กลางหลวง และหมู่บ้านอ่างกาน้อย โดยศึกษาครอบคลุมถึงบริบท ข้อจำกัด และสภาพปัญหาการถ่ายทอดความรู้ด้านนิเวศวิทยา รวมถึงศึกษาแนวทางการถ่ายทอดความรู้ที่เหมาะสม เน้นการศึกษาบริบทและแนวทางการถ่ายทอดประสบการณ์ ความรู้ด้านนิเวศวิทยาที่สั่งสมมาของกะเหรี่ยง ว่ามีการถ่ายทอดความรู้ดังกล่าวด้วยวิธีการใด อีกทั้งยังศึกษาปัญหาและอุปสรรคการถ่ายทอดที่เกิดขึ้น
กระบวนการอยู่ร่วมกับป่าของชุมชนกะเหรี่ยง : ศึกษาเฉพาะกรณี หมู่บ้านป่าแป๋ ตำบลป่าพลู อำเภอบ้านโฮ่ง จังหวัดลำพูน วรุตม์ ศิริกิม กรุงเทพฯ : บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยเกริก, 2546. SAC Library-Research and Thesis- DS570.ก6ว47 2546 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00043494             การศึกษากระบวนการอยู่ร่วมกับป่าของชุมชนกะเหรี่ยง โดยวิเคราะห์จาก ประวัติศาสตร์ชุมชน วิถีชีวิต ความคิดความเชื่อ ประเพณี วัฒนธรรม พฤติกรรมการใช้ประโยชน์ การรักษาผืนป่าของชุมชนบ้านป่าแป๋ อำเภอแม่สะเรียง จังหวัดแม่ฮ่องสอน ผู้วิจัยได้มองกระบวนการอยู่ร่วมกับป่าของชาวป่าแป๋ เป็น 2 มิติ คือ มิติของนามธรรม และมิติของรูปธรรม กระบวนการในมิตินามธรรมเป็นเรื่องของวิธีคิดเป็นหลัก แบ่งเป็น 2 ส่วน ได้แก่ ส่วนแรกเป็นเรื่องของความคิดความเชื่อของชาวป่าแป๋ ที่มีการเปลี่ยนแปลงไปจากอดีตค่อนข้างมาก โดยเฉพาะเรื่องผี และขวัญ แต่ไม่ใช่เลือนหายไป แต่มีการประยุกต์ เชื่อมโยงความรู้จากภายนอกมากขึ้นกว่าความรู้ดั้งเดิมของชุมชน ทำให้เกิดการผสมระหว่างความรู้เหตุผลทางวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และศาสนา และส่วนที่สองเป็นวิธีคิดความรู้เกี่ยวกับป่าและการดูแลรักษาป่า ชาวป่าแป๋มีความคิดต่อป่าว่าเป็นแหล่งน้ำ ต้นน้ำที่อยู่อาศัยของสัตว์ เป็นที่พักพิงจึงต้องมีการอนุรักษ์ไว้ เพราะถ้าไม่มีป่าก็ไม่มีน้ำ มิติที่เป็นรูปธรรม คือการนำเอามิติที่เป็นนามธรรมข้างต้นมาเปลี่ยนเป็นปรากฏการณ์ที่เห็นได้ในชุมชน โดยเห็นได้จากกฎของหมู่บ้าน ซึ่งเป็นสิ่งที่คนภายนอกเห็นว่าเขารักษาป่าไว้ได้
การสร้างตัวตนผ่านการปฏิบัติเกี่ยวกับป่าของชุมชนปกาเกอะญอ ทรงพล รัตนวิไลลักษณ์ เชียงใหม่: บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 2546 SAC Library-Research and Thesis-DS570.ก6ท42 2546 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00056220             ปัจจุบันกลุ่มปกาเกอะญอถูกคุกคามจากอำนาจรัฐให้ออกจากป่า ทำให้ปกาเกอะญอที่บ้านขุนวินสร้างตัวตนอย่างเด่นชัดมากขึ้นโดยการให้ความหมาย  การต่อรอง และการตอบโต้เกี่ยวกับป่า เป็นความพยายามเพื่อที่จะอยู่กับป่าได้ การศึกษาวิจัยครั้งนี้จึงศึกษาลักษณะ และกระบวนการสร้างตัวตนผ่านการปฏิบัติเกี่ยวกับป่าของชุมชนปกาเกอะญอบ้านขุนวิน หมู่ที่ 16 ตำบลแม่วิน อำเภอแม่วาง จังหวัดเชียงใหม่ มีวิธีการวิจัยโดยการทำความเข้าใจเอกสาร และงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง นำมาพัฒนาเป็นกรอบคิด มีการสร้างเครื่องมือในการวิจัย มีการเก็บข้อมูลในพื้นที่ ทั้งวิธีการสังเกตแบบมีส่วนร่วม และไม่มีส่วนร่วมโดยผ่านการสัมภาษณ์กลุ่ม สัมภาษณ์รายบุคคล นำข้อมูลมาวิเคราะห์กับแกนนำชุมชน นักพัฒนาเอกชน นักวิชาการ
การแสดงของกะเหรี่ยงคริสต์บ้านป่าเด็ง จังหวัดเพชรบุรี พ.ศ.2545 = Dance of Christian Karens at Ban Padeng in Phetchaburi Province, 2002 บุษบา รอดอ้น กรุงเทพฯ : บัณฑิตวิทยาลัย จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2545 SAC Library-Research and Thesis- DS570.ก6บ75 2545 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00043483             ความเจริญก้าวหน้าทางเทคโนโลยี สภาพสังคมที่เปลี่ยนไปมีผลกระทบต่อสภาพความเป็นอยู่ของกะเหรี่ยง โดยเฉพาะการติดต่อกับสังคมภายนอก ทำให้กะเหรี่ยงกำลังถูกกลืนไปกับวัฒนธรรมและความเจริญดังกล่าว ซึ่งอาจส่งผลกระทบต่อศิลปะการรำของกะเหรี่ยงที่กระทำสืบต่อกันมายาวนาน วิทยานิพนธ์เล่มนี้จึงต้องการศึกษาตั้งแต่ประวัติความเป็นมา บทบาท และรูปแบบ ลักษณะเฉพาะของท่ารำและองค์ประกอบในการรำทั้ง 4 ชุด ได้แก่ รำตง รำกระทบไม้ไผ่ รำตำข้าว รวมถึงการแสดงเพลงกล่อมลูกของกลุ่มกะเหรี่ยงที่นับถือศาสนาคริสต์ ในหมู่บ้านป่าเด็ง จังหวัดเพชรบุรี ในช่วงเดือนธันวาคม พ.ศ. 2544 - พ.ศ. 2545
 
ประเพณีอั้งมีถ่อง ภัทรพร รุ่งจรูญ และโสภาค หลิมพาพันธ์ กรุงเทพฯ : กรมวิชาการ กระทรวงศึกษาธิการ, 2545 SAC Library-Book- DS570.ก6ภ63 2545 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00043695             หนังสือประเพณีอั้งมีถ่อง เป็นหนังสืออ่านเพิ่มเติมตามความต้องการของท้องถิ่น โดยแสดงให้เห็นถึง เรื่องราวประวัติความเป็นมาของชาวกะเหรี่ยง ความเชื่อและพิธีกรรมเกี่ยวกับผี ศาสนา ความเชื่อเกี่ยวกับขวัญและโชคลาง รวมไปถึงวิถีชีวิต การแต่งกายที่แตกต่างกันไปตามเผ่า รวมไปถึงประเพณีอั้งมีถ่อง ประเพณีกินข้าวห่อ ที่มีอิทธิพลต่อการดำเนินชีวิตของชาวกะเหรี่ยง ได้แก่ การทำข้าวห่อ พิธีกินข้าวห่อ พิธีเรียกขวัญและผูกขวัญ ซึ่งเกี่ยวโยงกับวิถีชีวิตของชาวกะเหรี่ยง ทั้งยังสะท้อนให้เห็นความเชื่อในการนับถือผี
มิติที่ซ่อนอยู่สำหรับเด็กที่อาศัยอยู่ในบ้าน : กรณีศึกษาหมู่บ้านกะเหรี่ยง อ.ขุนยวม จ.แม่ฮ่องสอน กวิน ว่องวิกย์การ เชียงใหม่ : คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 2545. SAC Library-Research and Thesis-NA7115.ก56 2545 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00036790             การศึกษามิติที่ซ่อนอยู่สำหรับเด็กที่อาศัยอยู่ในบ้าน เป็นทฤษฎีที่สามารถใช้เป็นแนวทางออกแบบบ้านที่เอื้อต่อธรรมชาติของเด็ก และยังคงมิติที่สามารถรองรับกับประโยชน์ใช้สอยของผู้ใหญ่ได้ โดยผู้เขียนได้ทำการศึกษาบ้านของกะเหรี่ยง อ.ขุนยวม จ.แม่ฮ่องสอน ที่อยู่บริเวณท่ามกลางหุบเขา และลำน้ำแม่สุริน ซึ่งมีความอุดมสมบูรณ์ของธรรมชาติที่สวยงาม เหมาะแก่การประกอบอาชีพทำไร่ ทำสวนทำนาเลี้ยงสัตว์ งานวิจัยนี้มุ่งศึกษาถึงมิติที่ซ่อนอยู่สำหรับเด็กที่อาศัยอยู่ในบ้าน ทั้งในแง่ของพื้นที่ องค์ประกอบทางสถาปัตยกรรม และองค์ประกอบของสภาพแวดล้อมที่อยู่ในบริเวณบ้าน ในงานวิจัยนี้ได้กล่าวถึงการเล่น ซึ่งเป็นหัวใจในโลกของเด็ก รวมทั้งยกตัวอย่างสถาปัตยกรรมที่ซ่อนมิติสำหรับเด็ก ได้แก่ หลองข้าวและเหล้าหมู อีกด้วย
การเปรียบเทียบการอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้ของเกษตรกรชาวเขาเผ่าม้งและเผ่ากะเหรี่ยง ในเขตศูนย์พัฒนาโครงการหลวงอินทนนท์ จังหวัดเชียงใหม่ ธเนศ ณุวงษ์ศรี เชียงใหม่ : บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 2545. SAC Library-Research and Thesis- QH541.14.ธ37 2545 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00045207             ศึกษาเปรียบเทียบการอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้ของเกษตรกรม้งและกะเหรี่ยงในเขตศูนย์พัฒนา โครงการหลวงอินทนนท์ อำเภอจอมทอง จังหวัดเชียงใหม่ ตลอดจนศึกษาปัญหาอุปสรรค ความต้องการของเกษตรกร และการวางแผนการทำงานอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้ โดยพบว่าการอนุรักษ์ป่าของเกษตรกรม้ง และกะเหรี่ยงมีความแตกต่างกัน และเหมือนกันในบางส่วน เช่น กะเหรี่ยงทำงานอนุรักษ์มากกว่าม้ง อาทิ การป้องกันไฟป่า การรักษาป่า และทั้งสองกลุ่มมีความแตกต่างกันคือ ม้งจะปลูกพืชระบบเชิงเดี่ยว ส่วนกะเหรี่ยงจะปลูกพืชหมุนเวียนด้วย สำหรับปัญหาที่พบส่วนใหญ่คือม้งจะมีปัญหาเรื่องการตัดไม้ทำลายป่า ส่วนกะเหรี่ยงพบปัญหาเรื่องไฟป่า และต้องการให้ทางการจัดสรรที่ดินทำกินให้มากขึ้น
การเปลี่ยนแปลงวิถีชีวิตของเยาวชนชาวเขาที่เข้ามาอาศัยอยู่ในเมือง อิทธิพล เหมหงษ์ เชียงใหม่ : บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 2545. SAC Library- Research and Thesis-DS570.ช65อ63 2545 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00038627             ศึกษาการเปลี่ยนแปลงวิถีชีวิตของเยาวชนชาวเขาที่เข้ามาอาศัยอยู่ในเมืองในด้านเศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรม และบริบททางสังคมของเยาชนเผ่ากะเหรี่ยงที่เข้ามาใช้ชีวิตอยู่ในเมือง จากกลุ่มเยาวชนกะเหรี่ยงที่อยู่บ้านพักเบ็ธเลเฮมซึ่งอยู่ในบริเวณโบสถ์พระหฤทัย ภายใต้การดูแลของพระสังฆราชบาทหลวงยอแซพ สังวาล ศุระรางค์ มุขนายกมิสซังคาทอลิกเชียงใหม่ และช่วงค่ำศึกษาที่โรงเรียนผู้ใหญ่พระหฤทัย ตั้งอยู่ที่ 225 ถนนเจริญประเทศ ตำบลช้างคลาน อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ โดยในช่วง 10-15 ปีที่ผ่านมา กระแสวัฒนธรรมความเชื่อจากภายนอกชุมชนเข้ามาในรูปของ รัฐ ศาสนา การคมนาคม และเทคโนโลยีสมัยใหม่ ทำให้เยาวชนจำนวนมากออกไปทำงานและเรียนข้างนอกชุมชน เยาวชนที่ออกมาอยู่ในเมืองมีการปรับเปลี่ยนวิถีชีวิตแบบใหม่ ภายใต้บริบทที่เปลี่ยนไป มีเพื่อนใหม่ กติกาใหม่ ความเชื่อแบบใหม่ ภายใต้การควบคุมดูแลของครู บาทหลวง แทนญาติพี่น้อง หรือผู้อาวุโสในหมู่บ้าน ได้รับโอกาสการศึกษาสูงขึ้น มีงานทำ มีรายได้ของตัวเอง มีความพยายามพูดภาษาไทยให้คล่อง เรียนรู้มารยาทแบบไทย เพื่อให้หางานทำง่ายได้ขึ้น
ทุนทางวัฒนธรรมและการช่วงชิงอำนาจเชิงสัญลักษณ์ของชุมชนชาวปกาเกอะญอ วินัย บุญลือ เชียงใหม่ : บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 2545. SAC Library-Research and Thesis-DS570.ก6ว63 2545 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00038034             การศึกษาครั้งนี้ได้ประยุกต์ใช้มโนทัศน์ “ทุนทางวัฒนธรรม” ของนักวิชาการที่ชื่อ ปิแอร์ บูร์ ดิเยอ เพื่อสืบค้นถึงกระบวนการสะสมทุนเชิงสัญลักษณ์ผ่านปฏิสัมพันธ์ระหว่างกระบวนการสร้างอัตลักษณ์ทางชาติพันธุ์ของปกาเกอะญอ โดยมองผ่านกิจกรรมการผลิตทางวัฒนธรรมของผู้นำชาวบ้าน เหล่านักวิชาการ และหน่วยงานภาคเอกชนต่าง ๆ ที่เข้ามามีส่วนร่วมในกระบวนการผลิตทางวัฒนธรรมของชาวปกาเกอะญอ ระยะเวลาในการศึกษาแบ่งออกเป็น 3 ยุคด้วยกัน ได้แก่ ยุคชุมชนชาวป่า ยุคชุมชนชาวเขา และยุคชุมชนปกาเกอะญอ โดยได้ศึกษากระบวนการปรับเปลี่ยนทุนทางวัฒนธรรมและองค์ประกอบทรัพยากรทางวัฒนธรรมของชุมชนปกาเกอะญอให้เป็นเครื่องมือของอำนาจเชิงสัญลักษณ์ เพื่อท้าทายวาทกรรมของรัฐเกี่ยวกับสิ่งแวดล้อม ภูมิปัญญาท้องถิ่น มาสู่เวทีการต่อสู้ทางการเมืองเรื่องอัตลักษณ์ของกลุ่มชาติพันธุ์ปกาเกอะญอ ผู้เขียนได้ทำการศึกษาจากบ้านหนองเต่าในเขตอำเภอแม่วาง จังหวัดเชียงใหม่ ซึ่งเป็นชุมชนขนาดใหญ่ มีประชากร 90 หลังคาเรือน กว่า 500 คน
การมีส่วนร่วมของชาวไทยภูเขาเผ่ากระเหรี่ยงในการปรับปรุงคุณภาพน้ำเพื่ออุปโภคบริโภคที่ได้จากน้ำประปาภูเขา = Participation of the Karens in the improvement of the mountain water supply quality ภาวดี กลับฉิ่ง นครปฐม : บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยมหิดล, 2545. SAC Library-Research and Thesis-DS570.ก6ภ65 2545 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00043696             ชาวไทยภูเขาเผ่ากะเหรี่ยงเป็นชนกลุ่มน้อยที่มีจำนวนมากที่สุดในประเทศไทยที่มักอยู่ในพื้นที่ระหว่างหุบเขา และไม่ห่างไกลจากแหล่งน้ำธรรมชาติ ด้วยเหตุนี้ทำให้ชาวไทยภูเขาเผ่ากะเหรี่ยงมีน้ำสำหรับอุปโภคบริโภคตลอดปี แต่การนำน้ำมาใช้จะอยู่ในลักษณะของประปาภูเขา คือ นำน้ำจากแหล่งน้ำธรรมชาติ เช่น แม่น้ำลำคลอง ห้วย หนอง คลอง บึง มาใช้โดยตรง ซึ่งน้ำที่ได้จากแห่งน้ำธรรมชาตินี้มีสารแขวนลอย จุลินทรีย์ และแร่ธาตุต่าง ๆ ที่ละลายน้ำได้ ดังนั้นเมื่อนำมาบริโภคเป็นเวลายาวนาน จะส่งผลกระทบต่อสุขภาพและเป็นอันตรายถึงชีวิต โดยผู้วิจัยจึงมุ่งศึกษาระดับการมีส่วนร่วมและระดับความรู้ ที่มีความสัมพันธ์ต่อการมีส่วนร่วมของคนไทยภูเขาเผ่ากระเหรี่ยงในการปรับปรุงคุณภาพน้ำเพื่ออุปโภคบริโภคจากน้ำประปาภูเขา ในพื้นที่บ้านห้วยจะกือ และบ้านห้วยไม้ห้าง ตำบลด่านแม่ละเมา อำเภอแม่สอด จังหวัดตาก
โครงสร้างลวดลายผ้าทอกะเหรี่ยง อำเภอบ้านไร่ จังหวัดอุทัยธานี สุนทร เกตุอินทร์ เชียงใหม่ : บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 2545 SAC Library-Research and Thesis-TS1413.ท9ส72 2545 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00045275             การทอผ้ากับกะเหรี่ยงเป็นของคู่กัน แม้ว่าปัจจุบันจะมีการเปลี่ยนแปลงในเรื่องของการแต่งกาย แต่กะเหรี่ยงส่วนใหญ่ยังคงรักษาวัฒนธรรมการทอผ้าเอาไว้ โดยใช้เครื่องทอผ้าแบบเข็มขัดคาดอยู่ด้านหลัง การทอผ้าของกะเหรี่ยงไม่ว่าจะเป็นกลุ่มใด ส่วนใหญ่จะมีโครงสร้างลวดลายการทอผ้าที่เหมือนกัน แต่ผ้าทอกะเหรี่ยงในอำเภอบ้านไร่ จังหวัดอุทัยธานี นั้นมีแบบที่เป็นเอกลักษณ์และลักษณะเฉพาะ มีกรรมวิธีในการผลิตลวดลายรูปแบบที่ทำขึ้นเองซึ่งเป็นผ้าที่มีความสวยงามและประณีต โดยงานวิจัยชิ้นนี้จะศึกษาและนำเสนอโครงสร้างของลวดลายผ้าทอกะเหรี่ยงในอำเภอบ้านไร่ ซึ่งเป็นศิลปะเฉพาะอีกอย่างหนึ่งในการทอผ้าของชาวกะเหรี่ยง
อาชีพการทำเครื่องประดับเงินของชนเผ่ากะเหรี่ยง หมู่บ้านวัดพระบาทห้วยต้ม อำเภอลี้ จังหวัดลำพูน มีพร ปริญญาพล เชียงใหม่ : บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 2544 SAC Library-Research and Thesis- NK7178.7.ก6ม63 2544 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00045119             การทำเครื่องประดับเงินของชนเผ่ากะเหรี่ยงที่หมู่บ้านวัดพระพุทธบาทห้วยต้ม รูปแบบ รูปทรง ลักษณะ ลวดลาย คุณภาพของผลิตภัณฑ์นับว่ามีเอกลักษณ์เฉพาะตัว ทำให้ได้รับความนิยมและยอมรับจากผู้ซื้อในหลาย ๆ แห่งในจังหวัดลำพูน เชียงใหม่ และจังหวัดใกล้เคียง แต่สภาพสังคม เศรษฐกิจปัจจุบันที่เปลี่ยนแปลงไปจากเดิม เทคโนโลยี ความเจริญก้าวหน้า การศึกษา กระแสวัฒนธรรมภายนอกได้หลั่งไหลเข้ามาสู่หมู่บ้าน ทำให้สภาพความเป็นอยู่ การดำเนินวิถีชีวิตเปลี่ยนไป สมาชิกของชุมชนออกไปประกอบอาชีพประเภทต่าง ๆ ภายนอกมากขึ้น ทำให้ความรู้ในการประกอบอาชีพการทำเครื่องประดับเงินของหมู่บ้าน มีเหลืออยู่ในเฉพาะครัวเรือนเท่านั้น วิทยานิพนธ์นี้จึงจัดทำขึ้นเพื่อศึกษาอาชีพการทำเครื่องประดับเงินของชนเผ่ากะเหรี่ยง จากสภาพทางเศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรม และกระบวนการทำเครื่องประดับ จากกลุ่มตัวอย่าง ผู้นำกลุ่มหรือผู้นำหมู่บ้านชาวเขาหมู่บ้าน ตัวแทนหรือเจ้าหน้าที่หน่วยงานที่ส่งเสริมการประกอบอาชีพการทำเครื่องประดับเงิน และผู้ประกอบอาชีพการทำเครื่องประดับเงิน ที่ประกอบอาชีพมาไม่น้อยกว่า 5 ปี จำนวนทั้งหมด 14 คน
อาชีพการทอผ้ากี่เอวของชนเผ่ากะเหรี่ยง บ้านพระบาทห้วยต้ม อำเภอลี้ จังหวัดลำพูน ฤชุอร แซ่โกย เชียงใหม่ : บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 2544 SAC Library-Research and Thesis-TS1413.ท9ฤ2 2544 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00045226             การทอผ้าของชนเผ่ากะเหรี่ยงที่บ้านพระบาทห้วยต้มมีการเปลี่ยนแปลงไปจากอดีต โดยเป็นการทอเพื่อใช้นุ่งห่มในชีวิตประจำวันและในประเพณีต่างๆ เช่น ประเพณีแต่งงานและขึ้นบ้านใหม่ ต่อมาเมื่อหน่วยงานต่าง ๆ ได้เข้าไปจัดสร้างสาธารณูปโภคขยายโอกาสทางการศึกษาและส่งเสริมอาชีพการทอผ้า ทำให้การทอผ้ากลายเป็นอาชีพที่สร้างรายได้ให้กับชนเผ่ากะเหรี่ยง วิทยานิพนธ์นี้ได้ทำการศึกษาอาชีพการทอผ้ากี่เอวของชนเผ่ากะเหรี่ยง บ้านพระบาทห้วยต้ม อำเภอลี้ จังหวัดลำพูน จากกลุ่มตัวอย่างผู้นำสตรีและแม่บ้าน เจ้าหน้าที่หน่วยงานที่ส่งเสริมทั้งภาครัฐและเอกชน และผู้ประกอบอาชีพทอผ้ากี่เอว ผู้นำชุมชน โดยได้ทำการศึกษาในช่วงเดือนมิถุนายน ถึงเดือนกันยายน พ.ศ.2544 ในประเด็นสภาพทางเศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรม การพัฒนาคุณภาพเส้นใย กระบวนการทอ แนวทางการออกแบบลวดลาย รวมถึงการส่งเสริมอาชีพการทอผ้ากี่เอว และระบบการจัดการทางการตลาด รวมถึงประวัติความเป็นมาของการทอผ้ากี่เอว
 
