เผยแพร่ 25 ส.ค. 2563
คู่มือแนะนำทรัพยากรสารสนเทศด้านชาติพันธุ์ : ชอง กะซอง และซัมเร ชอง กะซอง และซัมเร เป็นกลุ่มชาติพันธุ์ดั้งเดิม บุคคลภายนอกเรียกคนกลุ่มนี้ว่า “ชอง” ตั้งถิ่นฐานตามแนวเขาบรรทัดของประเทศไทย-กัมพูชา อาศัยอยู่ในจังหวัดจันทบุรี เขตอำเภอเขาคิชฌกูฏ (ตำบลตะเคียนทอง ตำบลคองพลู ตำบลพลวง และตำบลซากไทย) อำเภอโป่างน้ำร้อน (ตำบลทับไทร) จังหวัดระยอง (อำเภอแกลง) จังหวัดตราด (อำเภอบ่อไร่ และอำเภอเขาสมิง อำเภอเมือง) จังหวัดฉะเชิงเทรา (อำเภอสนามชัยเขต และอำเภอท่าตะเกียบ) จังหวัดกาญจนบุรี (อำเภอศรีสวัสดิ์) รวมทั้งในจังหวัดไพลิน จังหวัดกัมปอด จังหวัดพระตะบอง และจังหวัดโพธิสัตว์ของประเทศกัมพูชา ชาวชอง ชาวกะซอง และชาวซัมเรมีลักษณะทางกายภาพ ภาษา และวัฒนธรรมที่ใกล้เคียงกันและแตกต่างกันในรายละเอียด ภาษาที่ใช้คือ ภาษาชอง ภาษากะซองและภาษาซัมเร เป็นภาษาในตระกูลออสโตรเอเชียติก (Austro-Asiatic language) กลุ่มมอญ-เขมร กลุ่มย่อยเปียริก (Pearic language) เดิมภาษาชองไม่มีตัวอักษรสำหรับเขียน เนื่องจากเป็นภาษาที่ใช้พูดเท่านั้น แต่ในภายหลังก็มีการกำหนดให้ใช้อักษรไทยบางตัวเขียนภาษาชอง ชาวชองในประเทศไทย นับถือศาสนาพุทธและผี มีวัฒนธรรมประเพณีเป็นเอกลักษณ์ของตน เช่น ประเพณีผีโรง ผีหิ้ง ทำมาหากินด้วยการหาของป่า ล่าสัตว์ ทำไร่ ทำนา ชาวกะซอง หรือ ชอง (จังหวัดตราด) ตั้งถิ่นฐานอยู่บ้านคลองแสง บ้านด่านชุมพล และบ้านปะเดา ตําบลด่านชุมพล อําเภอบ่อไร่ จังหวัดตราด ชาวซำเร หรือ สำเหร่ ตั้งถิ่นฐานอยู่ บ้านมะม่วง บ้านคลองโอน และบ้านนนทรีย์ ตำบลนนทรีย์ เขตอำเภอบ่อไร่ จังหวัดตราด นอกจากนี้ยังพบชาวซำเรในจังหวัดฉะเชิงเทรา ( อำเภอสนามชัยเขตและอำเภอท่าตะเกียบ) และจังหวัดกาญจนบุรี (บ้านทุ่งนา อำเภอศรีสวัสดิ์ ชาวซำเรกลุ่มนี้เดินทางมาจากพระตะบอง ประเทศกัมพูชาเป็นเครือญาติกับคนชองซำเร ในอำเภอบ่อไร่ จังหวัดตราด)
เรียงลำดับข้อมูลจากใหม่ไปเก่า | เรียงลำดับข้อมูลจากเก่าไปใหม่
Title
Author
Damrongphon Inchan
Imprint
กรุงเทพฯ : ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน), 2559
Collection
SAC Library--Research and Thesis (7th floor) -- DS570.K36 ด64 2559
Url ห้องสมุด ศมส.
Annotation
ชาวกะซอง หรือ ชาวชอง และชาวซำเร คือกลุ่มภาษากะซองและซำเร อาศัยอยู่บริเวณชุมชนขนาดเล็กในพื้นที่ 2 ตำบล คือบ้านคลองแสง ตำบลด่านชุมพล บ้านมะม่วงและบ้านคลองโอน ตำบลนนทรีย์ อำเภอบ่อไร่ จังหวัดตราด ที่มีชายแดนทางตะวันออกติดต่อกับประเทศกัมพูชา บ้านคลองแสงนั้น ชาวบ้านส่วนใหญ่จะประกอบอาชีพทางการเกษตร การทำสวน และ รับจ้าง มีสำนักสงฆ์คลองแสงเป็นจุดยึดเหนี่ยวจิตใจของชาวบ้านที่จะมารวมตัวและให้ความร่วมมือกันในวันหยุด วันพระ วันสำคัญทางศาสนา และประเพณีต่าง ๆ ในส่วนของบ้านมะม่วงและบ้านคลองโอน จะมีลักษณะคล้ายกันคือเป็นหมู่บ้านที่อยู่ในโครงการหมู่บ้านป้องกันตนเองชายแดน (ปชด.) ชุมชนบ้านมะม่วงส่วนใหญ่จะประกอบอาชีพทางการเกษตร ทำสวน รับจ้าง และเก็บของป่า แต่ลักษณะเด่นของบ้านคลองโอนจะเป็นการจักสานที่ทำกันมาตั้งแต่รุ่นปู่ย่าตายาย การแบ่งงานส่วนใหญ่ผู้ชายจะมีหน้าที่ทำงาน ทำไร่ ทำสวน เก็บของป่า และรับจ้าง ส่วนผู้หญิงจะรับผิดชอบงานบ้าน ทำกับข้าว ทั้งชาวกะซองและชาวซำเร นับถือภูตผีวิญญาณ จึงมีประเพณีที่เกี่ยวกับความตายและประเพณีไหว้ผี เช่น ประเพณีไหว้ผีแม่มด เป็นต้น
อ่านต่อ...Author
สุดารา สุจฉายา
Imprint
วารสารเมืองโบราณ ปีที่ 44, ฉบับที่ 1 (ม.ค./มี.ค. 2561), หน้า 44-59
Collection
Sac Journal
Url ห้องสมุด ศมส.