ชุมชนกะเหรี่ยง : วิถีชีวิตและทิศทางการพัฒนา กรณีศึกษาบ้านแม่ยาง หมู่ที่ 2 ตำบลหัวเมือง อำเภอเมืองปาน จังหวัดลำปาง สุรินทร์ภรณ์ ศรีอินทร์ กรุงเทพฯ : สำนักบัณฑิตอาสาสมัคร มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, [2544] SAC Library-Research and Thesis-DS570.ก6ส76 2542 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00038524             การศึกษาเรื่องชุมชนกะเหรี่ยง วิถีชีวิตและทิศทางการพัฒนา ผู้วิจัยมุ่งศึกษาสภาพทั่วไปของชุมชนกะเหรี่ยงที่บ้านแม่ยางซึ่งเป็นชุมชนที่จัดตั้งขึ้นใหม่ประมาณ 20 ปีที่ผ่านมา ในตำบลหัวเมือง อำเภอเมืองปาน จังหวัดลำปาง โดยศึกษาสภาพทั่วไปตั้งแต่การตั้งบ้านเรือน การศึกษา ศาสนา ความเชื่อ สุขอนามัย สังคม การประกอบอาชีพ ตลอดจนด้านเศรษฐกิจ และการพัฒนาการของชุมชนที่มีการเปลี่ยนแปลงไปตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน ซึ่งแบ่งออกเป็น 3 ด้าน คือ ด้านการเมืองการปกครอง ด้านสังคมและวัฒนธรรม และด้านเศรษฐกิจ ตลอดจนศึกษาปัจจัยที่ส่งผลกระทบต่อการพัฒนาของหมู่บ้านทั้งปัจจัยภายในและปัจจัยภายนอก
ปัจจัยทางเศรษฐกิจและสังคมที่มีผลต่อการทำเกษตรแบบอนุรักษ์ของเกษตรม้งและกะเหรี่ยงบริเวณลุ่มน้ำย่อยห้วยแม่แอบ จังหวัดเชียงใหม่ สุวจี แตงอ่อน กรุงเทพฯ : บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, 2544. SAC Library-Research and Thesis-DS570.ม8ส75 2544 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00037403             ลุ่มน้ำย่อยห้วยแม่แอบ เป็นลุ่มน้ำที่อยู่ในเขตพื้นที่อุทยานแห่งชาติแม่โถ ซึ่งเป็นพื้นที่ป่าอนุรักษ์แห่งหนึ่งของประเทศไทย โดยมีชาวเขาส่วนหนึ่งตั้งถิ่นฐานอยู่ภายในพื้นที่ และจำเป็นต้องดำรงชีพโดยการทำเกษตรกรรมซึ่งมีผลกระทบต่อทรัพยากรธรรมชาติ ดังนั้นผู้วิจัยจึงมุ่งศึกษาสภาพทางเศรษฐกิจและสังคมที่มีผลต่อรูปแบบการทำเกษตรกรรม และความแตกต่างการของการทำเกษตรแบบอนุรักษ์ของม้งและกะเหรี่ยง ตลอดจนความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยทางเศรษฐกิจและสังคม ที่มีต่อการทำเกษตรแบบอนุรักษ์ในลุ่มน้ำย่อยห้วยแม่แอบ รวมทั้งปัญหาในการประกอบอาชีพ ความต้องการปัจจัยพื้นฐาน และข้อเสนอแนะอื่น ๆ ที่เป็นประโยชน์ต่อการนำผลการศึกษาที่ได้ไปเป็นแนวทางในการพัฒนา และวางแผนในการจัดการพื้นที่ที่มีสภาพทางเศรษฐกิจและสังคมที่คล้ายคลึงกัน
กระบวนการสื่อสารกับการเปลี่ยนแปลงวัฒนธรรมของชาวเขา : ศึกษาเฉพาะกรณีหมู่บ้านหนองเต่า ต.แม่วิน อ.แม่วาง จ.เชียงใหม่ = Communication process and hill tribes' culture change : case study in Nongtao Village Tambom เยาวลักษณ์ ชีพสุมล กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 2544 SAC Library-Research and Thesis-P94.65.ท9ย75 2544 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00041166             กระบวนการสื่อสารเป็นกระบวนการสำคัญ ที่ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางสังคมและวัฒนธรรมของชาวเขา ซึ่งเกิดจากการที่ได้ปะทะสังสรรค์กับวัฒนธรรมเมือง ไม่ว่าจะเป็นสื่อบุคคล สื่อมวลชน วิทยุ โทรทัศน์และสื่อสิ่งพิมพ์ทั้งหลาย ย่อมทำให้รูปแบบวัฒนธรรมเดิมของชาวเขามีการเปลี่ยนแปลง ไม่มีการผสมผสานวัฒนธรรมเมืองและวัฒนธรรมเดิมเข้าด้วยกัน ขณะเดียวกันชาวเขามิได้ปฏิเสธวัฒนธรรมเมืองและมิได้รับวัฒนธรรมเมืองมาทั้งหมด แต่จะรับและปรับใช้ให้เหมาะสมกับสภาพสังคม และค่านิยมเดิมที่ตนนับถือ จะมีเพียงวัฒนธรรมบางเรื่องเท่านั้นที่เกิดการครอบงำจากวัฒนธรรมเมือง เช่น ระบบการปกครองโดยผู้ใหญ่บ้านแทนการปกครองโดยผู้นำหมู่บ้านหรือ "ฮีโข่" ในแบบเดิม เป็นต้น โดยผู้ศึกษามุ่งวิเคราะห์กระบวนการสื่อสารในวิถีชีวิตของชุมชนชาวเขา ที่มีผลต่อการเปลี่ยนแปลงวัฒนธรรมชาวเขา ในหมู่บ้านหนองเต่า ต.แม่วิน อ.แม่วาง จ.เชียงใหม่ ตั้งแต่เดือนพฤศจิกายน พ.ศ. 2543 - มีนาคม พ.ศ. 2544
การประเมินผลนโยบายวางแผนครอบครัว : กรณีศึกษาชนกลุ่มน้อยจังหวัดแม่ฮ่องสอน อรรถสิทธิ์ แสงจันทร์ เชียงใหม่ : บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 2544. SAC Library-Research and Thesis-DS570.ช65อ44 2544 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00038649             การวางแผนครอบครัว เป็นการบริการเพื่อให้คู่สมรสมีบุตรในเวลาที่ต้องการ ป้องกันการเกิดบุตรที่ไม่ปรารถนา เว้นช่วงการมีบุตรในระยะเวลาที่เหมาะสม มีบุตรจำนวนพอเหมาะกับสุขภาพร่างกายและจิตใจ และสภาวะสังคมและเศรษฐกิจ เมื่อพิจารณาเป็นชาติพันธุ์หรือเผ่าพันธุ์แล้ว จะพบว่าชนกลุ่มน้อยหรือกลุ่มชนที่อาศัยอยู่บนภูเขาสูงในชนบทของประเทศไทย เป็นกลุ่มประชากรที่มีอัตราความครอบคลุมการวางแผนครอบครัวหรือการคุมกำเนิดที่ต่ำ โดยเล่มนี้ ผู้ศึกษามุ่งนำเสนอสภาพปัญหาการวางแผนครอบครัวโดยการสุ่มตัวอย่างเก็บข้อมูล จากชนกลุ่มน้อยที่อยู่ร่วมกันเป็นสามีภรรยาใน 4 กลุ่ม ได้แก่ เผ่ากะเหรี่ยง เผ่าม้ง เผ่ามูเซอ เผ่าลีซอ และจากเจ้าหน้าที่สาธารณสุข ตลอดจนวิเคราะห์ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ต่อประสิทธิผลนโยบายการวางแผนครอบครัว วัดระดับประสิทธิผลและศึกษาปัญหาที่ส่งผลต่อการนำนโยบายการวางแผนครอบครัวไปปฏิบัติจริง
การศึกษาเรื่องการสักลายบนร่างกายของชนเผ่ากะเหรี่ยงในเขตอำเภอฮอด จังหวัดเชียงใหม่ อาดัม อินดี เชียงใหม่ : ภาควิชาศิลปไทย คณะวิจิตรศิลป์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 2544. SAC Library-Research and Thesis-DS570.ก6อ62 2544 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00045049             ศึกษาความเชื่อ รูปแบบ ลวดลาย วิธีการและตำแหน่งของรอยสักตลอดจนพิธีกรรมในการสักลายอำเภอฮอด จังหวัดเชียงใหม่ โดยกะเหรี่ยงในสมัยก่อนมีความนิยมในการสักลายทั้งเพศชายและเพศหญิง วัฒนธรรมการสักลายนี้มีการกระจายอยู่ทั่วไปในอาณาเขตล้านนาทั้งชาวกะเหรี่ยง คนเมือง พม่าและไทใหญ่ ซึ่งมีความเชื่อเกี่ยวกับการสักที่คล้ายกัน สิ่งเหล่านี้แสดงให้เห็น ว่ามีการแลกเปลี่ยนวัฒนธรรมกันระหว่างกลุ่มชาติพันธุ์ ความนิยมสักลายในอดีตนั้นสะท้อนให้เห็นถึงภาพในอดีตที่ผู้ชายต้อง มีความเข้มแข็ง อดทน กล้าหาญ ความดีงามและคาถาอาคมเพื่อป้องกันตนเองเฉกเช่นนักรบ เพราะในอดีตมีการสู้รบระหว่างกลุ่มชาติพันธุ์ และเนื่องจากการพยาบาลในอดีตไม่พัฒนาเท่าปัจจุบันจึงมีการสักข่ามเขี้ยวหรือคาถากันสัตว์มีพิษเพื่อความปลอดภัยในชีวิต นอกจากนี้ผู้ชายกะเหรี่ยงยังเป็นที่หมายตาของผู้หญิงเสมือนหนึ่งเป็นผู้มีวิชาอาคม อดทน กล้าหาญและเป็น ที่ยอมรับของสังคมตามค่านิยมในอดีต
พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของแม่บ้านกะเหรี่ยงสะกอ: กรณีศึกษาแม่บ้านชาวกะเหรี่ยงสะกอ หมู่บ้านแม่ซา ตำบลแม่นาจร อำเภอแม่แจ่ม จังหวัดเชียงใหม่ อุไร เดชพลกรัง กรุงเทพฯ: สำนักบัณฑิตอาสาสมัคร มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 2544 SAC Library-Research and Thesis-DS570.ก6อ74 2544 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00038528             สารนิพนธ์ฉบับนี้เป็นการศึกษาสภาพทั่วไป และพฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของแม่บ้านชาวกะเหรี่ยงสะกอ หมู่บ้านแม่ซา ตำบลแม่นาจร อำเภอแม่แจ่ม จังหวัดเชียงใหม่ เริ่มศึกษาตั้งแต่เดือนกันยายน พ.ศ.2543 ถึงเดือนมีนาคม พ.ศ.2544 เป็นเวลาทั้งหมด 7 เดือน ผู้ศึกษาเลือกศึกษาปัจจัยที่สัมพันธ์กับการดูแลสุขภาพอนามัย โรคประจำตัวของแม่บ้าน ปัญหาและอุปสรรคในการดูแลสุขภาพอนามัย รวมถึงบริการและสวัสดิการที่แม่บ้านต้องการได้รับจากรัฐในเรื่องสุขภาพ โดยการศึกษาครั้งนี้ ผู้ศึกษาเลือกใช้แบบสอบถามและการสังเกตอย่างมีส่วนร่วมในการเก็บรวบรวมข้อมูลจากแม่บ้านชาวกะเหรี่ยงสะกอ จำนวน 701 รายการ อายุระหว่าง 20-70 ซึ่งแม่บ้านส่วนใหญ่ไม่ได้รับการศึกษา ถึงแม้จะมีความสัมพันธ์กันดีทั้งระหว่างสมาชิกในครอบครัวและระหว่างครอบครัวอื่น ๆ ในหมู่บ้าน สนใจรับรู้ข่าวสารด้านสุขภาพแต่ยังมีความเข้าใจที่ไม่ถูกต้องในประสบการณ์ด้านสุขภาพ
การสำรวจภาวะสุขภาพจิตชาวไทยภูเขา มนตรี นามมงคล เชียงใหม่: ศูนย์สุขภาพจิตเขต 10 จังหวัดเชียงใหม่, [2544] SAC Library-Research and Thesis-DS570.ช65ม3 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00038606             ศึกษาภาวะสุขภาพจิตและปัจจัยที่มีผลต่อสุขภาพจิตของชาวไทยภูเขากลุ่มชาติพันธุ์ 6 กลุ่มได้แก่ กะเหรี่ยง แม้ว เย้า อีก้อ มูเซอ และลีซอในจังหวัดเชียงราย ลำปาง ลำพูน พะเยา และแม่ฮ่องสอน ศึกษาช่วง 6 มิถุนายน พ.ศ.2543 ถึง 21 กรกฎาคม พ.ศ.254 เพื่อนำไปวางแผนการดำเนินงานสุขภาพจิตชาวไทยภูเขาในพื้นที่เขตการสาธารณสุขเขต 10 ซึ่งการศึกษาภาวะสุขภาพจิตได้ศึกษาผ่านปัจจัยอย่างอย่าง เช่น เผ่าหรือชาติพันธุ์ จังหวัดหรือพื้นที่ เพศอายุ การแต่งงาน จำนวนสมาชิกครอบครัว ศาสนา การศึกษา อาชีพรายได้ การมีที่ทำกิน การย้ายถิ่น การมีบัตรประชาชน โดยทำแบบสอบถามแล้วนำมาประเมินผลการวิจัย ทำให้ได้ข้อสรุปว่าชาวไทยภูเขามีภาวะสุขภาพจิตในบริบทรวมไม่ดี คือสุขภาพจิตไม่ดีในบริบทตนเองกับครอบครัว ส่วนภาวะสุขภาพจิตชุมชนมีสุขภาพจิตดี
รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์โครงการกระบวนการพัฒนาและสืบทอดภูมิปัญญาด้านการย้อมสีด้ายด้วยวัสดุธรรมชาติของผู้หญิงกะเหรี่ยงสะกอตำบลแม่ยาว อำเภอเมือง จังหวัดเชียงราย เพชร ธุระวร [กรุงเทพฯ: สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย, 2544] SAC Library-Research and Thesis-DS570.ก68พ72 2544 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00056356             ศึกษาการถ่ายทอดองค์ความรู้และสืบทอดภูมิปัญญาการย้อมสีด้ายด้วยวัสดุธรรมชาติของผู้หญิงกะเหรี่ยงสะกอที่บ้านห้วยขม อำเภอเมือง จังหวัดเชียงราย ใช้ระยะเวลาในการศึกษา 1 ปี 5เดือน โดยมุ่งศึกษาองค์ความรู้หรือภูมิปัญญาเกี่ยวกับการย้อมสีธรรมชาติของผู้หญิงชาวกะเหรี่ยงสะกอ รวมถึงกระบวนการและการพัฒนาการย้อมสีด้ายจากวัสดุธรรมชาติ ซึ่งจะช่วยให้ชุมชนได้รับประโยชน์จากองค์ความรู้ใหม่และสามารถนำไปใช้ให้เกิดประโยชน์ ควบคู่กับการดูแลและอนุรักษ์ทรัพยากรชาติและป่าไม้ ตลอดจนมีความรู้ความเข้าใจถึงวงจรการเจริญเติบโตของพืชพรรณธรรมชาติได้เป็นอย่างดี
ผ้าทอกะเหรี่ยงบ้านป่าเลา อ.แม่ทา จ.ลำพูน วจินตน์ วังแจ่ม เชียงใหม่ : คณะวิจิตรศิลป์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 2544 SAC Library-Books-TS1413.ท9จ61 2544 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00045068             การศึกษาเรื่องผ้าทอที่ชุมชนกะเหรี่ยงบ้านป่าเลา อำเภอแม่ทา จังหวัดลำพูน ได้กล่าวถึงประวัติความเป็นมา การอพยพ และการตั้งถิ่นฐาน รวมไปถึงวิถีชีวิต การแต่งกายของชาวกะเหรี่ยง ที่แยกกันอย่างชัดเจนระหว่างผู้หญิงที่ยังไม่ได้แต่งงาน และผู้หญิงที่แต่งงานแล้ว การทอผ้าเป็นหน้าที่เฉพาะของผู้หญิงที่จะต้องทอให้กับสามีและลูก อีกทั้งการทอผ้ายังแสดงถึงฝีมือ และความประณีต รวมทั้งเป็นหน้าเป็นตาให้กับครอบครัว การศึกษาในครั้งนี้ ยังได้บอกถึงกระบวนการ อุปกรณ์ที่ใช้ในการทอผ้า ขั้นตอนการทอผ้าจากปุยฝ้าย จนกระทั่งเป็นผืนผ้า ตัดเย็บเป็นเสื้อ ผ้าซิ่น กางเกง และการตกแต่งลวดลายอย่างสวยงาม
กระบวนการผลิตเชิงพาณิชย์และการปรับเปลี่ยนบทบาทหญิงชายในชุมชนปกาเกอะญอ ศริณทิพย์ หมั้นทรัพย์ เชียงใหม่ : บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 2543. SAC Library-Research and Thesis-DS570.ก6ศ463 2543 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00057083            ศึกษาเรื่องบทบาทหญิงชายในชุมชนปกาเกอะญอ ที่นับถือศาสนาคริสต์ ในบ้านเฌอท่า อำเภอแม่วาง จังหวัดเชียงใหม่ ผ่านความสัมพันธ์ทางการผลิตภายใต้บริบททางสังคมวัฒนธรรมของชุมชนชาวเขาในปัจจุบัน และระบบเศรษฐกิจการเมืองในแบบการผลิตเชิงพาณิชย์ โดยจะมีการประยุกต์แนวคิดด้านมนุษย์วิทยา 2 แนวคิด คือ แนวคิดการปรับตัวทางวัฒนธรรม และแนวคิดการปรับเปลี่ยนบทบาทหญิงชาย เพื่อทำความเข้าใจกับการปรับเปลี่ยนบทบาทอันเนื่องมาจากการเปลี่ยนวิถีการผลิต นากจากนี้มีการวิเคราะห์บทบาทหญิงชาย ซึ่งแสดงให้เห็นอย่างชัดเจนในการแบ่งงานกันระหว่างเพศ และความสัมพันธ์เชิงอำนาจในการจัดการทรัพยากรภายในครัวเรือน เช่นการครองที่ดิน การมีสิทธิครอยครองและอยู่อาศัยในบ้าน หรือการได้มาซึ่งทุนเป็นต้น
ภูมิปัญญาชาวบ้านในพิธีกรรมของชุมชนกะเหรี่ยง จักรพันธ์ เพียรพนัสสัก. เชียงใหม่ : บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 2543. SAC Library- Research and Thesis-DS570.ก6จ62 2543 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00038656             ภูมิปัญญาในพิธีกรรมเป็นความเชื่อเกี่ยวกับธรรมชาติ ชีวิต และวัฒนธรรมของชาวปกาเกอะญอ แต่ก็มีการเปลี่ยนแปลงตามการเปลี่ยนแปลงของสังคม ทั้งด้านการแต่งกาย ด้านการบันเทิงแบบดั้งเดิมที่เริ่มหายไป การใช้ภาษาที่มีการใช้ภาษาไทยมากขึ้น หรือพิธีกรรมการรักษาพยาบาลที่มีการรักษาแผนใหม่เข้ามา ความสัมพันธ์ทางสังคมเปลี่ยนไปใช้เงินเป็นสื่อกลางมากขึ้น การเปลี่ยนแปลงของพิธีกรรมเกิดขึ้นภายใต้เงื่อนไขปัจจัยในชุมชนเช่นการแต่งงานข้ามเผ่าพันธุ์ งานวิจัยนี้เน้นศึกษารูปแบบ วิธีการและเนื้อหาสาระในพิธีกรรมของชุมชนกะเหรี่ยง และปัจจัยเงื่อนไขที่ส่งผลต่อการคงอยู่และการเปลี่ยนแปลงภูมิปัญญาในพิธีกรรม โดยผู้วิจัยเริ่มเข้าไปศึกษาในพื้นที่เมื่อปี พ.ศ. 2539 ที่บ้านขุนแม่รวม หมู่ที่ 1 ตำบลแม่แจ่มหลวง อำเภอแม่แจ่ม จังหวัดเชียงใหม่
การมีส่วนร่วมในโครงการส่งเสริมและพัฒนาอาชีพสตรีของชาวเขาเผ่ากะเหรี่ยง โดยโครงหารพัฒนาป่าไม้ สวนป่าสิริกิติ์ อำเภอแม่แจ่ม จังหวัดเชียงใหม่ อัญชนา นิติคุณ เชียงใหม่ : มหาวิทยาลัยแม่โจ้, 2543 SAC Library-Research and Thesis-DS570.ก6อ622 2543 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00058784             กล่าวถึงการศึกษาลักษณะส่วนบุคคล เศรษฐกิจ สังคมวัฒนธรรม และความพึงพอใจรวมทั้งการมีส่วนร่วมในโครงการส่งเสริมและพัฒนาอาชีพของสตรีชาวเขาเผ่ากะเหรี่ยงในเขตพื้นที่โครงการฯสวนป่าสิริกิติ์ ตำบลกองแขก อำเภอแม่แจ่ม จังหวัดเชียงใหม่ ใช้ระยะเวลาศึกษา 1 ปี 10 เดือน ซึ่งกลุ่มที่ใช้ศึกษาจะอยู่ในวัยแรงงานอายุตั้งแต่ 15 ปีขึ้นไป จำนวน 212 คน โดยศึกษาลักษณะต่าง ๆ ของสตรีชาวเขาเผ่ากะเหรี่ยงที่เข้ามามีส่วนร่วม และปัญหาอุปสรรคในการดำเนินงาน เพื่อเป็นแนวทางในการปรับปรุงแก้ไขให้สอดคล้องกับความต้องการของสตรีชาวเขาเผ่ากะเหรี่ยงจนนำไปสู่ความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น จรสามารถพึ่งพาตนเองได้ในที่สุด
การจัดการความขัดแย้งในป่าชุมชนของชาวปกาเกอญอในจังหวัดแม่ฮ่องสอน = The Karen's Management of Conflicts in Community Forest in Mae Hong Son Province กริ่มกมล มหัทธนวิศัลย์ เชียงใหม่ : บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 2543. SAC Library-Research and Thesis- SD657.ห7 ก46 2543 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00051760             รัฐและตลาดยังไม่ขยายตัวอย่างเข้มข้น ชุมชนสามารถจัดการป่าโดยอาศัยจารีตประเพณี ภายใต้การควบคุมของอำนาจท้องถิ่นได้อย่างมีประสิทธิภาพ แต่เมื่อรัฐได้ขยายอำนาจเข้ามาควบคุมจัดการป่าอย่างเข้มข้น ทำให้เกิดความไม่มั่นคงในการจัดการป่าชุมชน อำนาจตลาดที่ขยายตัวมากขึ้น ทำให้เกิดความต้องการสิทธิซึ่งสร้างแรงกดดันในการใช้ และการยึดครองทรัพยากรในป่า จึงทำให้เกิดความขัดแย้งระหว่างกลุ่มคนที่มีความหลากหลายในชุมชน วิทยานิพนธ์เล่มนี้จึงต้องการศึกษาทางมานุษยวิทยาในเรื่องการจัดการความขัดแย้งในป่าชุมชนของชาวปกาเกอญอที่มีวิถีชีวิตผูกพันกับป่า ซึ่งอยู่ภายใต้อิทธิพลในการขยายตัวของรัฐกับตลาด โดยใช้กรอบแนวคิดตามหลักสามประการคือ ประการที่หนึ่ง การขยายอำนาจรัฐในการจัดการทรัพยากร ประการที่สอง ศักยภาพของชาวบ้านในการจัดการทรัพยากร และประการที่สาม ความซับซ้อนของสิทธิในการจัดการทรัพยากร โดยทำการศึกษาที่หมู่บ้านแม่หาร ตำบลบ้านกาด อำเภอแม่สะเรียง จังหวัดแม่ฮ่องสอน
ความเชื่อ ประเพณี และวัฒนธรรมของชาวปกาเกอญอบ้านแม่หมีในหมู่ที่ 6 ตำบลหัวเมือง อำเภอเมืองปาน จังหวัดลำปาง ชัยศิลป์ คนคล่อง กรุงเทพฯ: สำนักบัณฑิตอาสาสมัคร มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 2543 SAC Library-Research and Thesis-DS570.ก6ช64 2543 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00037593             ศึกษาลักษณะทั่วไปของชุมชน ความเชื่อ ประเพณีและวัฒนธรรมของกลุ่มปกาเกอญอบ้านแม่หมีใน หมู่ที่ 6 ตำบลหัวเมือง อำเภอเมืองปาน จังหวัดลำปาง โดยใช้วิธีการเก็บข้อมูลจากการสังเกตแบบมีส่วนร่วม การสัมภาษณ์ และศึกษาจากเอกสารที่เกี่ยวข้อง ใช้เวลาศึกษาตั้งแต่เดือนกันยายน พ.ศ.2542 ถึง เดือนมีนาคม พ.ศ.2543 ซึ่งกลุ่มปกาเกอญอบ้านแม่หมีในเข้ามาตั้งถิ่นฐานนานประมาณ 157 ปี ลักษณะการตั้งบ้านเรือนอยู่รวมกันเป็นกลุ่ม มีภูเขาล้อมรอบและลำห้วยไหลผ่าน ชาวบ้านส่วนใหญ่ประกอบอาชีพเกษตรกรรมอยู่ในหมู่บ้านมากกว่าออกไปทำงานนอกหมู่บ้าน และยังคงยึดถือความเชื่อประเพณีและวัฒนธรรมดั้งเดิมอย่างเคร่งครัด
การอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้ของชาวเขาเผ่ากะเหรี่ยงหมู่บ้านห้วยปูลิง ตำบลม่อนจอง อำเภออมก๋อย จังหวัดเชียงใหม่ สมนึก ชัยธรรม เชียงใหม่ : บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 2542 SAC Library-Research and Thesis- DS570.ก6ส45 2542 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00045501             ศึกษาการอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้ของชาวเขาเผ่ากะเหรี่ยง ความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยต่าง ๆ กับการอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้ของชาวเขาเผ่ากะเหรี่ยง ตลอดจนปัญหาอุปสรรคและความต้องการในอนาคตของชาวเขาเผ่ากะเหรี่ยงที่เกี่ยวข้องกับการอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้ และการทำการเกษตร โดยประชากรที่ใช้ศึกษาในงานวิจัยนี้เป็นหัวหน้าครัวเรือนชาวเขาเผ่ากะเหรี่ยงทุกครัวเรือนในหมู่บ้านห้วยปูลิง ตำบลม่อนจอง อำเภออมก๋อย จังหวัดเชียงใหม่ จำนวน 88 ครัวเรือน

 
"ดุทูหล่า" ในพิธีเรียกวีหล่าของชาวกะเหรี่ยงโป : กรณีศึกษากระเหรี่ยงโป บ้านเกาะสะเดิ่ง ตำบลไล่โว่ อำเภอสังขละบุรี จังหวัดกาญจนบุรี = Duthula in soul calling ceremony : a case study of Pwo Karen in Kosadeang village, Laiwo sub-distric, Sangaburi distric, Ka โกวิท แก้วสุวรรณ นครปฐม : มหาวิทยาลัยมหิดล, 2542 SAC Library-Research and Thesis-DS570.ก6ก95 2542 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00024162             พิธีกรรมวีหล่า เป็นพิธีกรรมสำคัญมีจุดมุ่งหมายในการเยียวยาความไม่ปกติทั้งหลายที่เกิดขึ้นในชีวิตของกะเหรี่ยง วิทยานิพนธ์เล่มนี้จึงได้ทำการศึกษาเรื่องความเชื่อเกี่ยวกับพุทธศาสนา ผี วีหล่า บทบาทของพิธีกรรมเรียกวีหล่า และดูทุหล่า ทั้งประวัติความเป็นมาของพิธีกรรม องค์ประกอบของพิธีกรรม ขั้นตอนในพิธีกรรม ข้อปฎิบัติและข้อห้ามเกี่ยวกับพิธีกรรม รวมไปถึงบทบาทและองค์ประกอบของดูทุหล่าในพิธีกรรมเรียกวีหล่าในมุมมองทางมานุษยวิทยาการดนตรีที่มีต่อวิถีชีวิตของชาวกะเหรี่ยงโปกลุ่มด้ายขาวในหมู่บ้านเกาะสะเดิ่ง ตำบลไล่โว่ อำเภอสังขละบุรี จังหวัดกาญจนบุรี ระหว่างเดือนพฤศจิกายน พ.ศ. 2537 ถึงเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2539 จาก 2 กลุ่มตัวอย่าง ทั้งผู้ให้ข้อมูลในชุมชน และกลุ่มประชากรทั่วไป
การนับถือผีบรรพบุรุษของชาวกะเหรี่ยงโปว์ : บทบาท ความสำคัญ และการเปลี่ยนแปลง กรณีศึกษาที่หมู่บ้านดงเสลาเก่า ตำบลด่านแม่แฉลบ อำเภอศรีสวัสดิ์ จังหวัดกาญจนบุรี สุภลักษณ์ โทณลักษณ์ กรุงเทพฯ : ภาควิชามานุษยวิทยา คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร, 2542 SAC Library-Research and Thesis- DS570.ก6ส744 2542 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00038026             ประเพณีการนับถือผีบรรพบุรุษมีบทบาทสำคัญในการจัดระเบียบทางสังคมและวัฒนธรรมของชาวกะเหรี่ยงโปว์ที่หมู่บ้านดงเสลาเก่า เพราะเป็นกลไกสำคัญในการจัดการระบบการผลิตภายในสังคมของกะเหรี่ยงโปว์ แต่มีปัจจัยสำคัยหลายอย่างที่ทำให้ต้องเกิดการเปลี่ยนแปลง และเกิดการปรับตัวขึ้น ในเรื่องของการนับถือผีบรรพบุรุษ วิทยานิพนธ์เล่มนี้จึงจัดทำขึ้นเพื่อศึกษาความสำคัญของระเบียบแบบแผนการดำเนินชีวิตและความสัมพันธ์ระหว่างสมาชิกในครอบครัว ที่มีต่อบทบาท ความสำคัญ และการเปลี่ยนแปลงของประเพณีการนับถือบรรพบุรุษของกะเหรี่ยงโปว์ ที่หมู่บ้านดงเสลาเก่า ตำบลด่านแม่แฉลบ อำเภอศรีสวัสดิ์ จังหวัดกาญจนบุรี ระยะเวลาศึกษาตั้งแต่เดือนมิถุนายน พ.ศ. 2542 จนถึงเดือนมีนาคม พ.ศ. 2543
 
การศึกษาสภาพการจัดการศึกษานอกระบบเพื่อชนชาวกะเหรี่ยง อำเภอสวนผึ้ง จังหวัดราชบุรี สุรีย์พร รักอยู่ นครปฐม : สาขาวิชาการศึกษาและการศึกษาต่อเนื่อง ภาควิชาการศึกษานอกโรงเรียน บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศิลปากร, 2542 SAC Library-Research and Thesis- DS570.ก6ส746 2542 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00043083           การวิจัยเรื่อง “การศึกษาสภาพการจัดการศึกษานอกระบบเพื่อชนชาวกะเหรี่ยง อำเภอสวนผึ้ง จังหวัดราชบุรี” เป็นการศึกษาสภาพทั่วไปเกี่ยวกับปัญหาของชุมชนชาวกะเหรี่ยง จังหวัดราชบุรี ทั้ง 2 หมู่บ้าน การวางแผนและการดำเนินการจัดการศึกษานอกระบบเพื่อชนชาวกะเหรี่ยง และผลการจัดกิจกรรมการศึกษานอกระบบเพื่อชนชาวกะเหรี่ยง โดยประชากรกลุ่มเป้าหมายที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้ ได้แก่ ประชากรชาวกะเหรี่ยงที่มีภูมิลำเนาอยู่ในหมู่ที่ 6 ชุมชน บ้านหนองตาดั้ง และบ้านพุระกำ ตำบลตะนาวศรี อำเภอสวนผึ้ง จังหวัดราชบุรี จำนวนทั้งหมด 565 คน
การจัดการที่ดินอย่างยั่งยืน : กรณีศึกษาการจัดการไร่หมุนเวียนของชาวปกาเกอญอในจังหวัดเชียงใหม่ เจษฎา โชติกิจภิวาทย์ เชียงใหม่ : บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 2542. SAC Library-Research and Thesis-S544.5.ห8จ75 2542 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00038029             การศึกษาเรื่องการจัดการที่ดินอย่างยั่งยืน กรณีศึกษาการจัดการไร่หมุนเวียนของปกาเกอะญอในจังหวัดเชียงใหม่ พบว่าภายใต้ความขัดแย้งในการจัดการทรัพยากรระหว่างรัฐกับชุมชน ชุมชนได้มีการปรับตัวเพื่อสิทธิในการเข้าถึงทรัพยากร 3 รูปแบบคือ การทำไร่หมุนเวียนแบบพึ่งพาและไม่ยั่งยืน  การทำไร่แบบเปลี่ยนผ่านและไม่ยั่งยืน และการทำไร่หมุนเวียนแบบทางเลือกและยั่งยืน และการรวมตัวในระดับชุมชนและเครือข่าย เพื่อนำเสนอทางออกในระดับนโยบาย โดยผู้ศึกษาได้เข้าไปใช้ชีวิตร่วมกับชาวบ้าน ที่บ้านใหม่พัฒนา เป็นหมู่บ้านชาวกะเหรี่ยงที่มีจำนวนประชากรทั้งหมด 187 คน ระหว่างเดือนมกราคม ถึงธันวาคมปี พ.ศ. 2539 ช่วงระยะเวลาการศึกษาเริ่มจากการตั้งถิ่นฐาน ที่มีหลักฐานปรากฏ คือปี พ.ศ. 2447 และมีการอพยพย้ายถิ่นมาตลอด จนช่วงการเข้ามาของรัฐ ในช่วงพ.ศ. 2500 เพื่อศึกษาผลกระทบของนโยบายอนุรักษ์ป่าของรัฐ ต่อการจัดการไร่หมุนเวียนของชุมชนปกาเกอะญอ ตลอดจนเงื่อนไขและลักษณะของ ความขัดแย้งที่เกิดขึ้น อันนำไปสู่พลวัตและการปรับตัวของปกาเกอะญอในการจัดการไร่หมุนเวียน
ความสามารถในการดูแลตนเองและภาวะสุขภาพของผู้สูงอายุชาวกะเหรี่ยง พุธเมษา หมื่นคำแสน เชียงใหม่ : บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 2542. SAC Library-Research and Thesis-DS570.ก6พ74 2542 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00045120             วัยสูงอายุเป็นวัยที่มีการเปลี่ยนแปลงของโครงสร้างร่างกายไปในทางเสื่อมถอย แต่เนื่องจากสาเหตุในหลาย ๆ ด้าน จึงมีผู้สูงอายุชาวกะเหรี่ยงเพียงส่วนน้อยที่มารับบริการที่โรงพยาบาล ดังนั้นงานวิจัยชิ้นนี้จึงมุ่งศึกษาและนำเสนอความสามารถในการดูแลตนเอง ภาวะสุขภาพ และความสัมพันธ์ระหว่างความสามารถในการดูแลตนเองกับภาวะสุขภาพของผู้สูงอายุกะเหรี่ยงในอำเภออุ้มผาง จังหวัดตาก โดยศึกษาช่วงเดือน เมษายน - พฤษภาคม พ.ศ. 2542 ซึ่งผลการวิจัยครั้งนี้ เป็นข้อมูลพื้นฐานที่สามารถนำไปกำหนดแนวทางในการวางแผนส่งเสริมให้ผู้สูงอายุกะเหรี่ยงมีภาวะสุขภาพดี โดยการพัฒนาความสามารถในการดูแลตนเองของผู้สูงอายุได้
การตั้งถิ่นฐานใหม่สำหรับชาวเขาบริเวณบ้านนาไคร้ ตำบลยางเปียง อำเภออมก๋อย จังหวัดเชียงใหม่ = Hilltribes' Resettlement Program at Ba Nakrai, Tambon Yangpiang, Amphur Omkoi, Changwat Chiang Mai พัชราภรณ์ อุทยาน เชียงใหม่ : บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยแม่โจ้, 2541 SAC Library-Research and Thesis- DS570.ช65พ62 2541 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00043491             ศึกษาถึงปัจจัยที่มีผลต่อการตั้งถิ่นฐานใหม่ ทั้งด้านอิทธิพล ด้านสภาพธรรมชาติ ด้านกิจกรรมทางเศรษฐกิจ ด้านสังคมวัฒนธรรม ลักษณะส่วนบุคคล เศรษฐกิจ และสังคม ความคิดเห็นของเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้องกับการเตรียมพื้นที่ตั้งถิ่นฐานใหม่ และหัวหน้าครอบครัวราษฎรกลุ่มบ้านหลังเมืองต่อพื้นที่รองรับการตั้งถิ่นฐานใหม่ เช่น ความคิดเห็นต่อแหล่งน้ำ สภาพดิน ลักษณะการตั้งบ้านเรือน การบริการของรัฐ รวมไปถึงปัญหา อุปสรรค ข้อเสนอแนะ โดยประชากรที่ใช้ศึกษาในงานวิจัยนี้เป็นเจ้าหน้าที่ จำนวน 18 คน และหัวหน้าครอบครัวของราษฎรกลุ่มบ้านหลังเมือง จำนวน 115 คน รวมทั้งสิ้น 133 คน บริเวณบ้านนาไคร้ ตำบลเปียงยาง อำเภออมก๋อย จังหวัดเชียงใหม่ ระยะเวลาศึกษาตั้งแต่เดือนกุมภาพันธ์ ถึงเดือนสิงหาคม พ.ศ. 2541
 