Annotation
อ่านต่อ...
Title
Author
มูลนิธิชนเผ่าพื้นเมืองเพื่อการศึกษาและสิ่งแวดล้อม (ม.ก.ส)
Imprint
เชียงใหม่ : มูลนิธิชนเผ่าพื้นเมืองเพื่อการศึกษาและสิ่งแวดล้อม (ม.ก.ส),[2560]
Collection
online download
Url ห้องสมุด ศมส.
Annotation
กล่าวถึงประวัติของกลุ่มชนดั้งเดิมในจังหวัดจันทบุรี ตราด ระยองและฉะเชิงเทรา ซึ่งเป็นกลุ่มชาติพันธุ์ของชาวชอง โดยคำว่า “ชอง” แปลว่า “คน” พูดถึงความเป็นมาและหลักฐานที่ถูกค้นพบในประวัติศาสตร์ที่เป็นร่องรอยเกี่ยวกับกลุ่มชาติพันธุ์ชอง ต่อมาได้ทราบถึงถิ่นกำเนิดของชาวชองจากบทกวีของนักปราญช์ บิดาประวัติศาสตร์ของไทย หรือนายแพทย์ ที่มีการค้นพบเกี่ยวกับชาวชองไม่ว่าจะเป็นในเรื่องของภาษา ลักษณะรูปลักษณ์ทางกายภาพที่แสดงถึงความเป็นกลุ่มชาติพันธุ์ชอง แม้ในปัจจุบันจะมีการกลืนกันระหว่างชองกับเชื้อสายอื่น ๆ ลักษณะโครงสร้าง รูปร่างหน้าตา นิสัย การตั้งถิ่นฐานของชอง ลักษณะของสภาพทางเศรษฐกิจ รวมถึงสังคมและวัฒนธรรมและสถานการณ์ปัจจุบัน
อ่านต่อ...Author
ทีวีไทย นิรมล เมธีสุวกุล
Imprint
กรุงเทพฯ : ทีวีไทย, [2556]
Collection
Sac Library - Audio Visual Materials (8th floor) - CDF 000314
Url ห้องสมุด ศมส.
Annotation
“คนกะซอง” บ้านคลองแสง ตำบลด่านชุมพล อำเภอบ่อไร่ จังหวัดตราด เป็นกลุ่มคนที่ใช้ชีวิตผูกผันกับผืนป่าและมีขนบธรรมเนียมประเพณีเป็นของตนเอง ในขณะที่ปัจจุบันกำลังเผชิญกับวิกฤติที่อัตลักษณ์วัฒนธรรมของตนเองเริ่มเลือนหายไป พร้อมกับการรับวัฒนธรรมอื่นที่ใหญ่กว่าเมื่อความเป็นเมืองขยายเข้ามา อัตลักษณ์และภูมิปัญญาต่างๆของคนกะซองในอดีต จึงมีเพียงกลุ่มคนเฒ่าคนแก่ที่ยังคงจดจำไว้และไม่ได้รับการสืบสานไปยังกลุ่มชนรุ่นหลัง อย่างอัตลักษณ์ทางภาษาหรือภูมิปัญญาทางด้านสมุนไพรจากป่า
อ่านต่อ...Title
Author
ทีวีไทย
Imprint
กรุงเทพฯ : ทีวีไทย, [2552]
Collection
Sac Library - Audio Visual Materials (8th floor) - CDF 000586
Url ห้องสมุด ศมส.
Annotation
รายการพันแสงรุ้ง ตอน ชึ่มช์อง คนชอง เป็นรายการเชิงสารคดีที่นำเอาข้อมูลจากงานวิจัยกลุ่มชาติพันธุ์ออกมานำเสนอในรูปแบบของสื่อ โดยตอน ชึ่มช์อง เนื้อหาสาระสำคัญที่เกี่ยวข้องกับกลุ่มชสติพันธุ์ชาวชอง ในจังหวัดจันทบุรี ผู้ซึ่งพยายามธำรงไว้ซึ่งอัตลักษณ์ทางด้านภาษา วัฒนธรรม และพิธีกรรมต่างๆ ผ่านการร่วมมือกับกลุ่มนักวิจัยและผู้คนในชุมชน
อ่านต่อ...Princess Maha Chakri Sirindhorn Anthropology Centre Library
20 Baromaratchachonnani Rd, Taling Chan, Bangkok 10170
Tel. +662-880-9429 Ext. 3702 - 4 Fax. +662-434-6254 E-mail. library@sac.or.th
Facebook : ห้องสมุดศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร-Sac library |
Line@ : @SAC-library หรือคลิ๊กเพื่อ Add Line http://line.me/ti/p/~@SAC-Library |
SAC Library (8th Floor)
Mon-Fri : 8:30 am – 4:30 pm
Saturday: 9:00 am – 4:00 pm
SukKaiChai Library
Mon-Fri : 8:00 am – 18:00 pm
Saturday: 8:00 am – 17:00 pm
The library will be closed on public holidays and on the dates announced by the government.