การตั้งชื่อของชาวกะเหรี่ยงโปตำบลสวนผึ้ง อำเภอสวนผึ้ง จังหวัดราชบุรี = Naming of Karen people in Suan Pheung sub-district, Suan Pheung district, Ratchaburi province ชมพูนุท โพธิ์ทองคำ นครปฐม : บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยมหิดล, 2541 SAC Library-Research and Thesis- DS570.ก6ช43 2541 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00043480             ศึกษาเกี่ยวกับการตั้งชื่อของชาวกะเหรี่ยง ว่ามีการตั้งชื่อเป็นภาษากะเหรี่ยง หรือภาษาไทย วิธีการตั้งชื่อ และความหมายของชื่อที่สะท้อนให้เห็นถึงสภาพสังคม แนวความคิด ความเชื่อ ค่านิยมของคนในสังคม
แนวทางการดำเนินชีวิต จากกลุ่มตัวอย่างที่ศึกษาชาวกะเหรี่ยงโปที่อาศัยอยู่ใน 5 หมู่บ้าน คือ บ้านบ่อ บ้านทุ่งแฝก บ้านผาปก บ้านห้วยคลุม และบ้านตะโกล่าง ตำบลสวนผึ้ง อำเภอสวนผึ้ง จังหวัดราชบุรี โดยใช้วิธีการศึกษาชื่อ
ของชาวกะเหรี่ยง 3 ช่วงอายุ ได้แก่ กลุ่มอายุระหว่าง 41-60 ปี กลุ่มอายุระหว่าง 21-40 ปี และกลุ่มอายุระหว่าง 1-20 ปี ทั้งชายและหญิง จำนวน 5 หมู่บ้าน รวมทั้งสิ้น 450 คน
การเปลี่ยนแปลงทางสังคมอันเป็นผลมาจากการเปลี่ยนแปลงวิถีการผลิตด้านการเกษตรของชุมชนกะเหรี่ยง = Social Changes in Karen Communities as a Result of Changes in Agricultural Modes of Production เฉลิมศักดิ์ ขัตติยะ เชียงใหม่ : บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 2541. SAC Library- Research and Thesis-DS570.ก6ฉ74 2541 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00043497             ในอดีตกะเหรี่ยงบ้านแม่ยางห้า ตำบลบ่อแก้ว อำเภอสะเมิง จังหวัดเชียงใหม่  มีความผูกพันกับธรรมชาติ และมีความเป็นอยู่แบบง่ายๆ การผลิตทางการเกษตรเน้นเพื่อการบริโภคในครัวเรือน มีการแลกเปลี่ยนผลผลิตกันระหว่างเพื่อนบ้านและเครือญาติ ต่อมาเมื่อนายทุนได้นำเอาพืชเศรษฐกิจเข้ามาในชุมชน ทำให้ระบบการผลิตของชุมชนเปลี่ยนจากการผลิตเพื่อการบริโภคเป็นการผลิตเพื่อการค้า จึงก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงวิถีการผลิต ซึ่งปัจจุบันมีการนำเอาเทคโนโลยีทางการเกษตรเข้ามาใช้ในการผลิตมากขึ้น และยังส่งผลกระทบที่ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางสังคมของชุมชนชาวเขาเผ่ากะเหรี่ยง อันเป็นผลมาจากการเปลี่ยนแปลงวิธีการผลิตในหลาย ๆ ด้าน ได้แก่ ด้านระบบความสัมพันธ์ ความเชื่อ ค่านิยม และวิถีชีวิต ระบบเงินตรากลายเป็นปัจจัยสำคัญในการแลกเปลี่ยน เพื่อให้ได้สิ่งของที่ตนต้องการ และยังเป็นการบ่งชี้ถึงสถานภาพทางเศรษฐกิจของตนเองอีกด้วย 
ความพึงพอใจในงานของบุคลากรในองค์กรพัฒนาเอกชนที่ช่วยเหลือชาวเขาเผ่ากะเหรี่ยงในจังหวัดเชียงใหม่ เพ็ญศรี จันทร์อินทร์ เชียงใหม่ : บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยแม่โจ้, 2541. SAC Library-Research and Thesis-DS570.ก6พ73 2541 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00043293             องค์กรพัฒนาเอกชนเป็นองค์กรหนึ่งที่ให้ความช่วยเหลือแก่ผู้ที่มีปัญหาในด้านต่าง ๆ โดยมีจุดมุ่งหมายที่จะเป็นกลไกหนึ่งในสังคมที่จะร่วมพัฒนาและช่วยเหลือด้วยความสมัครใจ ในการศึกษาในงานของบุคลากรในองค์กรพัฒนาเอกชน ในการวิจัยนี้เริ่มเก็บข้อมูลเมื่อ 1 ธันวาคม 2539 ถึง 30 พฤศจิกายน 2540 โดยมุ่งศึกษาระดับความพึงพอใจ ลำดับความสำคัญของปัจจัยที่มีผล และปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อความพึงพอใจในงานของบุคลากรในองค์กรพัฒนาเอกชนที่ช่วยเหลือชาวเขาเผ่ากระเหรี่ยงในจังหวัดเชียงใหม่ เพื่อเป็นแนวทางในการพัฒนาและปรับปรุงการบริหารงานบุคคลภายในขององค์กรให้มีประสิทธิภาพในการปฏิบัติงานของบุคลากรที่ดียิ่งขึ้น
คำเรียกสีและการรับรู้สีของผู้พูดภาษาไทลื้อ ลัวะ ม้ง และกะเหรี่ยง ในพื้นที่จังหวัดเชียงรายและพะเยา ศตนันต์ เชื้อมหาวัน กรุงเทพฯ : จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2541 SAC Library-Research and Thesis-PL4251.ท9ศ33 2541 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00033928             ศึกษาวิจัยเกี่ยวกับคำเรียกสีพื้นฐานและคำเรียกสีไม่พื้นฐานในภาษาไทลื้อ ลัวะถิ่น ม้งเขียว และกะเหรี่ยงสะกอ ตลอดจนการรับรู้สีและทัศนคติที่มีต่อสีของชาติพันธุ์ที่พูดภาษาทั้ง 4 ดังกล่าว เนื่องจาก กลุ่มชาติพันธุ์เหล่านี้เป็นชนกลุ่มน้อยที่มีอาชีพคลุกคลีอยู่กับสี เช่น งานช่างปักผ้าและช่างทอผ้า เป็นต้น เพื่อหาข้อสรุปว่าคำเรียกสีนั้นเป็นสากลตามผลการวิจัยของเบอร์ลินและเคย์หรือไม่ โดยศึกษาข้อมูลภาษาไทลื้อจากบ้านธาตุ ตำบลหย่วน อำเภอเชียงคำ จังหวัดพะเยา ภาษาลัวะถิ่นศึกษาในศูนย์อพยพตำบลป่าสัก อำเภอภูซาง จังหวัดพะเยา ภาษาม้งเขียวศึกษาจากบ้านคอดยาว ตำบลป่าสัก อำเภอภูซาง จังหวัดพะเยา และภาษากะเหรี่ยงสะกอศึกษาจากบ้านห้วยขม อำเภอเมือง จังหวัดเชียงราย ทั้งนี้ผลการวิจัยอาจเป็นประโยชน์ต่อผู้ที่สนใจหรือมีหน้าที่ส่งเสริมงานศิลปะหัตถกรรมของชนกลุ่มน้อย
 
รายงานการวิจัยการศึกษาเพื่อหาแนวทางเสริมสร้างทักษะในการประกอบอาชีพนอกภาคการเกษตรในและนอกชุมชนชาวเขา: ศึกษากรณีเผ่าแม้ว กะเหรี่ยง และมูเซอ อิฐศักดิ์ ศรีสุโข [เชียงใหม่]: สถาบันวิจัยชาวเขา กรมประชาสงเคราะห์, 2541 SAC Library-Research and Thesis-DS570.ช6อ63 2541 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00056972             ศึกษาเพื่อทำความเข้าใจกับข้อเท็จจริงเกี่ยวกับลักษณะงานที่ชาวเขาเข้ามาทำงานในเมืองและต้องการของตลาดแรงงานในประเทศ และศึกษาความต้องการฝึกอบรมอาชีพของชาวเขาที่มีความประสงค์จะทำงานนอกภาคการเกษตรโดยเฉพาะเผ่าแม้ว กะเหรี่ยง และมูเซอ ที่อยู่ในเขตจังหวัดเชียงใหม่ เชียงราย และแม่ฮ่องสอน เพื่อเป็นแนวทางในการเสริมสร้างทักษะในการประกอบอาชีพนอกภาคเกษตรในและนอกชุมชนให้กับชาวเขา ประกอบไปด้วยปัญหาเรื่องการศึกษาเป็นหลักเช่น การสื่อสารภาษาไทย การอ่านหนังสือไม่ออก นอกจากนี้ยังมีปัญหาของการเลือกงานของชาวเขาเผ่ากะเหรี่ยงที่ต้องการรายได้ที่สูงกว่าบริษัทจะให้ได้
ชาวเขา: ความเข้าใจกับชนเผ่าต่างวัฒนธรรม สถาบันวิจัยชาวเขา เชียงใหม่: สถาบันวิจัยชาวเขา มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 2541 SAC Library-Books-DS570.ช62ว72 2541 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00021593             หนังสือเล่มนี้นำเสนอเรื่องราวเกี่ยวกับคตินิยมประเพณีและความเชื่อของชนเผ่าต่าง ๆ 11 เผ่า จากประสบการณ์การทำงานในพื้นที่ชาวเขาโดยตรงของคณะนักวิจัยสถาบันวิจัยชาวเขา ทั้งในเรื่องบุคคลสำคัญในชุมชน กลุ่มเครือญาติ กลุ่มในชุมชน สิ่งศักดิ์สิทธิ์ในหมู่บ้าน มารยาทต่าง ๆ ภูมิปัญญาชาวบ้าน การมีส่วนร่วมของของประชากร ข้อห้ามที่สำคัญ ตลอดจนข้อนิยม เป็นข้อมูลพื้นฐานที่เป็นคู่มือที่มีประโยชน์ต่อผู้ทำงานเกี่ยวกับชาวเขาในการเรียนรู้และทำความเข้าใจถึงวัฒนธรรมประเพณีวิถีชีวิตที่มีความหลากหลายของชาวเขาอย่างแท้จริง
ความเชื่อทางศาสนาของชาวกะเหรี่ยง : กรณีศึกษาวันปีใหม่กะเหรี่ยงที่วัดแจ้งเจริญ อำเภอวัดเพลง จังหวัดราชบุรี สุรินทร์ เหลือลมัย กรุงเทพฯ : สำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ กระทรวงศึกษาธิการ, 2540 SAC Library-Research and Thesis-DS570.ก6 ส74 2540 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00035086             ศึกษาเกี่ยวกับคติความเชื่อทางศาสนาของชาวกะเหรี่ยงที่วัดแจ้งเจริญ อำเภอวัดเพลง จังหวัดราชบุรี ทั้งในอดีต และปัจจุบัน เช่น การเลือกพื้นที่ทำไร่ พื้นที่สร้างบ้าน แม่น้ำลำห้วยที่เป็นองค์ประกอบสำคัญของชีวิตกะเหรี่ยง สภาพทั่ว ๆ ไปของหมู่บ้าน วิถีชีวิต ประเพณี การเมืองการปกครอง และความสัมพันธ์กับภายนอก ปัจจัยที่ทำให้ชาวกะเหรี่ยงเผ่าโปว์ในเขตราชบุรี และเพชรบุรี เปลี่ยนมานับถือพุทธศาสนา รวมไปถึงวัน ปีใหม่กะเหรี่ยงที่วัดแจ้งเจริญ มีวันชุมนุมปีใหม่เดือนพฤษภาคม พิธีต่าง ๆ ที่สำคัญ และจะเป็นวันที่รวมกลุ่มบุคคลที่มีความเชื่อ ความศรัทธาในเรื่องเดียวกัน
การสืบทอดองค์ความรู้เกี่ยวกับระบบการทำไร่หมุนเวียนของชุมชนเผ่ากะเหรี่ยง ประเสริฐ ตระการศุภกร เชียงใหม่ : มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 2540 SAC Library- Research and Thesis-DS570.ก6ป47 2540 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00043292             ขั้นตอนการทำไร่หมุนเวียนแต่ละขั้น มีภูมิปัญญาเชิงอนุรักษ์และเทคโนโลยีพื้นบ้านเกื้อหนุนอยู่ก่อให้เกิดระบบพึ่งพาระหว่างคนและธรรมชาติอย่างสมดุล ในการปะทะสังสรรค์กับวัฒนธรรมจากภายนอกและฟื้นฟูวัฒนธรรมของตนมาใช้อย่างเหมาะสม สร้างคนรุ่นใหม่ให้เป็นคนสองวัฒนธรรม โดยงานวิจัยนี้มุ่งศึกษาองค์ความรู้ การจัดองค์กร ระบบคิดและระบบความเชื่อเกี่ยวกับรูปแบบการทำเกษตรบนที่สูงของกะเหรี่ยง ตลอดจนเงื่อนไขที่สนับสนุนให้มีการสืบทอดและดำรงอยู่และมีความยั่งยืน ศึกษาจาก 3 หมู่บ้าน ได้แก่บ้านห้วยหอย บ้านขุนวิน และบ้านทุ่งหลวง ตำบลแม่วิน อำเภอแม่วาง จังหวัดเชียงใหม่ เพื่อให้ทราบถึงการรื้อฟื้นวัฒนธรรม และการพัฒนาหลักสูตรท้องถิ่น
บทบาทผู้นำและการผสมผสานทางวัฒนธรรม : ศึกษากรณีชุมชนกะเหรี่ยงในจังหวัดราชบุรี = Leadership roles and cultural assimilation : a case study of karen community in Ratchaburi Province ดวงกมล วรรธโนทัย กรุงเทพฯ : จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2539 SAC Library-Research and Thesis- HM141.ด52 2539 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00033947           กล่าวถึงบทบาทผู้นำกะเหรี่ยง เช่น ผู้นำทางการเมือง ศาสนา การศึกษา และการผสมผสานวัฒนธรรม โดยใช้กรอบทฤษฎี มโนภาพวัฒนธรรม การติดต่อทางวัฒนธรรม การผสมผสานทางวัฒนธรรม ชุมชน การเปลี่ยนแปลงทางวัฒนธรรม และผู้นำ ซึ่งเป็นการช่วยรักษาเอกลักษณ์วัฒนธรรมกะเหรี่ยง เนื่องจากผู้นำหมู่บ้านมีอำนาจและบทบาทสำคัญในด้านการปกครอง ความเชื่อและประเพณีต่าง ๆ ให้การศึกษากับคนในหมู่บ้าน รวมทั้งยังเป็นที่ยอมรับของคนในหมู่บ้าน ซึ่งคนส่วนใหญ่ในหมู่บ้านนับถือศาสนาพุทธและได้นำความรู้นั้นมาผสมผสานกับวัฒนธรรมของกะเหรี่ยง ที่อาศัยอยู่ใน หมู่ 3 บ้านหนองตาดั้ง ต.ตะนาวศรี อ.สวนผึ้ง จ.ราชบุรี กลุ่มตัวอย่างจำนวน 66 ครัวเรือน จึงทำให้วัฒนธรรมท้องถิ่นของกะเหรี่ยงคงอยู่ต่อไป
วันเดือนปี ชาวเขา (กะเหรี่ยงโปว์ และวัน เดือน ปี : กรณีจังหวัดอุทัยธานี กาญจนบุรี และสุพรรณบุรี) สมเกียรติ จำลอง และจันทบูรณ์ สุทธิ กรุงเทพฯ : สถาบันวิจัยชาวเขา กรมประชาสงเคราะห์ กระทรวงแรงงานและสวัสดิการสังคม, 2539 SAC Library-Book-DS570.ช62ว64 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00037540             กะเหรี่ยงโปว์ในเขตพื้นที่ทั้งสามจังหวัดได้รับเอาวัฒนธรรมจากมอญในเรื่องตัวอักษรและอักขระวิธีมาประยุกต์ใช้เป็นภาษาเขียนของตน รับเอาพุทธศาสนามาเป็นอีกด้านหนึ่งของความเชื่อ รวมทั้งระบบการลำดับวัน เดือน ปี หรือการใช้ปฏิทินเข้ามาใช้ในวัฒนธรรมของตน การมีวัน เดือน ปีของกะเหรี่ยงโปว์จึงเอื้อประโยชน์ในการนำโครงการต่าง ๆ เข้าไปพัฒนา เพื่อจะได้เลือกช่วงเวลาให้สอดคล้องกับวันหยุดและก่อให้เกิดประโยชน์แก่ทุก ๆ ฝ่าย และกะเหรี่ยงมีกิจกรรมทางสังคม ทางเศรษฐกิจเกือบตลอดทั้งปี ซึ่งจะเห็นได้จากการใช้แรงงานในรอบปีเป็นระยะเวลาไม่น้อยกว่า 10 เดือน และวันหยุดตามจารีตประเพณีในรอบปี รายงานการวิจัยนี้เป็นการศึกษาเรื่องราวเกี่ยวกับการใช้วัน เดือน ปี ในชีวิตประจำวัน ตามคติความเชื่อของกะเหรี่ยงโปว์ในบริเวณจังหวัดอุทัยธานี กาญจนบุรี และสุพรรณบุรี เพื่อให้เจ้าหน้าที่ของหน่วยงานทั้งภาครัฐบาลและเอกชน ได้นำไปใช้ประโยชน์ในการวางแผนดำเนินงานพัฒนา ให้สอดคล้องกับวิถีชีวิตของชาวเขา
ศักยภาพในการจัดการทรัพยากร ดิน-น้ำ-ป่า ของชาวกะเหรี่ยง : บทวิเคราะห์เบื้องต้น ชูพินิจ เกษมณี กรุงเทพฯ : สถาบันวิจัยชาวเขา กรมประชาสงเคราะห์, 2539 SAC Library-Pamphlet-จุลสาร01035 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00021604             กะเหรี่ยงมีการจัดการทรัพยากรดิน-น้ำ-ป่า มาเป็นเวลายาวนาน ชาวบ้านจึงดำรงอยู่ยังชีพและดูแลธรรมชาติอย่างสมดุล เกื้อกูลกัน ชาวบ้านใช้ระบบความเชื่อเป็นกฎหมายควบคุมการจัดการทรัพยากร ดังนั้น พื้นที่ป่าในระบบความคิดของชาวบ้านจึงมีระดับในการใช้ประโยชน์ พื้นที่ป่าบางแห่งถูกห้ามใช้เพราะมีเทพสถิตอยู่ บางแห่งใช้เก็บของป่า หาอาหารได้ โดยที่ชาวบ้านทั้งในระดับปัจเจก และระดับชุมชนมีหน้าที่รับผิดชอบร่วมกัน ความสัมพันธ์ดังกล่าวทำให้กะเหรี่ยงดำรงตนมาได้ยาวนาน มีป่าที่อุดมสมบูรณ์เขียวชอุ่มล้อมรอบหมู่บ้าน แต่การแทรกแซงจากอำนาจส่วนกลาง ทำให้การจัดการทรัพยากรของชาวบ้านมีการปรับเปลี่ยน เพราะถูกมองว่าผิดกฎหมาย มีการนำเอาเทคโนโลยีเข้ามาใช้ ทำให้ความสัมพันธ์ระหว่างธรรมชาติกับชาวบ้านเปลี่ยนแปลงไป โดยผู้เขียนเน้นศึกษาในเรื่องศักยภาพในการจัดการทรัพยากรธรรมชาติของกลุ่มชาติพันธุ์ โดยเฉพาะการจัดการทรัพยากรดิน-น้ำ-ป่า โดยที่มีมโนทัศน์ที่สำคัญ 3 ประการ คือ กลุ่มชาติพันธุ์ ภูมิปัญญา และทรัพยากร ซึ่งทั้ง 3 มโนทัศน์มีปฏิสัมพันธ์ระหว่างกัน
ชีวิตครอบครัวชาวกะเหรี่ยง (สะกอ) : กรณีศึกษาชาวบ้านซอโอ ตำบลช่องแคบ อำเภอพบพระ จังหวัดตาก วันดี สันติวุฒิเมธี กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 2552 SAC Library-Research and Thesis-DS570.ก6ว61 2538 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00038526            เน้นการศึกษาเรื่องชีวิต ครอบครัว สังคม และการแต่งงานของ กะเหรี่ยงสะกอว์ ในหมู่บ้านซอโอ ตำบลช่องแคบ อำเภอพบพระ จังหวัดตาก ที่แสดงให้เห็นถึงเรื่องความสัมพันธ์ด้านเชื้อชาติ และความเชื่อเรื่องการเลือกคู่ครอง ตลอดจนชีวิตหลังการสมรสที่สะท้อนมุมมองเรื่องบทบาท ชาย หญิง ในการดำรงชีวิตคู่ ที่เกี่ยวข้องกับ ความเชื่อ การศึกษา เศรษฐกิจ ศิลปวัฒนธรรม และจารีตประเพณีท้องถิ่น ว่าใครมีหน้าที่อย่างไรในครอบครัว โดยศึกษาตั้งแต่เดือน กันยายน 2538 ถึงเดือน มีนาคม 2539 เป็นระยะเวลา 7 เดือน
การศึกษาสภาพการดำรงชีวิตของชาวเผ่ากะเหรี่ยง: กรณีศึกษาบ้านคำหวัน ตำบลแม่ตื่น อำเภอแม่ระมาด จังหวัดตาก ชลกาญจน์ ฮาซันนารี กรุงเทพฯ: สำนักบัณฑิตอาสาสมัคร มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 2538 SAC Library-Research and Thesis-DS570.ก6ช42 2533 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00040139             ศึกษาโดยรวบรวมประเด็นสำคัญสภาพทั่วไปของชุมชน สังคม เศรษฐกิจ และการดำรงชีวิตของชาวเขาเผ่ากะเหรี่ยงบ้านคำหวัน หมู่ที่ 5 ตำบลแม่ตื่น อำเภอแม่ระมาด จังหวัดตาก ในช่วงเดือนกันยายน 2537 ถึงเดือนมีนาคม 2538 ซึ่งบ้านคำหวันตั้งอยู่ในพื้นที่ป่าสงวนการคมนาคมไม่สะดวก ประชากรเป็นชาวเขาเผ่ากะเหรี่ยงสะกอมีจำนวนทั้งหมด 267 คน  จำนวน 51ครัวเรือน มีอาชีพหลักคือการเกษตร ปลูกข้าวเป็นหลักผลผลิตทั้งหมดปลูกเพื่อการบริโภคภายในครัวเรือน อาชีพรองได้แก่ การหาของป่า รับจ้าง และค้าขาย ชาวบ้านมีปัญหาเกี่ยวกับเรื่องภาษาเวลาติดต่อกับสื่อสารกับโลกภายนอก อีกทั้งภาษากะเหรี่ยงเป็นภาษาที่ยากแก่การเข้าใจจึงทำให้มีปัญหามาก ชาวบ้านยังมีชีวิตความเป็นอยู่ที่ขาดแคลนในด้านต่างๆ ซึ่งแสดงให้เห็นถึงการพัฒนาที่เป็นไปอย่างไม่ทั่วถึง แต่ทั้งนี้ยังมีการสืบทอด วัฒนธรรม ขนบธรรมเนียมประเพณีจากบรรพบุรุษ ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งที่จะยึดเหนี่ยวให้ชุมชนดำรงมาจนถึงปัจจุบันนี้
 
การจัดการทรัพยากรป่าไม้แบบพื้นบ้าน : การศึกษาเปรียบเทียบระหว่างชาวไทยพื้นราบและชาวไทยภูเขาในภาคเหนือของประเทศไทย ไชยา อู๋ชนะภัย เชียงใหม่ : บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 2537 SAC Library-Research and Thesis- S934.ท9ช9 2537 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00045096             ศึกษาเปรียบเทียบการจัดการทรัพยากรป่าไม้แบบพื้นบ้านระหว่างชาวไทยพื้นราบเชื้อสายไทยใหญ่ ที่อยู่บ้านล้องสนติสุข หมู่ 11 ตำบลบ้านปวง กับชาวกะเหรี่ยงโปว์ บ้านหนองหลัก หมู่ 9 ตำบลตะเคียนปม เขตกิ่งอำเภอทุ่งหัวช้าง จังหวัดลำพูน จากกลุ่มตัวอย่างประชากรบ้านล้องสันติสุข จำนวน 41 ครัวเรือน และประชากรบ้านหนองหลัก จำนวน 142 ครัวเรือน โดยศึกษาความแตกต่าง และความคล้ายคลึงของพัฒนาการ
การจัดการในด้านของจุดกำเนิด และการปรับปรุงการจัดการทรัพยากรป่าไม้ วิธีการจัดการทรัพยากรป่าไม้ สภาพของทรัพยากรปาไม้ ประเภทป่าไม้ การใช้ประโยชน์ รูปแบบการจัดการทรัพยากรป่าไม้แบบพื้นบ้าน รวมถึงปัจจัยภายในและปัจจัยภายนอกของทั้งสองชุมชน
เรือนชนบท สามารถ สิริเวชพันธุ์ เชียงใหม่ : ศูนย์ศิลปวัฒนธรรม สถาบันราชภัฏเชียงใหม่, 2537 SAC Library-Books-NA7435.ส26ร61 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00000848             ศิลปวัฒนธรรมท้องถิ่น เป็นงานที่แผ่ขยายไปในวงกว้าง การตื่นตัวในเรื่องการอนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรมได้เข้ามามีบทบาทช่วยส่งเสริมความเจริญก้าวหน้าในการอนุรักษ์มรดกท้องถิ่นมากยิ่งขึ้น ลักษณะงานพื้นบ้านจึงอยู่ได้อย่างต่อเนื่องจากรุ่นก่อนมาจนถึงปัจจุบัน อีกทั้งยังมีความสำคัญควรค่าแก่การอนุรักษ์ หนังสือเล่มนี้จึงได้ศึกษาวิวัฒนาการและขั้นตอนการพัฒนารูปแบบต่าง ๆ ของเรือนทั้งแบบชนบท และแบบในเมืองจากในอดีตมาจนถึงปัจจุบัน การเปรียบเทียบคำเรียกชื่อและความหมายของเรือน ความเชื่อด้านโหราศาสตร์ในการปลูกเรือน รวมไปถึงประเพณีการกินอยู่หลับนอน และความแตกต่างระหว่างสังคมชนบทในกลุ่มชนเผ่า ความสัมพันธ์ระหว่างชุมชนชาวเขากับชาวพื้นราบ โดยได้ศึกษาเรือนชนบทชาวเขาที่มีการตั้งชุมชนแบบโบราณ หรือหมู่บ้านเก่าแก่ ของชาวลัวะ กะเหรี่ยง ไทยใหญ่ และคนไทยเมือง ท้องที่อำเภอแม่สะเรียง แม่ลาน้อย ขุนยวม ในเขตอำเภอแม่ฮ่องสอน และบางท้องที่ในเขตอำเภอเมืองเชียงใหม่
 
การศึกษาความยั่งยืนของระบบเกษตรที่สูง ฝ่ายทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม สถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย กรุงเทพฯ: สถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย, 2537 SAC Library-Research and Thesis-S471.ท9ก64 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00023539             ศึกษาเพื่อเปรียบเทียบหมู่บ้านลัวะ กะเหรี่ยง มูเซอ ลีซอ และม้ง ที่ได้รับการพัฒนาจากโครงการพัฒนาที่สูง 5 โครงการ คือ โครงการไทย-ออสเตรเลีย โครงการไทย-เยอรมัน โครงการแคร์ โครงการสามหมื่น (UN) และโครงการหลวง โดยมุ่งหวังที่จะหาแนวทางในการพัฒนาที่สูงที่เป็นเอกภาพโดยหลอมรวมเอาจุดแข็งของประสบการณ์ของทุกโครงการไว้ด้วยกัน ซึ่งศึกษาจากข้อมูลภาพรวมของโครงการพัฒนาที่สูงต่าง ๆ การสัมภาษณ์เจ้าหน้าที่ในหน่วยงานพัฒนาที่สูงของโครงการ และทำการสำรวจภาคสนามโดยเลือกหมู่บ้านที่รับการพัฒนาในระดับสูงและมีความก้าวหน้า ในจังหวัดแม่ฮ่องสอน และเชียงใหม่ มุ่งหวังที่จะหาแนวทางพัฒนาที่สูงโดยศึกษาวิธีการใช้ทรัพยากรธรรมชาติในที่สูง หาผลตอบแทนของการผลิตในที่สูงจากพืชชนิดต่าง ๆ
การค้าประเวณีของสตรีชาวเขา กระทรวงแรงงานและสวัสดิการสังคม. กรมประชาสงเคราะห์. สถาบันวิจัยชาวเขา เชียงใหม่: สถาบัน, 2537 SAC Library-Books-HQ242.57 .ว62 2537 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00037549             การศึกษานี้มุ่งเน้นประเด็นปัญหาการค้าประเวณีที่มีสาเหตุจากภายในชุมชนหรือหมู่บ้านชาวเขา โดยการรวบรวมประเด็นสาระสำคัญจากข้อมูลเชิงประจักษ์ในบริบทที่เกี่ยวข้องกับการค้าประเวณีของสตรีชาวเขาในจังหวัดเชียงใหม่ เชียงราย พะเยา และแม่ฮ่องสอน ทั้งนี้เป็นปัจจัยสำคัญที่ทำให้เกิดปรากฏการณ์การค้าประเวณีในกลุ่มสตรีชาวเขา ได้แก่ ปัจจัยทางเศรษฐกิจและสังคมที่สร้างแรงกดดันต่อวิถีชีวิตการดำรงชีวิตของชาวเขาซึ่งได้แก่ พื้นที่ทำกิน การศึกษา ครอบครัว และยาเสพติด ปัจจัยภายในชุมชน หรือสังคมชาวเขา และสุดท้ายปัจจัยจากสังคมภายนอกคือ การรับรู้ข่าวสารข้อมูลเกี่ยวกับการค้าประเวณีทั้งด้านบวกและด้านลบ ซึ่งสตรีชาวเขาตอบสนองข้อมูลเหล่านี้ โดยให้เป็นทางเลือกหนึ่งในการหางานที่มีรายได้ตอบแทน
 
สภาพสังคมวัฒนธรรมที่เปลี่ยนไปของชาวกะเหรี่ยง อำเภอสวนผึ้ง จังหวัดราชบุรี โกศล มีคุณ นนทบุรี : มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช สาขาวิชาศึกษาศาสตร์, 2536 SAC Library-Research and Thesis- DS570.ก6ก95 2536 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00035082             สภาพสังคมวัฒนธรรมของกะเหรี่ยง อำเภอสวนผึ้ง จังหวัดราชบุรี มีความเปลี่ยนแปลงไปในทุกด้าน วิทยานิพนธ์เล่มนี้จึงจัดทำขึ้นเพื่อศึกษาสภาพการเปลี่ยนแปลงทางสังคมวัฒนธรรมของชนกลุ่มน้อยกะเหรี่ยงในเขตชายแดนไทย-พม่า ทางด้านสถาบันครอบครัว สถาบันการศึกษา สถาบันสาธารณสุข สถาบันความเชื่อและประเพณี สถาบันพักผ่อนหย่อนใจ รวมไปถึงปัจจัยที่ก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางสังคมวัฒนธรรม และผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงของวัฒนธรรม จากกลุ่มเป้าหมาย บ้านบ่อ และบ้านทุ่งแฝก ตำบลสวนผึ้ง อำเภอสวนผึ้ง จังหวัดราชบุรี
 
กะเหรี่ยงบ้านวัดจันทร์ กับป่าสนแสนไร่ = The Pine Forest Management at Wat Chan รุจ เรืองมณี กรุงเทพฯ : สารคดี, 2536 สารคดี ปีที่ 8, ฉบับที่ 95 (ม.ค. 2536), หน้า 126-140 http://lib.sac.or.th/Catalog/ArticleItem.aspx?JMarcID=j00059465             กะเหรี่ยงบ้านวัดจันทร์ ตำบลบ้านจันทร์ อำเภอแม่แจ่ม จังหวัดเชียงใหม่อาศัยอยู่ในพื้นที่ป่าสนอันอุดมสมบูรณ์มากว่าร้อยปี ป่าสนเป็นเสมือน “ขุมทรัพย์” หล่อเลี้ยงชีวิต ให้ทั้งน้ำดื่มใช้ และทำการเกษตร ชาวบ้านรู้ถึงคุณค่าของป่าแห่งนี้ดีจึงรักษาป่าสนผืนใหญ่นี้ไว้ แต่มีคนกลุ่มหนึ่งต้องการเข้ามารุกราน ทำลายป่า แม้ชาวบ้านจะไม่เห็นด้วยแต่ก็ไม่สามารถโต้แย้งได้ บทความนี้จึงแสดงให้เห็นถึงความพยายามของกะเหรี่ยงบ้านวัดจันทร์ที่ร่วมกันคัดค้าน ต่อต้าน การเข้ามาขององค์การอุตสาหกรรมป่าไม้ (อ.อ.ป.) ที่จะใช้ประโยชน์จากทรัพยากรธรรมชาติเพื่อมาพัฒนาหมู่บ้าน ซึ่งโครงการการทำไม้สนที่บ้านวันจันทร์นี้เป็นการดำเนินการตามแผน โดยที่ชาวบ้านไม่ได้รับความเป็นธรรม
 
การกล่อมเกลาทางสังคมในด้านการจัดการทรัพยากรธรรมชาติของชาวเขาเผ่ากระเหรี่ยง ตุลวัตร พานิชเจริญ เชียงใหม่ : มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 2536. SAC Library-Research and Thesis-DS570.ก6ต75 2536 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00043677             กระบวนการกล่อมเกลาทางสังคมของชุมชนบ้านแม่หารมีความสัมพันธ์กับธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมตลอดจนสิ่งศักดิ์สิทธิ์เหนือธรรมชาติ ตัวองค์ความรู้ที่ชาวบ้านหรือบรรพบุรุษได้คิดค้นสืบต่อกันมานั้น มิได้ขาดออกจากความเป็นธรรมชาติของสรรพสิ่ง ทุกสิ่งทุกอย่างสามารถอธิบายให้เห็นความสัมพันธ์ซึ่งกันและกันอย่างแนบแน่น ชุมชนกะเหรี่ยงมีระบบความเชื่อที่สัมพันธ์กับทรัพยากรธรรมชาติ ความเชื่อได้ถูกปลูกฝังลงในจิตวิญญาณของสมาชิกภายในชุมชน และมีการสืบทอดโดยมีแผนของการเรียนรู้ที่ต่างจากระบบการศึกษาสมัยใหม่ โดยผู้วิจัยมุ่งศึกษากระบวนการ วิธีการถ่ายทอดการเรียนรู้และการดำรงไว้ซึ่งความคิดในการอนุรักษ์ทรัพยากรตลอดจนเหตุปัจจัยที่ก่อให้เกิดและเปลี่ยนแปลงกระบวนการถ่ายทอดการเรียนรู้ที่มีความเชื่อมโยงกับการจัดการทรัพยากรธรรมชาติของชุมชนกะเหรี่ยงหมู่บ้านแม่หาร หมู่ที่ 4 ตำบลบ้านกาด อำเภอแม่สะเรียง จังหวัดแม่ฮ่องสอน
ศิลปะเยาวชนปวาเกอะญอพลัดถิ่น ความขมขื่นอันงดงาม หน่อว์ ที่ พ่อว์ กรุงเทพฯ : สารคดี, 2536 วารสาร สารคดี ปีที่ 9 ฉบับที่ 99 (พ.ค. 2536) หน้าที่ 147-154 http://lib.sac.or.th/Catalog/ArticleItem.aspx?JMarcID=j00059492             บทความนี้ได้เล่าถึงเรื่องของอดีตสถาปนิกชาวอเมริกันวัย 48 ปี ที่สละงานรับเหมาก่อสร้างขนาดใหญ่เพื่อไปเป็นครูสอนศิลปะ เขาได้เดินทางมาสอนเด็ก ๆ ชาวปวาเกอะยอหรือที่คนไทยเรียกว่า "กะเหรี่ยง" ในชุมชน 5 แห่งบริเวณเขตชายแดนจังหวัดตาก เป็นระยะเวลากว่า 6 สัปดาห์ เขามีความเชื่อมั่นในตัวเยาวชนชาวปวาเกอะญอที่มีความคิดสร้างสรรค์ไม่แพ้นักเรียนที่มีโอกาสดีทั้งหลาย โดยภายในบทความจะนำเสนอภาพวาดของเด็ก ๆ ประกอบกับข้อความบรรยายความหมายผ่านหัวข้อบันทึกหลักฐาน และอิสรภาพแห่งจินตนาการ
แรงงานต่างชาติ: ศึกษากรณีกะเหรี่ยงหลบหนีเข้าเมือง อำเภอแม่สอด จังหวัดตาก เฉลิมศักดิ์ แหงมงาม เชียงใหม่: บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 2535 SAC Library-Research and Thesis-HD5856.ท9 ฉ742 2535 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00092743             งานชิ้นนี้มุ่งศึกษาปัญหาแรงงานต่างชาติ กรณีศึกษาแรงงานกะเหรี่ยง ชนกลุ่มน้อยสัญชาติพม่าที่หลบหนีเข้ามาในอำเภอแม่สอด จังหวัดตากของประเทศไทย ซึ่งแรงงานที่หลบหนีเข้ามานั้นจะมีทั้งกรณีที่หนีภัยสงครามมาอยู่ที่ศูนย์แรกรับผู้อพยพก่อนจะหางานทำ และกรณีที่หนีภัยความยากจน ปัญหาทางด้านเศรษฐกิจในพม่า แรงงานกะเหรี่ยงเหล่านี้ส่วนใหญ่เดินทางมาจากเมืองผาอัง เมืองหลวงของรัฐกะเหรี่ยง โดยชาวกะเหรี่ยงส่วนใหญ่ที่เข้ามาหางานทำจะอยู่ในวัยหนุ่มสาวจะรับทำงานประเภทกรรมกร งานรับจ้างในไร่ในสวน งานร้านอาหาร เป็นต้น โดยประเด็นสำคัญในการศึกษาได้แก่ ปัญหาการแย่งอาชีพพื้นฐานของแรงงานคนไทย ปัญหาการเปรียบเทียบคุณภาพแรงงานกะเหรี่ยงกับแรงงานไทย เพื่อเน้นศึกษาความคิดเห็นของคนไทยที่มีต่อปรากฏการณ์การหลบหนีเข้าเมืองของชาวกะเหรี่ยง
การเปลี่ยนศาสนาของชาวเขาเผ่ากะเหรี่ยง (สะกอ) ในหมู่บ้านภาคเหนือของประเทศไทย = Religious conversion among The Sgaw Karen in a Northern Village of Thailand เพียงจิต เทียนย้อย กรุงเทพฯ : จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2535. SAC Library-Research and Thesis-DS570.ก6พ82 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00017988            การวิจัยนี้มุ้งเน้นศึกษาเกี่ยวกับปัจจัยในการเปลี่ยนศาสนาของชาวเขาเผ่ากะเหรี่ยง (สะกอ)จากเดิมที่นับถือผีแล้วเปลี่ยนไปนับถือศาสนาพุทธหรือศาสนาคริสต์ รวมทั้งศึกษาถึงการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นภายหลังการเปลี่ยนศาสนา และศึกษาถึงเอกลักษณ์ทางชาติพันธุ์ของชาวเขาเผ่ากะเหรี่ยงที่ยังคงอยู่ท่ามกลางความเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้น โดยหมู่บ้านที่ศึกษา คือหมู่บ้านแม่โต๋ หมู่ที่ 2 ตำบลบ่อแก้ว อำเภอสะเมิง จังหวัดเชียงใหม่ ซึ่งเป็นหมู่บ้านชาวเขาเผ่ากะเหรี่ยง (สะกอ) เข้าไปอาศัยอยู่ในหมู่บ้านเป็นเวลา 6 เดือน เพื่อสังเกตการณ์อย่างมีส่วมร่วม และพูดคุยกับชาวบ้านโดยไม่ใช้แบบสอบถามหรือสัมภาษณ์ เพื่อทำความเข้าใจในประเพณีความเชื่อเดิมของชาวเขาเผ่ากะเหรี่ยงสะกอ และกระบวนการการเปลี่ยนศาสนา ซึ่งชาวกะเหรี่ยงสะกอมีการนับถือศาสนาที่ต่างกัน มีทั้งนับถือศาสนาพุทธควบคู่กับการถือผี และนับถือศาสนาคริสต์ ผู้ศึกษาได้กล่าวถึงปัจจัยที่ทำให้ชาวเขาเผ่ากะเหรี่ยงเปลี่ยนไปนับถือศาสนาพุทธ และปัจจัยที่ทำให้ชาวเขาเผ่ากะเหรี่ยงเปลี่ยนไปนับถือศาสนาคริสต์ รวมทั้งการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นภายหลังการเปลี่ยนศาสนา
การใช้บริการสาธารณสุขของครัวเรือนชาวเขาเผ่ากระเหรี่ยงใน หวัด แม่ฮ่องสอน = Utilization of health service among Karen households in Maehongson province โยธิน บุญเฉลย นครปฐม : สำนักงานวิจัยและบริการวิชาการ คณะสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล, 2534 SAC Library-Research and Thesis-DS570.ก6ย93 2534 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00056211             ศึกษาเกี่ยวกับพฤติกรรมการเลือกใช้วิธีการรักษาพยาบาลและบริการสาธารณสุขของครัวเรือนชาวเขาเผ่ากะเหรี่ยง จ. แม่ฮ่องสอน ศึกษาเพื่อให้ทราบพฤติกรรมการใช้วิธีการรักษาพยาบาลและบริการสาธารณสุขของครัวเรือนชาวเขาเผ่ากะเหรี่ยงของชุมชน 2 แห่ง ในจังหวัดแม่ฮ่องสอน และมีการวิเคราะห์ความแตกต่างการเลือกใช้วิธีการรักษาพยาบาลครัวเรือนในกลุ่มตัวอย่างตามลักษณะเศรษฐกิจ สังคม ประชากรครัวเรือน รวมถึงความสามารถในการเข้าถึงบริการ ทั้งในเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพ มีการใช้แนวคิดในการจำแนกวิธีการรักษาออกเป็น 3 ประเภท คือ การแพทย์แผนปัจจุบัน การแพทย์พื้นบ้าน และการแพทย์สามัญชน
การแพร่ระบาดของยาเสพติดที่ไม่ใช่ฝิ่นในชุมชนชาวเขากรณีศึกษา: การใช้สารเสพติดประเภทยาม้าในชุมชนกะเหรี่ยงเขตพื้นที่แม่สวรรค์น้อย ต.แม่เหาะ อ.แม่สะเรียง จ.แม่ฮ่องสอน สารภี ศิลา เชียงใหม่: สถาบันวิจัยชาวเขา กรมประชาสงเคราะห์ กระทรวงมหาดไทย, 2534 SAC Library-Research and Thesis-HV5840.ท9ส64 2534 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00056780             ศึกษาการแพร่ระบาดของยาเสพติดที่ไม่ใช่ฝื่นในกลุ่มเยาวชน และวัยแรงงานชาวเขาเผ่ากะเหรี่ยงทั้งเพศหญิงและชายที่อาศัยบริเวณหมู่บ้านในเขตพื้นที่แม่สวรรค์น้อย ซึ่งเป็นเขตพื้นที่พัฒนาและสงเคราะห์ชาวเขาในโครงการพัฒนาที่สูงไทย-ออสเตรเลีย ตำบลแม่เหาะ อำเภอแม่สะเรียง จังหวัดแม่ฮ่องสอน โดยศึกษาผ่านวิธีการสังเกตการณ์ การสัมภาษณ์ และการสนทนากลุ่มย่อย ซึ่งจะเน้นถึงการเปรียบเทียบเพื่อเชื่อมโยงความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจและสังคม สาเหตุและเหตุผลการใช้สารเสพติด ทิศทางการแพร่ระบาดของสารเสพติด รวมถึงความรู้ความเข้าใจ ทัศนคติ และพฤติกรรมการใช้สารเสพติดของชาวเขาทั้งในกลุ่มผู้เสพและผู้ไม่เสพ
"จู่ต่าเอาะ" : ความเชื่อเกี่ยวกับอาหารและพฤติกรรมการบริโภคของชาวกะเหรี่ยง : ศึกษากรณีชุมชนบ้านกล้วย อ.ด่านช้าง จ.สุพรรณบุรี = "Ju-Ta Ou" : food beliefs and practices o Karens ; an ethnographic case study of dietary pattern in Bankleuw Community, Danchang, ฐนันดร์ศักดิ์ เวียงสารวิน,ว่าที่ ร.ต. [กรุงเทพฯ] : สาขาวิชามานุษยวิทยา ภาควิชามานุษยวิทยา บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศิลปากร, 2538 SAC Library-Research and Thesis- GT2853.ท9ฐ63 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00011423             “จู่ต่าเอาะ” เป็นความเชื่อเกี่ยวกับอาหารและพฤติกรรมการบริโภคอาหารของกะเหรี่ยงบ้านกล้วย ตำบลบ้านกล้วย อำเภอด่านช้าง จังหวัดสุพรรณบุรี ซึ่งหมู่บ้านแห่งนี้เป็นหมู่บ้านที่มีความเชื่อเกี่ยวกับอาหารในด้านต่าง ๆ ที่ถ่ายทอดกันมาหลายชั่วอายุคน เป็นการแสดงสถานภาพทางสังคม วัฒนธรรมการบริโภค   บทบาทของ “จู่ต่าเอาะ” ได้ทำให้สังคมกะเหรี่ยงมีความผูกพันสนิทสนมต่อกัน แต่ความเชื่อเรื่องอาหาร และสภาพสังคม เศรษฐกิจได้เปลี่ยนแปลงไป จึงทำให้สภาพสังคมเปลี่ยนไป รวมทั้ง “จู่ต่าเอาะ” ความเชื่อและพฤติกรรมการบริโภคอาหารของกะเหรี่ยง วิทยาพนธ์เล่มนี้จึงศึกษาถึงความเชื่อเกี่ยวกับอาหาร ขบวนการ รูปแบบ ค่านิยม ความคิดเกี่ยวกับอาหารของกะเหรี่ยงบ้านกล้วย รวมถึงปัจจัยทางสังคมและวัฒนธรรมที่มีอิทธิพลต่อการกำหนดความเชื่อ นิสัยการบริโภคและพฤติกรรมการบริโภค ตลอดจนการเปลี่ยนแปลงทางสังคม วัฒนธรรมของกะเหรี่ยง
ลักษณะของชุมชนที่อยู่ในพื้นที่รับผิดชอบของศูนย์ปรับปรุงลุ่มน้ำปิงและหน่วยงานปรับปรุงต้นน้ำปิง สมพงษ์ ชีวสันต์ เชียงใหม่ : สถาบันวิจัยสังคม มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 2532 SAC Library-Books-HN700.55.A7ส43 2532 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00038619             ศึกษาถึงความเป็นอยู่ของชุมชนต่าง ๆ ทั้งในด้านสังคม เศรษฐกิจ การเกษตร การศึกษา วัฒนธรรม ศาสนา ตลอดจนวิถีชีวิตของชาวไทยพื้นราบ และชาวเขา เช่น กะเหรี่ยง ม้ง มูเซอ ลีซอ ก้อ จีนฮ่อ และอื่นๆ ที่กระจายกันอยู่ในพื้นที่ของศูนย์ปรับปรุงลุ่มน้ำปิงที่ครอบคลุมหลายอำเภอ ในจังหวัดเชียงใหม่ รวมถึงประมวลข้อมูลต่าง ๆ ทางด้านประชาชน ปัญหาและความต้องการของชุมชน เพื่อนำความรู้ไปศึกษาเพื่อกำหนดนโยบายและประกอบการวางแผนพัฒนาในรูปแบบต่าง ๆ และเป็นพื้นฐานการวิจัยในรายละเอียดระดับลึก เพื่อช่วยเหลือชาวบ้านในอนาคต
 
คุณภาพชีวิตและการมีส่วนร่วมในการปฏิบัติของชาวกะเหรี่ยง ในจังหวัดกาญจนบุรีและราชบุรี ภายใต้โครงการของกรมประชาสงเคราะห์ = Quality of life and participation in implementation of Karen in Changwat Kanchanaburi and Ratchaburi under the programme of the Public นงกาญจน์ บูรณรักษ์ [กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์], 2531 SAC Library-Research and Thesis- DS570.ก6น22 2531 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00037871             ศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างการมีส่วนร่วมในการปฏิบัติ กับระดับคุณภาพชีวิตของชาวกะเหรี่ยงในจังหวัดกาญจนบุรี และราชบุรี เกี่ยวกับปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการมีส่วนร่วมในการปฏิบัติ และปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับระดับคุณภาพชีวิตของชาวกะเหรี่ยง รวมทั้งปัญหาและความต้องการในด้านการประกอบอาชีพการเกษตรและด้านสังคม โดยมีประชากรกลุ่มตัวอย่าง เป็นชาวกะเหรี่ยงโป ในหมู่บ้านหลัก และหมู่บ้านบริวาร ที่อยู่ในเขตรับผิดชอบของศูนย์พัฒนาและสงเคราะห์ชาวเขา จังหวัดกาญจนบุรี ซึ่งประกอบด้วย 5 อำเภอ 2 จังหวัด คือ อำเภอไทยโยค อำเภอทองผาภูมิ อำเภอสังขละบุรี อำเภอศรีสวัสดิ์ จังหวัดกาญจนบุรี และอำเภอสวนผึ้ง จังหวัดราชบุรี จำนวนทั้งหมด 160 ราย
การศึกษาของชาวไทยใหญ่ จีนฮ่อ ลัวะ และ กะเหรี่ยง : การศึกษาเฉพาะกรณีบ้านไม้ลุงขน บ้านถ้ำ บ้านกองลอย และบ้านผาแตก ชนิตา รักษ์พลเมือง กรุงเทพฯ : จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2531 SAC Library-Research and Thesis-DS570.จ6ช36 2531 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00012369             ไทยใหญ่ที่อาศัยอยู่ในประเทศไทยมีอยู่ด้วยกัน 2 กลุ่มใหญ่คือ คนไทยเชื้อสายไทยใหญ่ ซึ่งเป็นบุคคลที่มีบรรพบุรุษเป็นไทยอพยพมาจากประเทศพม่าเป็นเวลานานมาแล้วจนได้รับสัญชาติไทย ส่วนอีกกลุ่มหนึ่งเป็นไทยใหญ่ที่ถือเป็นชนกลุ่มน้อยสัญชาติพม่า ซึ่งเป็นกลุ่มที่อพยพเข้ามาในประเทศไทยด้วยเหตุผลทางการเมือง ได้แก่ กะเหรี่ยง มอญ ไทยใหญ่ คะฉิ่น ลาว โดยผู้ศึกษาได้ศึกษาชาวจีนฮ่อที่บ้านถ้ำ ชาวลัวะที่บ้านกองลอย และชาวกะเหรี่ยงที่บ้านผาแตก ในช่วงปี พ.ศ. 2529 – 2531 ซึ่งได้ศึกษาเกี่ยวกับสภาพและปัญหาด้านการศึกษา ไม่ว่าจะเป็นปัญหาด้านการใช้ภาษาในการเรียนการสอน ด้านคุณครูผู้สอน และด้านหลักสูตรเนื้อหาที่ไม่สอดคล้องกับสภาพท้องถิ่น รวมไปถึงปัญหาสำหรับกลุ่มผู้อพยพพลัดถิ่น ที่ประสบปัญหาด้านการศึกษาในโรงเรียนเป็นอย่างมาก นับตั้งแต่แนวปฏิบัติในการรับเข้าเรียนที่ไม่แน่นอน จนถึงการที่ไม่ได้รับใบรับรองเมื่อจบการศึกษาอันเป็นการตัดโอกาสในการศึกษาต่อและการประกอบอาชีพบ้านไม้ลุงขน
อาหารแสลงโรคและบริโภคนิสัยของชาวกะเหรี่ยงสะกอ สุริยา รัตนกุล นครปฐม : สถาบันวิจัยภาษาและวัฒนธรรมเพื่อพัฒนาชนบท มหาวิทยาลัยมหิดล, 2531 SAC Library-Books-DS432.K2 ส74 2531 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00011320             หนังสือเล่มนี้นำเสนอข้อมูลทางวัฒนธรรมเกี่ยวกับอาหารการกินของชาวกะเหรี่ยงสะกอ ในหมู่บ้านห้วยบง ตำบลแม่นาจร อำเภอแม่แจ่ม จังหวัดเชียงใหม่ และหมู่บ้านห้วยผึ้ง ตำบลท่าผาปุ้ม อำเภอแม่ลาน้อย จังหวัดแม่ฮ่องสอน และจากที่อื่น ๆ เป็นอันมาก ซึ่งเก็บข้อมูลระหว่างปี พ.ศ.2517-2524 โดยเล่มนี้ได้กล่าวถึงลักษณะที่อยู่อาศัยของกะเหรี่ยงในหมู่บ้านที่ทำการศึกษา และมุ่งอธิบายเกี่ยวกับอาหารของกะเหรี่ยง ตั้งแต่อาหารประจำวัน อาหารในงานเลี้ยง อาหารในพิธีเลี้ยงผี อาหารสำหรับผู้ป่วยตามความเชื่อของกะเหรี่ยง น้ำและเครื่องดื่ม การถนอมรักษาอาหาร การประกอบและรับประทานอาหาร ซึ่งแบ่งเป็นด้านสถานที่ ภาชนะที่ใช้ และสุขนิสัยในการประกอบและรับประทานอาหารนอกจากนี้อธิบายความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับชนเผ่าและภาษากะเหรี่ยง ประวัติชนเผ่า หลักฐานทางประวัติศาสตร์ที่กล่าวถึงชนเผ่ากะเหรี่ยง กะเหรี่ยงที่พบในประเทศไทย ตลอดจนสัทอักษรที่ใช้ในหนังสือเล่มนี้ สำหรับเขียนถ่ายทอดเสียงภาษากะเหรี่ยงสะกอ
 
การเจ็บป่วยและการตายในกลุ่มชาวเขาเผ่ากะเหรี่ยง ในเขตอำเภอสะเมิง และอำเภอแม่แจ่ม จังหวัดเชียงใหม่ สมพงษ์ ชีวสันต์ เชียงใหม่ : สถาบันวิจัยสังคม มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 2530 SAC Library-Research and Thesis- DS570.ก6ส432 2530 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00038571             การศึกษาเกี่ยวกับวิถีชีวิต ลักษณะทั่วไปของครัวเรือน ลักษณะทางเศรษฐกิจสังคม และวัฒนธรรม การบริการสาธารณสุข สุขอนามัยของสตรีผู้เป็นมารดาและครัวเรือน สถานะทางโภชนาการ การเลี้ยงดูทารก การให้ภูมิคุ้มกัน ประเพณี วัฒนธรรมที่มีผลต่อการเจ็บป่วยและการตายของชาวกะเหรี่ยง ในอำเภอสะเมิง และอำเภอแม่แจ่ม จังหวัดเชียงใหม่ ผู้ศึกษาเก็บข้อมูลในระหว่างเดือนมกราคมถึงเดือนมีนาคม พ.ศ. 2529 จากกลุ่มตัวอย่างจำนวน 600 ครัวเรือน
การวิเคราะห์เชิงเศรษฐศาสตร์ว่าด้วยงานหัตถกรรมชาวเขาเผ่ากะเหรี่ยง : ศึกษากรณีทอผ้า ณ หมู่บ้านพระบาทห้วยต้ม จังหวัดลำพูน มาลี ศรีศฤงคาร เชียงใหม่ : บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 2530 SAC Library-Research and Thesis- DS570.ก6ม64 2530 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00038631           วิทยานิพนธ์เล่มนี้จึงศึกษาความเป็นไปได้ของสินค้าหัตถกรรมด้านการทอผ้า ในการยกระดับรายได้ครัวเรือนชาวเขาเผ่ากะเหรี่ยงหมู่บ้านพระบาทห้วยต้ม อำเภอลี้ จังหวัดลำพูน จากผู้ผลิต พ่อค้าคนกลางในหมู่บ้าน และเจ้าของร้านค้าของที่ระลึกในเมืองเชียงใหม่ ในช่วงปี พ.ศ. 2527 - พ.ศ. 2528 โดยทำการศึกษาถึงสภาพปัญหาและอุปสรรคของการผลิตและการตลาดของผ้าทอกะเหรี่ยง ทั้งต้นทุนการผลิตผ้าซิ่นเปลือกไม้ ฤดูกาลผลิตและปริมาณการผลิต แหล่งอุปทานวัตถุดิบและเงืนทุน การประกอบอาชีพทอผ้าประเภทต่างๆ ด้านการตลาด ทั้งลักษณะสินค้า ราคา ช่องทางการจัดจำหน่าย ตลอดจนผลตอบแทนทางรายได้ของผู้ผลิตและผู้จำหน่าย  
ปัจจัยการเสี่ยงที่มีผลต่อการเจ็บป่วยและตายของเด็กและทารกชาวกะเหรี่ยงในภาคเหนือของไทย พัฒน์ สุจำนงค์ เชียงใหม่ : สถาบันวิจัยสังคม มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 2530 SAC Library-Research and Thesis-DS570.ก6พ6 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00038559             ศึกษาปัจจัยเสี่ยงต่าง ๆ ที่ส่งผลต่อการเจ็บป่วยและการตายของเด็กและทารกกะเหรี่ยง ในอำเภอสะเมิง และอำเภอแม่แจ่ม จังหวัดเชียงใหม่ โดยพิจารณาใน 2 ลักษณะ คือ ปัจจัยเสี่ยงที่มีผลต่อการเจ็บป่วยและตายของเด็กและทารกกะเหรี่ยงโดยตรง ได้แก่ การประพฤติปฏิบัติทางด้านสุขภาพอนามัยของแม่บ้านและสมาชิกในครัวเรือน สภาวะทางโภชนาการของเด็กและการได้รับภูมิคุ้มกันโรค และปัจจัยที่ส่งผลต่อ "ปัจจัยเสี่ยง" อาจกล่าวได้ว่า เป็นปัจจัยที่ส่งผลโดยอ้อมต่อการเจ็บป่วยและการตายของเด็กและทารกกะเหรี่ยง ปัจจัยเหล่านี้ได้แก่ ปัจจัยทางด้านเศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรม ความเชื่อ ทัศนคติ และพฤติกรรม ตลอดจนการเข้าถึงและการได้รับบริการทางด้านสาธารณสุข
ระบบยุติธรรมของชนกลุ่มน้อย : ศึกษาเฉพาะกรณีชาวเขาเผ่ากะเหรี่ยงบ้านแม่เหาะ ตำบลแม่เหาะ อำเภอแม่สะเรียง จังหวัดแม่ฮ่องสอน สุรีย์พร เสมอวงศ์ กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัย, 2530 SAC Library-Research and Thesis-DS570.ก6ส73 2530 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00038495             การศึกษานี้เป็นการวิเคราะห์ระบบยุติธรรมของกะเหรี่ยงบ้านแม่เหาะ ตำบลแม่เหาะ อำเภอแม่สะเรียง จังหวัดแม่ฮ่องสอน มีการกล่าวถึงประวัติความเป็นมาของชาวเขาเผ่ากะเหรี่ยง เน้นศึกษาสภาพชีวิตและความเป็นอยู่ของชาวเขาเผ่ากะเหรี่ยงบ้านแม่เหาะในด้านต่าง ๆ ได้แก่ด้านกายภาพ ด้านสังคม ด้านเศรษฐกิจ และด้านการเมือง ศึกษาและวิเคราะห์ระบบยุติธรรมของชาวเขาเผ่ากะเหรี่ยงทั้งแบบดั้งเดิมและแบบในปัจจุบัน และพัฒนาการระบบยุติธรรมของชาวเขาเผ่ากะเหรี่ยง รวมถึงบทบาทของผู้นำหมู่บ้านและผู้เฒ่าผู้แก่ของหมู่บ้าน ศาสนาและความเชื่อ ตลอดจนการเปลี่ยนแปลงของระบบยุติธรรมดังกล่าว
ความสัมพันธ์ในด้านเศรษฐกิจและการตลาดระหว่างชาวเขาและประชากรพื้นราบในภาคเหนือ บุญสวาท พฤกษิกานนท์ เชียงใหม่ : คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 2530 SAC Library-Research and Thesis-DS570.ช65บ72 2530 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00038550             งานวิจัยชิ้นนี้มีเนื้อหาครอบคลุมเกี่ยวกับความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจและการตลาดระหว่างชาวเขากับชาวพื้นราบ ซึ่งนำเสนอสภาพหมู่บ้านของชาวเขาในหลายหมู่บ้านในจังหวัดเชียงใหม่ เชียงราย และลำพูน สภาพทั่วไปทางสังคมเศรษฐกิจของชาวเขาและชาวพื้นราบ ความสัมพันธ์ระหว่างชาวเขากับชาวพื้นราบในทางเศรษฐกิจและการตลาด บทบาทของรัฐต่อชาวเขาในด้านการตลาด และทัศนคติและการปฏิบัติในด้านการเกษตรและการตลาดระหว่างชาวเขากับชาวพื้นราบ ผู้วิจัยได้ทำการศึกษาจากหมู่บ้านชาวเขากลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ ในจังหวัดเชียงใหม่ ชาวม้งบ้านขุนกลาง ตำบลบ้านหลวง อำเภอจอมทอง กะเหรี่ยงบ้านผาหมอน ตำบลบ้านหลวง อำเภอจอมทอง ม้งลายบ้านดอยปุย ตำบลบ้านปง อำเภอหางดง บ้านช่างเคียน ตำบลช้างเผือก อำเภอเมือง และบ้านชุ่มเย็น ตำบลสบเปิง อำเภอแม่แตง หมู่บ้านชาวเขากลุ่มตัวอย่างในจังหวัดลำพูน ได้แก่ บ้านห้วยต้มหรือพระบาทห้วยต้ม บ้านดงดำ ตำบลบ้านดงดำ อำเภอลี้ และบ้านห้วยหละ ตำบลป่าพลู อำเภอบ้านโฮ่ง ในจังหวัดเชียงราย ได้แก่ บ้านผาเดื่อ ตำบลป่าซาง อำเภอแม่จัน มูเซอบ้านห้วยม่วง ตำบลแม่เจดีย์ใหม่ อำเภอเวียงป่าเป้า และชาวพื้นราบระบุเป็นจำนวนตัวอย่างที่สำรวจจำนวน 97 ตัวอย่าง
กะเหรี่ยง กะหร่าง ในจิตรกรรมไทย วินัย ศิริเสรีวรรณ นครปฐม : สถาบันวิจัยและพัฒนา มหาวิทยาลัยศิลปากร, 2529 วารสารมหาวิทยาลัยศิลปากร ฉบับพิเศษ 40 ปี มหาวิทยาลัยศิลปากร 2529, หน้า 87-96 http://lib.sac.or.th/Catalog/ArticleItem.aspx?JMarcID=j00066781             กะเหรี่ยงเป็นชาวเขาเผ่าหนึ่งที่มีชีวิตและนิสัยการทำมาหากินคล้ายคนไทยโบราณทั่วไป และเมื่อสังเกตจากลักษณะภายนอกแล้วจะพบว่ากะเหรี่ยงมีความคล้ายคลึงกับคนไทยมากกว่าชาวเขาเผ่าอื่น กะเหรี่ยงมีชื่อเรียกหลายอย่าง พม่าจะเรียกว่ากะเรนหรือกะวิน ไทยตอนเหนือเรียกว่ายาง ไทยทางใต้ลงมาเรียกว่ากะเหรี่ยง ส่วนชาวกะเหรี่ยงเรียกตนเองว่ายางหรือปะกะ ส่วนคำว่ากะเหรี่ยง-กะหร่าง ก็ไม่ใช่คำอุทานเล่นสนุก ๆ เท่านั้น เพราะมีชาวเขาเผ่ากะหร่างอยู่จริง แต่ต่างกับพวกกะเหรี่ยงในหลายประการ โดยในบทความนี้มีการกล่าวถึงความแตกต่างระหว่างชาวกะเหรี่ยงกับกะหร่าง และมุ่งเน้นเสนอภาพชาวกะเหรี่ยงในจิตกรรมไทย ซึ่งในสมัยรัชกาลที่ 3 มีการเขียนภาพกะเหรี่ยงเอาไว้จำนวนมาก ทั้งยังอธิบายถึงลายลักษณ์อักษรเกี่ยวกับกะเหรี่ยงในไทยที่มีการบันทึกไว้ โดยเรื่องเก่าที่สุดที่บันทึกไว้อย่างละเอียดคือเรื่องโคลงนิราศสุพรรณของสุนทรภู่
 
แบบแผนชีวิตชุมชนที่มีผลกระทบต่อภาวะเจริญพันธุ์ของสตรีกะเหรี่ยงที่กิ่งอำเภอสวนผึ้ง จังหวัดราชบุรี = The effect of community's way of life on fertility of karen woman at king Amphoe Suan Phung Ratchaburi Province เทวี สวรรยาธิปัติ กรุงเทพฯ : ภาควิชาสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา บัณฑิตวิทยาลัย จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2525 SAC Library-Research and Thesis- DS570.ก6ท75 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00018053             การศึกษาถึงลักษณะการดำเนินชีวิตของบุคคลในชุมชนกะเหรี่ยงที่อาจจะส่งผลกระทบต่อภาวะการเจริญพันธุ์ของสตรี ศึกษาจากข้อมูลทั่ว ๆ ไป โดยแยกการพิจารณาออกเป็น 3 ปัจจัยหลัก ประการแรก คือ ลักษณะทางเศรษฐกิจ ทั้งอาชีพของสามี อาชีพของภรรยา รายได้ของคู่สมรส ตลอดจนระดับฐานะทางเศรษฐกิจของครอบครัว ประการที่สอง ได้แก่ ลักษณะทางประชากร อายุแรกสมรสของสตรี ระยะเวลาของการสมรส การตายของทารก ความต้องการมีบุตรเพิ่ม ความรู้ ทัศนคติ และการปฎิบัติตนในด้านการวางแผนครอบครัว และประการสุดท้าย เกี่ยวกับลักษณะทางสังคม ทั้งความเชื่อ ทัศนคติในการดำเนินชีวิต ทัศนคติของสตรีในเรื่องการไม่สมรส การหย่าร้าง การเลือกคู่ครอง จำนวนครั้งของการสมรส จากประชากรกลุ่มตัวอย่าง ทั้งสิ้น 358 ครัวเรือน จากชาวกะเหรี่ยงทั้งหมด 14 หมู่บ้าน ในตำบลสวนผึ้ง และตำบลบ้านบึง จังหวัดราชบุรี ในช่วงเดือนมีนาคม - พฤศจิกายน 2521
สภาพวัฒนธรรมและประเพณีของชาวเขาเผ่ากระเหรี่ยง หมู่บ้านห้วยนา ตำบลแม่เงา อำเภอขุนยวม จังหวัดแม่ฮ่องสอน นายตุลวัตร พานิชเจริญ [กรุงเทพฯ: สำนักบัณฑิตอาสาสมัคร, 2525] SAC Library-Research and Thesis-DS570.ก6ต74 2525 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00037597             สารนิพนธ์ฉบับนี้มุ่งศึกษากลุ่มของชาวเขาเผ่ากะเหรี่ยงที่อาศัยอยู่บริเวณหมู่บ้านห้วยนา หมู่ที่5 ตำบลแม่เงา อำเภอขุนยาม จังหวัดแม่ฮ่องสอน โดยการศึกษาผ่านวิธีการสังเกตการณ์อย่างใกล้ชิด วิธีการสัมภาษณ์ และศึกษาจากข้อมูลจากการสำรวจของอำเภอในพื้นที่ทำการการศึกษา เพื่อให้ได้ความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับสภาพทั่วไปของหมู่บ้าน สภาพทางกายภาพ การติดต่อคมนาคมกับภายนอก และสภาพทางวัฒนธรรมประเพณีที่เกี่ยวข้องกับการประกอบพิธีกรรมต่างๆ โดยเฉพาะอิทธพลของไสยศาสตร์จนกลายเป็นค่านิยมของสังคมที่มีบทบาทสำคัญต่อการดำเนินชีวิตประจำวันของชาวเขาเผ่ากะเหรี่ยงหมู่บ้านห้วยนา
การสำรวจการใช้ไม้ฟืนของชาวเขาเผ่าต่างๆ ฝ่ายวิจัย กองอนุรักษ์ต้นน้ำ กรมป่าไม้ กรุงเทพฯ: ฝ่ายวิจัย กองอนุรักษ์ต้นน้ำ กรมป่าไม้, 2523 SAC Library-Research and Thesis-DS570.ช65ก64 2523 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00060130             ศึกษาการใช้ไม้ฟืนของชาวเขาเผ่าต่างๆ เช่น กะเหรี่ยง อีก้อ มูเซอ ลีซอเย้า ม้ง(แม้ว) ที่อยู่ในจังหวัดทางภาคเหนือของประเทศไทย เช่น เชียงใหม่ เชียงราย แม่ฮ่องสอน น่าน ตาก แพร่ ลำปาง ลำพูน เป็นต้น โดยศึกษาการตั้งรกรากบ้านเรือนของชาวกะเหรี่ยงที่อ้างอิงตามสภาพแวดล้อม เช่น ถิ่นที่อยู่อาศัยอยู่บริเวณป่าไม้ไผ่ก็ปลูกสร้างบ้านเรือนด้วยไม้ไผ่ทั้งหลัง ตลอดจนมุงหลังคาด้วยไม้ไผ่เรียกว่า “โขน” หรือบ้านบางหลังปลูกสร้างด้วยเสาไม้จริงๆ ในส่วนของหลังคาอาจมุงด้วย ใบคา ใบหวาย ใบพลวง ซึ่งจะเปลี่ยนแปลงไปตามความสะดวก
 
บทบาททางสังคมและเศรษฐกิจของสตรีชาวเขาเผ่ากะเหรี่ยง (สะกอ) วิไลพร ชะมะผลิน [กรุงเทพฯ]: ศูนย์วิจัยชาวเขา กองสงเคราะห์ชาวเขา กรมประชาสงเคราะห์, 2522 SAC Library-Books-DS570.ก6ว65 2522 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00014193             ศึกษาบทบาททางสังคม และเศรษฐกิจตามสถานะภาพต่าง ๆ ของผู้หญิงกะเหรี่ยงสะกอที่อยู่ในพื้นที่กรณีศึกษา 4 หมู่บ้าน ได้แก่ บ้านผาแตก บ้านผาแด่น บ้านแม่หลอด และบ้านแม่เจี้ยว อำเภอแม่แตง จังหวัดเชียงใหม่ ในช่วงเวลาเดือนธันวาคม พ.ศ. 2521 ถึงเดือนกันยายน พ.ศ. 2522 จากการศึกษาชี้ให้เห็นว่าผู้หญิงกะเหรี่ยงสะกอมีบทบาทสำคัญในการดูแลครอบครัวเช่นการทำงานบ้าน เลี้ยงดูลูก ทำไร่ หาอาหาร รวมทั้งทำงานรับจ้างเพื่อเลี้ยงครอบครัวในกรณีที่มีข้าวไม่พอบริโภค รวมทั้งเป็นที่ปรึกษาของสามีและดูแลครอบครัวหากสามีไปทำงานในพื้นที่ห่างไกลจากหมู่บ้าน
 
The subgrouping of Karen Ken Manson Arizona : Arizona State University, 2011 Journal of the Southeast Asian Linguistic Society. (May. 2011) https://www.academia.edu/620539/The_subgrouping_of_Karen_languages             บทความนี้เป็นการศึกษาถึงวิธีการออกเสียงและการพัฒนาการออกเสียงของภาษากะเหรี่ยงกลุ่มต่างๆ เพื่อนำมาแบ่งภาษากะเหรี่ยงออกเป็นกลุ่มย่อยๆ ตามความใกล้ชิดกัน โดยภาษากะเหรี่ยงสามารถแบ่งย่อยได้เป็น 4 กลุ่ม คือ 1. peripheral ประกอบด้วย Pa’O  และPwo แสดงถึงเสียงหยุดก่อนเริ่มต้นคล้ายการสำลัก  2. Northern ประกอบด้วย Kayan Lahta, Yinbaw และYintale มีการรวมกันของเสียงสุดท้ายที่ขึ้นจมูกและการรวมกันของเสียงพยางค์สุดท้ายกับเสียงของสระเสียงยาว 3. Central ประกอบด้วย Kayah Bwe และGeba มีเสียงสระสูงกว่ากลุ่มอื่น และ 4. Southern ประกอบด้วย Sgaw Luce’s Paku Palaychi และDermuha มีการรวมกันของเสียงสุดท้ายที่ขึ้นจมูก ซึ่งที่กล่าวมาจะเน้นศึกษาเกี่ยวกับการแบ่งกลุ่มภาษากะเหรี่ยงตามวิธีการออกเสียง
 
Differential Utilization of Health Care Services among Ethnic Groups on the Thailand-Myanmar Border: A case study of Kanchanaburi Province, Thailand Jian Chun, Chai Podhisita Nakhonpathom : Mahidol University, 2008 Journal of Population and Social Studies. Vol 17 No 1 (July-December. 2008), p.115-134 https://www.tci-thaijo.org/index.php/jpss/article/view/84566             เน้นศึกษาการเข้าถึงบริการทางด้านสุขภาพของกลุ่มชาติพันธุ์ที่อาศัยอยู่ในจังหวัดกาญจนบุรีโดยการทำแบบสำรวจทางสถิติเก็บข้อมูลตั้งแต่ปี พ.ศ. 2543-2547 แล้วนำมาวิเคราะห์ให้เห็นถึงความแตกต่างของการเข้าถึงการบริการทางด้านสุขภาพระหว่างประชากร 3 กลุ่มคือคนไทย กลุ่มชาติพันธุ์ที่เกิดในไทย และกลุ่มชาติพันธุ์ที่อพยพมาจากต่างประเทศ โดยพบปัจจัยหลักที่ส่งผลกับการเข้ารับบริการด้านสุขภาพของกลุ่มชาติพันธุ์ที่อพยพมาจากต่างประเทศคือเรื่องของการที่มีสถานพยาบาลที่สามารถเดินทางไปได้อย่างสะดวก นอกจากนี้ยังพบปัจจัยอื่น ๆ เช่นความสามารถในการใช้ภาไทย หรือการนับถือสาสนาพุทธก็เป็นปัจจัยเสริมในเรื่องการเข้ารับบริการด้านสุขภาพเช่นกัน ทั้งนี้หากมีแก้ไขให้ทุกคนได้รับปัจจัยเหล่านี้ใกล้เคียงกันแล้วนั้น ประชากรทุกคนจะสามารถเข้าถึงและได้รับบริการทางด้านสุขภาพอย่างเท่ากัน
Space of resistance and Place of Local Knowledge in Northern Thai Ecological Movement Prasert Trakansuphakon Chiang Mai: Graduate School, Chiang Mai University, 2007 SAC Library-Research and Thesis-HN700.55 .A8 P911 2007 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00094532             เป็นการศึกษาเรื่องวิธีการเคลื่อนไหวด้านนิเวศของชนกลุ่มน้อยในภาคเหนือ โดยเฉพาะกะเหรี่ยง ปกาเกอะญอ โดยชาวปกาเกอะญอได้นำประเพณีและวัฒนธรรมของตนมาเป็นเครื่องมือหลักในการต่อสู้กับผู้ที่มีอำนาจเหนือกว่า ทั้งทางตรงและทางอ้อม ผ่านทางการเล่าเรื่องที่สามารถแปลความหมายโดยนัยถึงสถานการณ์ที่ตนกำลังเผชิญอยู่ เพื่อให้เป็นแนวทางแก้ไขหรือเพื่อเสริมสร้างกำลังใจ โดยมีกลุ่มผู้นำการเคลื่อนไหวซึ่งมีทั้งผู้หญิงและผู้ชายเป็นผู้เลือกมาเล่าหรือขับร้องและแปลความหมาย โดยการเคลื่อนไหวดังกล่าวเกิดขึ้นเนื่องจากชาวปกาเกอะญอต้องการจะเรียกร้องสิทธิ์ในที่ดินของตนที่ถูกรัฐบาลประกาศว่าเป็นพื้นที่สงวน
X-, Y-chromosomal and mitochondrial DNA variations of the Karen, Hmong and IU Mien in the upper Northern part of Thailand Metawee Srikummool Chiang Mai: Graduate School, Chiang Mai University, 2005 SAC Library-Research and Thesis-QH431.M39 2005 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00078997             ศึกษาความสัมพันธ์ของโครงสร้างทางพันธุกรรมและความเกี่ยวข้องของเผ่าม้ง กะเหรี่ยง และอิวเมี่ยน รวมถึงผลของความผันแปรทางพันธุกรรมที่เกิดขึ้นจากการย้ายถิ่นฐานหลังการแต่งงาน และความสัมพันธ์ทางเชื้อสายระหว่างชนเผ่ากับกลุ่มย่อยต่าง ๆ ซึ่งความผันแปรทางพันธุกรรมนั้นส่วนใหญ่เกิดจากความหลากหลายภายในกลุ่มย่อยหรือของแต่ละบุคคล การอพยพโยกย้ายถิ่นฐานหลังแต่งงานก็มีผลต่อโครงสร้างทางพันธุกรรมของชาวเขาที่ศึกษา และแต่ละกลุ่มย่อยของแต่ละเผ่ามีความสัมพันธ์กันทางเชื้อสายอย่างใกล้ชิดยกเว้นอิวเมี่ยนจาก   3จังหวัดที่มีโครงสร้างทางพันธุกรรมเฉพาะที่แตกต่างกัน ซึ่งอาจเกิดจากความแตกต่างของเส้นทางและระยะเวลาในการอพยพ
Buddhism and Christianity in Competition? : Religious and Ethnic Identity in Karen Communities of Northern Thailand Platz, Roland Singapore : Cambridge University Press, 2003 Journal of Southeast Asian Studies. vol 34, no. 3 (Oct. 2003), p.437-790 https://www.cambridge.org/core/services/aop-cambridge-core/content/view/C0E03B1CA04DEE8DE9BD9DEC9C012CC4/S0022463403000432a.pdf             บทความนี้ศึกษาการกำหนดอัตลักษณ์ทางศาสนา และความเป็นชาติพันธุ์ของชุมชนกะเหรี่ยงสะกอว์ ในเขตพื้นที่ในจังหวัดแม่ฮ่องสอน เฉพาะในเขตอำเภอแม่แจ่ม และอำเภอแม่วาง จังหวัดเชียงใหม่ ศึกษาข้อมูลช่วงปี 1999-2000 ในหมู่บ้านกะเหรี่ยงพุทธ กะเหรี่ยงคริสต์ รวมทั้งหมู่บ้านที่มีการนับถือมากกว่า 2 ศาสนา โดยอิทธิพลจากพื้นฐานทางศาสนา ความพยายามเผยแผ่ศาสนาพุทธ และคริสต์ในชุมชนกะเหรี่ยงสะกอว์นั้นมีผลต่อทัศนคติ และการผสมผสานระหว่างอัตลักษณ์ทางศาสนากับอัตลักษณ์ทางชาติพันธุ์ว่ามีการผสมกลมกลืนหรือขัดแย้งกันในหมู่ชนที่นับถือศาสนาต่างกัน และได้เปรียบเทียบระหว่างกะเหรี่ยงสะกอว์บนพื้นฐานทัศนคติ และความสัมพันธ์ ที่มีความเชื่อตามการนับถือศาสนาต่างกันใน 3 ประเด็นหลัก คือ เครือข่ายทางสังคม นวัตกรรมทางเศรษฐกิจและการตระหนักถึงระบบนิเวศน์วิทยา และเครือข่ายศาสนาในสังคมเมือง
 
“Khuba Movements and the Karen in Northern Thailand : Negotiating Sacred Space and Identity” Cultural diversity and conservation in the making of Mainland Southeast Asia and Southewestern China regional dynamics in the past and present : Collected Papers Kwanchewan Buadang Bangkok : Amarin Printing and Publishing, 2003 SAC Library-Books-DS557.L2C94 2003 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00035782             งานวิจัยชิ้นนี้เป็นการอธิบายถึงการเข้าร่วมของกะเหรี่ยงและชนกลุ่มน้อยอื่น ๆ ทางภาคเหนือของประเทศไทยในกระบวนการเคลื่อนไหวทางศาสนาหรือกระบวนการเคลื่อนไหวครูบา และการสร้างสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ ซึ่งเป็นเครื่องหมายของการต่อต้านอำนาจส่วนกลาง ศึกษากระบวนการเคลื่อนไหวครูบาที่กระทำเพื่อการสร้างศาสนสถานและสิ่งอำนวยความสะดวกต่างๆ อันเป็นประโยชน์แก่สาธารณชน โดยมีกะเหรี่ยงและชนกลุ่มน้อยต่าง ๆ ที่มีความเลื่อมใสศรัทธาต่อตัวครูบาจนทำให้เกิดการขยายตัวของความเคลื่อนไหวดังกล่าว ผู้ศึกษาได้เริ่มศึกษาเมื่อปี พ.ศ. 2530 และเริ่มศึกษาอีกครั้งเมื่อปี พ.ศ. 2544 มีการกล่าวถึงตำราตัวอักษรที่ใช้ในตำราพระพุทธศาสนาที่เป็นที่รู้จักกันดี หรือที่เรียกว่า ตำนานมูลศาสน์ (Tamnan Mulsasna) ซึ่งเขียนเป็นอักษรยวน (Yuen) อันเชื่อมโยงถึงพระพุทธศาสนาในล้านนา อีกทั้งยังกล่าวถึงพิธีฉลองการสรงน้ำของครูบาลา (La) รวมไปถึงการเล่าตำนานเกี่ยวกับการเสด็จประพาสเยือนตามดินแดนต่าง ๆ ขององค์สมเด็จสัมมาสัมพุทธเจ้า และมีเรื่องราวของพระองค์กับชาวบ้าน จึงเป็นที่มาของชื่อศาสนสถานต่าง ๆ เช่น ตำนานพระธาตุลำปางหลวง จ.ลำปาง นอกจากนี้ ยังกล่าวถึงตำราทางศาสนา เช่น ตำนานโยนกโลก (Yonok Lok) และตำนานเกี่ยวกับพระยาธรรมที่กล่าวถึงความไม่เป็นธรรมของผู้ปกครองนครล้านนา โดยมีพระยาธรรมเป็นผู้ช่วยเหลือจากการร้องของของอินทรา (Indra)
Buddhism, Christianity and the ancestors : religion and pragmatism in Skaw Karen community of North Thailand. Kwanchewan Buadang Chiang Mai : Sprint, 2003 SAC Library-Books-DS570.K3K93 2003 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00036697             นำเสนอการศึกษาด้านศาสนา ความเชื่อ พิธีกรรม ประเพณีต่าง ๆ และรูปแบบปฏิบัติดั้งเดิม โดยสังเกตพฤติกรรมและเรียนรู้ประสบการณ์จากกลุ่มกะเหรี่ยง 5 หมู่บ้าน ในอำเภอแม่แจ่ม จังหวัดเชียงใหม่ รวมถึงศึกษาความสัมพันธ์กับผู้คนในชุมชนที่นับถือศาสนาแตกต่างกัน ทั้งความสัมพันธ์ระหว่างกลุ่มกะเหรี่ยงกับศาสนาคริสต์ การเผยแพร่ศาสนาคริสต์ทั้งในประเทศไทยและประเทศพม่า และความสัมพันธ์ของกะเหรี่ยงกับศาสนาพุทธ กรณีครูบา และการเคลื่อนไหวของโครงการพระธรรมจาริกโดยเน้นประเด็นของการต่อรองความหมายทางศาสนาของกลุ่มกะเหรี่ยงในชุมชน ทั้งยังเน้นการศึกษาหน้าที่ของพิธีกรรมซึ่งอาจจะมีความสัมพันธ์กับตำนาน และความเชื่อในเรื่องของกำเนิดมนุษย์
 
Redefining Nature : Karen Ecological Knowledge and the Challenge to the Modern Conservation Paradigm. Pinkaew Laungaramsri Chiang Mai : Chiang Mai University, 2002 SAC Library-Books-DS258.2.K35P56 2002 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00032901             ศึกษาการเมืองเรื่องการอนุรักษ์ธรรมชาติในไทย โดยแบ่งช่วงเวลาที่ศึกษาออกเป็นสองช่วง คือช่วง กุมภาพันธ์ 2539 จนถึงพฤศจิกายน 2539 และช่วงที่สอง คือช่วงพฤศจิกายน 2539 จนถึงสิงหาคม 2540 และ พฤษภาคม 2541 โดยมีแนวทางการวิเคราะห์สองประเด็นด้วยกัน ประเด็นแรก คือประวัติศาสตร์ความคิดในเรื่องการอนุรักษ์ป่าไม้ และการเปลี่ยนแปลงแนวคิดจากยุคก่อนสมัยใหม่ มาสู่ยุคสมัยใหม่ที่เน้นคุณค่าเชิงพาณิชย์ของธรรมชาติ จนกระทั่งยุคการอนุรักษ์ที่ธรรมชาติเป็นสิ่งสงวนสำหรับชนชั้นกลาง และเป็นอริกับชุมชนเกษตรกรรม โดยชี้ให้เห็นถึงความลักลั่น และเศรษฐศาสตร์การเมืองของการเปลี่ยนแปลงดังกล่าว ที่ได้พัฒนาขึ้นเป็นอุดมการณ์หลักของสถาบันป่าไม้ และนักป่าไม้ในไทย ประเด็นที่สอง ศึกษาถึงความรู้ในการนิยามธรรมชาติชุมชนกะเหรี่ยงในภาคเหนือ และการท้าทายต่อแนวคิดครอบงำของกรมป่าไม้ ผ่านวาทกรรม ป่าชุมชน ไร่หมุนเวียน และการสร้างแผนที่ตอบโต้ เพื่อต่อรองการนิยามแนวคิด และวิถีทางการอนุรักษ์ธรรมชาติที่มีมนุษย์และชุมชนเป็นศูนย์กลาง
Contested Heritages : Disputes on People : Forests, and a World Heritage Site in Globalizing Thailand in Socio-Economics of Forest Use in the Tropics and Subtropics Buergin, Reiner [s.l. : s.n., 2001] SAC Library-Books-SD565.T5B84 2001 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00037610             บทความนี้ ผู้เขียนได้เน้นการศึกษาปรากฎการณ์ของ "พื้นที่อนุรักษ์" (protected area) และการส่งเสริม "มรดกโลก" ในบริบทของลัทธิอนุรักษ์นิยมระหว่างประเทศ ข้อโต้เถียงระดับประเทศเกี่ยวกับการอนุรักษ์ธรรมชาติและความทันสมัย ตลอดจนอุดมการณ์ที่ไปด้วยกันไม่ได้ระหว่างคนและป่า ไปจนถึงรากเหง้าทางอุดมการณ์ของลัทธิอนุรักษ์นิยม โดยกรอบแนวคิดทางวัฒนธรรมของลัทธิอนุรักษ์นิยมนี้ นำไปสู่ข้อถกเถียง 2 ประการ คือ ความเข้าใจและการกำหนดนโยบายที่ผิดพลาดต่อสถานการณ์ท้องถิ่นในพื้นที่มรดกโลกของประเทศไทย โดยเฉพาะกับ "ประชาชนท้องถิ่น" ที่อาศัยอยู่ใน "มรดกโลก" และอีกประการหนึ่งคือ การแสวงหาผลประโยชน์ทางการเมือง รวมไปถึงการเปลี่ยนแปลงนโยบายป่าไม้ และความขัดแย้งที่เกิดขึ้นจากความแตกต่างทางผลประโยชน์ระหว่างกลุ่มทางสังคมและสถาบันที่มีมากขึ้น
 
Miscarriage among displace people: a case study of Karen women in Tak province, Thailand Saowaphak Suksinchai Thailand: Mahidol University. Mahidol University Library and Knowledge Center, 1999 SAC Library-Research and Thesis-DS258.2 .K35S369 1999 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00046410             ศึกษาปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการอพยพและพฤติกรรมความเสี่ยงของผู้อพยพสตรีชาวกะเหรี่ยงที่อยู่ในค่ายลี้ภัยในประเทศไทยที่มีผลกระทบต่อการเจริญพันธุ์โดยเฉพาะกับการแท้งบุตร งานวิจัยชิ้นนี้แสดงให้เห็นว่าจากในตัวแปรอิสระทั้ง 6 อย่าง ตัวแปร 3 อย่างที่มีผลต่ออัตราการแท้งลูกของผู้อพยพสตรีชาวกะเหรี่ยงอย่างมาก ได้แก่ 1) ขนาดครอบครัว 2) ปัญหาสุขภาพ และ 3) สถานการณ์ทำงาน ผู้หญิงที่มีครอบครัวเล็กๆ ผู้หญิงที่มีปัญหาสุขภาพโดยเฉพาะมีอาการปวดตัว และผู้หญิงที่ทำงานไปด้วย จะมีอัตราการแท้งลูกสูงกว่า โดยงานวิจัยได้เสนอให้มีการการปรับปรุงสภาพความเป็นอยู่ของผู้อพยพสตรีชาวกะเหรี่ยงซึ่งจะช่วยลดโอกาสการแท้งบุตรลง   ควรมีการให้การศึกษาด้านการเจริญพันธุ์และมีการให้บริการทางการแพทย์อย่างเหมาะสมแก่สตรีในวัยเจริญพันธุ์ควรมีการจัดโครงการให้ข้อมูล การศึกษา และการสื่อสาร แก่สตรีในวัยเจริญพันธุ์ โดยเฉพาะความรู้เรื่องการเจริญพันธุ์และส่งเสริมการเลิกบุหรี่
People and protected areas: Impact and resistance among the Pgak’nyau (Karen) in Thailand Chumpol Maniratanavongsiri Ann Arbor, MI.: University Microfilm International, 1999 SAC Library-Research and Thesis-SB484.T4 R36 2003 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00067827             เน้นการศึกษาชาวกะเหรี่ยง โดยเปรียบเทียบข้อมูลระหว่างหมู่บ้านกะเหรี่ยง 2 หมู่บ้านที่มีสภาพแวดล้อมที่ต่างกันในบริเวณที่ถูกประกาศให้เป็นพื้นที่ป่าสงวนหรืออุทยานแห่งชาติ ซึ่งได้ก่อให้เกิดความเปลี่ยนแปลงขึ้นในหมู่บ้านกะเหรี่ยง ชาวกะเหรี่ยงต้องมีการปรับตัวทั้งในระดับครัวเรือน ระดับหมู่บ้าน และระดับเครือข่ายเพื่อให้ตนเองสามารถอาศัยอยู่ในพื้นที่เดิมได้อย่างมีความสุข โดยมีการรวมตัวกันเป็นเครือข่ายและประสานงานกับหน่วยงานภายนอกมากขึ้นเพื่อเพิ่มอำนาจต่อรองให้กับชาวกะเหรี่ยง เป็นเวทีที่ให้มีการแลกเปลี่ยนความคิดระหว่างกะเหรี่ยงแต่ละหมู่บ้าน การเปลี่ยนแปลงโดยเฉพาะในเรื่องเพาะปลูก ที่ชาวบ้านจำเป็นต้องปรับเปลี่ยนรูปแบบของการเพาะปลูกมาเป็นการปลูกพืชเศรษฐกิจแทนการทำการเกษตรแบบถางและเผา และยังได้ปรับเปลี่ยนการใช้ที่ดินเพื่อให้เกิดประโยชน์มากขึ้น
“The Impact of Trekking Tourism in a Changing Society: A Karen Village in Northern Thailand” Turbulent Times and Enduring Peoplea Bartsch, Henry Richmond, Surrey : Curazon Press, 1997 SAC Library-Books-GN635.S58T87 2000             แต่เดิมนั้นชาวกะเหรี่ยงดำรงชีพด้วยการล่าสัตว์ ถางป่าเพื่อทำไร่เลื่อนลอย เลี้ยงสัตว์ ค้าแรงงานและนำสินค้าที่หาได้ไปแลกเปลี่ยนกับหมู่บ้านอื่น แต่หลังจากที่จำนวนทรัพยากรลดลง และรัฐบาลได้ออกกฎหมายไม่อนุญาตให้ถางและเผาป่า ทำให้ชาวบ้านไม่สามารถรายได้จากการเพาะปลูก ด้วยเหตุนี้ชาวบ้านจึงต้องหารายได้จากช่องทางอื่น คือการจัดทำการท่องเที่ยวแบบเดินป่า โดยผู้วิจัยได้ทำการศึกษาจากหมู่บ้านใจดี ระหว่างกลางเดือนพฤษภาคม-ปลายเดือนตุลาคมปี ค.ศ.1996 แต่ใช้ระยะเวลาเพียง 6 สัปดาห์ในการเข้าไปศึกษาเก็บข้อมูลการวิจัย ซึ่งบทบาทของกะเหรี่ยงในบ้านใจดีที่มีส่วนในกิจกรรมการท่องเที่ยว คือการจัดหาที่พักให้นักท่องเที่ยวทั้งในหมู่บ้านและบริเวณน้ำตกที่ใกล้เคียง การจัดกิจกรรมนี้จะนำไปสู่การเปลี่ยนแปลงในชุมชน การพัฒนาของการท่องเที่ยวในบ้านใจดีนั้นได้ถูกรวมกับเศรษฐกิจแห่งชาติ สิ่งนี้เองที่ทำให้พวกเขาเป็นส่วนหนึ่งของสังคมไทย
 
Imposing Communities : Pwo Karen Experiences in Northwestern Thailand Fink, Christina Lammert California : California State University at Berkeley, 1994 SAC Library-Research and Thesis-DS570.K3F56 1994 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00039191             กะเหรี่ยงโปว์ชุมชนเล็ก ๆ บางส่วนในภาคเหนือของประเทศไทย ซึ่งอยู่ในกระบวนการบูรณาการเข้าเป็นส่วนหนึ่งของรัฐไทยที่กำหนดให้ชุมชนขนาดเล็กกลายเป็นสมาชิกของชุมชนที่ใหญ่กว่าอย่างรัฐ-ชาติไทย วิทยานิพนธ์เล่มนี้จึงต้องการศึกษาเกี่ยวกับประสบการณ์ของกะเหรี่ยงโปว์ในภาคเหนือของประเทศไทยที่ต้องตกอยู่ภายใต้โครงสร้างรัฐไทย ซึ่งเข้ามามีบทบาท และแทรกแซงวิถีชีวิตของคนในชุมชน ทำให้กะเหรี่ยงโปว์ต้องเริ่มเปลี่ยนแปลงแนวทางความเข้าใจ และความผูกพันกับชุมชนของตัวเอง โดยผู้ศึกษาได้เก็บข้อมูลในระหว่างเดือนกุมภาพันธ์ ค.ศ.1992 จนถึงเดือนกันยายน ค.ศ.1993 จากหัวหน้าชุมชน ผู้ช่วยหัวหน้าชุมชน และผู้นำทางพิธีกรรมของหมู่บ้าน
Kariang : history of Karen-Tai relations from the beginnings to 1923 Renard, Ronald Duane Honolulu : University of Hawaii Press, c1982 SAC Library-Research and Thesis-GN635.T4K35R4 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00035116             แผ่นดินเอเชียตะวันออกเฉียงใต้เป็นดินแดนที่อาศัยของกลุ่มชาติพันธุ์มากมาย การอยู่ร่วมกันในดินแดนผืนเดียวกันนำมาซึ่งความสัมพันธ์ระหว่างกันทั้งดีและไม่ดี กลุ่มชาติพันธุ์กะเหรี่ยงก็เช่นกัน พวกเขาเป็นกลุ่มชาติพันธุ์กลุ่มหนึ่งที่มีความสำคัญในพื้นที่เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ความเป็นมาของกะเหรี่ยงนั้นยังไม่สามารถกล่าวได้อย่างชัดเจน แต่พวกเขาเชื่อว่าพวกเขานั้นถูกเอาเปรียบจากกลุ่มชาติพันธุ์ที่ใหญ่กว่าเสมอ ซึ่งกลุ่มชาติพันธุ์นั้น คือ กลุ่มคนไท โดยเล่มนี้เน้นศึกษาประวัติศาสตร์ของกลุ่มชาติพันธุ์กะเหรี่ยงในพื้นที่ชนชาติไท ตั้งแต่ปลายศตวรรษที่ 18 จนถึงกลางศตวรรษที่ 20 ในฐานะชนเผ่าที่อาศัยอยู่ในแผ่นดินใหญ่ของเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ รวมทั้งศึกษาประวัติศาสตร์ไทยตลอดช่วงยุค 1970 ในประเด็นความสัมพันธ์ระหว่างกษัตริย์ของประเทศกับวิถีชีวิตของคนรอบนอกเขตเมืองหลวงและวิธีปฏิบัติของคนที่ราบต่อชนกลุ่มน้อยโดยเฉพาะกะเหรี่ยง เพื่อเปรียบเทียบกับประวัติศาสตร์กะเหรี่ยงในพม่า
 
Ban Hong : social structure and economy of a Pwo Karen village in Northern Thailand Hamilton, James W. Ann Arbor, Mich. : University Microfilms International, 1965 SAC Library-Research and Thesis-DS570.K3H36 1965 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00037584             กะเหรี่ยงเป็นชนเผ่าที่พบในประเทศไทย และประเทศพม่า โดยตั้งถิ่นฐานในภูมิประเทศที่เป็นภูเขาระหว่างสองประเทศ แต่มีบางกลุ่มที่อพยพโยกย้ายไปตามที่ราบหุบเขา เลี้ยงชีพด้วยการทำนา กะเหรี่ยงเป็นกลุ่มชนขนาดเล็กหลายกลุ่มที่มีความแตกต่างทั้งชื่อ เครื่องแต่งกาย ภาษา และการพัฒนา วิทยานิพนธ์ฉบับนี้ได้ศึกษาครอบคลุมรายละเอียดทุกด้านเกี่ยวกับกะเหรี่ยงที่บ้านโฮ่ง อำเภอฮอด จังหวัดเชียงใหม่ ตั้งแต่ภาพรวมของ
วิถีชีวิต ความเป็นอยู่ ประวัติความเป็นมา ประเพณี เอกลักษณ์ทางสังคมวัฒนธรรม ได้แก่ ประวัติศาสตร์ ความเป็นมา ภาษาพูด ระบบครอบครัวแบบขยายที่ยึดทางฝ่ายหญิงเป็นหลัก การปกครองโดยหัวหน้าที่เป็นฝ่ายชาย งานประเพณีประจำหมู่บ้าน ข้อห้ามในการแต่งงานที่ญาติสนิทลำดับที่หนึ่งไม่สามารถแต่งงานกันได้ การแต่งกาย ภาษา ตลอดจนปัจจัยที่ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางเอกลักษณ์ดังกล่าว อันเกิดจากการปรับตัว
ตามสภาพแวดล้อมทางธรรมชาติ และสังคมของกะเหรี่ยง ศึกษาราว 2 ปี ตั้งแต่ปี ค.ศ. 1959

 
Effects of the Thai Market on Karen Life in Ethnic group of Thailand : a collected Article V.6 Hamilton, James W. [s.l. : s.n., 1995?] SAC Library-Books-GN635.T4E85 V.6 http://lib.sac.or.th/Catalog/BibItem.aspx?BibID=b00050447             ในยุคก่อนตลาดนั้น กะเหรี่ยงใช้เทคโนโลยีง่าย ๆ ของส่วนใหญ่ผลิตจากไม้ หญ้า ใบไม้ เปลือกไม้ ทำเชือก ปลูกฝ้ายและทอผ้าใช้เอง การเพาะปลูกก็ใช้ไม้ขุดและเผาถางที่ จึงมีการใช้วัสดุภายนอกเพียงอย่างเดียว คือ มีดโลหะ แต่เมื่อเปลี่ยนมาทำนาดำ เจ้าของที่ต้องมีเครื่องมือโละ เช่น ไถ คราด ล้อหมุนน้ำ อุปกรณ์เทียมควาย ซึ่งต้องซื้อหามาทั้งสิ้น ดังนั้นจึงไม่ได้ผลิตเพื่อบริโภคเท่านั้นต้องเพื่อขายด้วย เมื่อต้องเกี่ยวข้องกับตลาดมากขึ้น ระบบเศรษฐกิจภายในลดความสำคัญลง แบบแผนการอยู่อาศัยหลังแต่งงานก็เปลี่ยนไปด้วย บทความนี้จึงได้ศึกษาผลกระทบของตลาดที่มีต่อวิถีชีวิตของกะเหรี่ยงโปว์ในจังหวัดเชียงใหม่ และชี้ให้เห็นว่าการเปลี่ยนเทคโนโลยี
การจัดองค์กรทางสังคม และอุดมการณ์ของชุมชนกะเหรี่ยงบ้านโฮ่ง ในจังหวัดเชียงใหม่นั้น เป็นผลมาจากการเกี่ยวข้องกับตลาดและการเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจ จากเดิมที่ระบบเศรษฐกิจภายใน ซึ่งมีพื้นฐานอยู่บนความร่วมมือ แลกเปลี่ยน และช่วยเหลือซึ่งกันและกันในสายตระกูลมารดามีความสำคัญกว่ากลายมาเป็นเศรษฐกิจภายนอก คือ การติดต่อค้าขายแลกเปลี่ยนกับผู้ที่ไม่ใช่เครือญาติ ไม่ใช่กะเหรี่ยง เริ่มมีบทบาทสำคัญมากยิ่งขึ้น